Çan - Çanakkale
VIP Lethe
Çan
Vikipedi, özgür ansiklopedi
İlçe arazisi, etrafı tepelerle çevrili çukur havza niteliğindedir. Arazi, orman ve makilerle kaplıdır. İlçeye sanayi tesisleri kurulmadan önce halkın geçim kaynağını hayvancılık ve tarım oluşturmaktaydı.
İlçe merkezinde çok eski yıllardan bu yana pazar kurulmaktadır. Hayvanların boyunlarına takılan çan, pazarda en çok satılan eşyalar arasındaydı. Pazara kervanlarla çan gelir ve çan reyonları kurulurdu. Çevre il, ilçe ve köylerden pazara çan almak için gelinirdi. Çan adının ilçeye buradan geldiği düşünülmektedir.
Çan ismi nereden gelmiştir?
İlçe merkezinde çok eski yıllardan bu yana Pazar kurulmaktadır. Pazarda hayvanların boyunlarına takılan ÇAN en çok satılan eşyalar arasındaydı. Kervanlarla çan gelir, Pazar yerine çan reyonları kurulurdu. Çevre köy, ilçe ve illerden pazara çan almak için gelinirdi.
ÇAN adının ilçeye buradan geldiği sanılmaktadır.
Doğal Özellikleri :
887 kilometrekarelik bir alanı kaplayan Çan İlçesinin toprakları genellikle engebelidir. Güneybatı bölümünde ilçenin en büyük yükseltisi AğıDağı(983 m.), Yangılık Tepesi (737 m.), Güneydoğuda Düzpirem Tepesi (523 m.), Doğuda AsmalıTepesi (516 m.), Erenler Tepesi (424 m.), Kuzeybatıdaki Karadağ da Azap Tepesi (749 m.) en önemli yükseltileridir.
En çukur yeri ise Kocabaş Çayı(Tarihteki adı GRANİKOS)'nın Biga İlçesi topraklarına geçtiği yerdir.
Ovalar, su kenarlarında ve tepeler arasındadır. Karakoca Ovası, Bahadırlı Ovası, Helvacı Ovası en önemli ovalarıdır.
İlçenin belli başlı tek akarsuyu vardır. Tarihi adı Granikos olan Kocabaş Çayı90 km. uzunluğundadır. Bu çay İlçenin güney kısmındaki dağlık bölümde olan Türkmen Deresi'nden doğar. Çan-Biga İlçelerinin topraklarını sulayarak Karabiga'dan Marmara Denizi'ne dökülür. Gölcük Deresi, Dereoba Deresi, Kaz Dere, İnceçay Deresi, Yuvalar Deresi, Soğuksu (Altıkulaç) Deresi önemli kollarıdır.
İlçede genellikle Akdeniz İklimi ile Karadeniz İklimi arasında geçiş iklimi hakimdir. Kuzey rüzgarları daha etkilidir. Yıllık yağış miktarı600 850 mm kadardır. Yağışlar daha çok sonbahar, kış, ilkbahar mevsiminde görülür. En yüksek sıcaklık +38,7 °C, en düşük 11,5 °C'dir. İlçenin %58'i ormanlıktır. İlçe sınırları içindeki ormanlarda daha çok akçam, karaçam, köknar, meşe, k ayın, gürgen, kestane ağaçları görülür. Son yıllarda dikimlerle yeni orman alanları meydana getirmektedir.
Jeolojik Durumu :
Çan İlçesi'nin tabanı volkanik ve sedimanter oluşumdadır. Kuzeyindeki yamaçlar andezittendir. Batısının Neojen Çağına ait killi linyit oluşumlu toprağı vardır. Ovalar alüvyonerdir.
Madenler :
Çan İlçesi maden bakımından çok zengindir. Çan İlçe Merkezi, Çomaklı, Yeniçeri, Helvacı, Etili, Yaya, Büyükpaşa köyleri çevresinde linyit kömürü çıkarılmaktadır. Çan Linyitlerini devlet, diğerlerini özel sektör işletmektedir. Linyitlerin en kalitelisi İlçe merkezine yakın olan linyittir. İlçe merkezine yakın olan linyittir. Linyit ocakları açık işletme olarak çalışmaktadır.
İlçe sınırları içinde kaolen, kuvars, kil feldispat...gibi madenlerde bulunmaktadır. Bunların büyük bölümü Çanakkale Seramik Fabrikaları'nca çalıştırılmakta ve işlenmektedir.
Nüfus :
İlçede yıllık nüfus artış hızı binde 8 dolaylarındadır. Nüfus artışı ilçeye olan göçlerden olmaktadır. İlçede geleneksel aile planlaması vardır.
Tarım arazisi az ve verimsiz olan köyler ilçe merkezine ve Çanakkale'ye göç etmekte fakat bunlar çok azdır. Genellikle emekliler, maddi durumu iyi olan aileler Altınoluk'a, Küçükkuyu'ya, Çanakkale'ye göç etmektedirler.
Eğitim Öğretim :
Çan'da önceleri SarıCamii (YukarıCamii) yanında mahalle mektebi açılır. Öğretmenin ücreti banyoların gelirinden verilirdi.
II. Meşrutiyetin ilanından sonra Maarif Nezaretine bağlı3 sınıflı Mekteb-i İptidaiye açılır. I. Dünya Savaşı başlarında Rüştüye binası1921 yılında Yunanlılar tarafından yakılır. Cumhuriyetin ilanından sonra 4 derslikli, 5 sınıflı şimdiki Atatürk İlkokulunun üst bahçesine Pazarköy İlkokulu adıyla yeni bir okul yapılır, öğretime başlar. Bu okul daha sonra 18 Eylül (Biga'nın kurtuluşu) ilkokulu adını alır. İlçede ortaokul ise 1952 yılında açılır. 1966 yılında lise açılınca Çan Lisesine dönüşür. Daha sonra Lise ile ortaokul birbirinden ayrılarak gayrı müdürlükler olur. İlçemizde okur-yazar oranı%97'dir. Eğitim-öğretim Türkiye ortalamasının çok üzerindedir.
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tarih
İlçe arazisi, etrafı tepelerle çevrili çukur havza niteliğindedir. Arazi, orman ve makilerle kaplıdır. İlçeye sanayi tesisleri kurulmadan önce halkın geçim kaynağını hayvancılık ve tarım oluşturmaktaydı.
İlçe merkezinde çok eski yıllardan bu yana pazar kurulmaktadır. Hayvanların boyunlarına takılan çan, pazarda en çok satılan eşyalar arasındaydı. Pazara kervanlarla çan gelir ve çan reyonları kurulurdu. Çevre il, ilçe ve köylerden pazara çan almak için gelinirdi. Çan adının ilçeye buradan geldiği düşünülmektedir.
Çan ismi nereden gelmiştir?
İlçe merkezinde çok eski yıllardan bu yana Pazar kurulmaktadır. Pazarda hayvanların boyunlarına takılan ÇAN en çok satılan eşyalar arasındaydı. Kervanlarla çan gelir, Pazar yerine çan reyonları kurulurdu. Çevre köy, ilçe ve illerden pazara çan almak için gelinirdi.
ÇAN adının ilçeye buradan geldiği sanılmaktadır.
Doğal Özellikleri :
887 kilometrekarelik bir alanı kaplayan Çan İlçesinin toprakları genellikle engebelidir. Güneybatı bölümünde ilçenin en büyük yükseltisi AğıDağı(983 m.), Yangılık Tepesi (737 m.), Güneydoğuda Düzpirem Tepesi (523 m.), Doğuda AsmalıTepesi (516 m.), Erenler Tepesi (424 m.), Kuzeybatıdaki Karadağ da Azap Tepesi (749 m.) en önemli yükseltileridir.
En çukur yeri ise Kocabaş Çayı(Tarihteki adı GRANİKOS)'nın Biga İlçesi topraklarına geçtiği yerdir.
Ovalar, su kenarlarında ve tepeler arasındadır. Karakoca Ovası, Bahadırlı Ovası, Helvacı Ovası en önemli ovalarıdır.
İlçenin belli başlı tek akarsuyu vardır. Tarihi adı Granikos olan Kocabaş Çayı90 km. uzunluğundadır. Bu çay İlçenin güney kısmındaki dağlık bölümde olan Türkmen Deresi'nden doğar. Çan-Biga İlçelerinin topraklarını sulayarak Karabiga'dan Marmara Denizi'ne dökülür. Gölcük Deresi, Dereoba Deresi, Kaz Dere, İnceçay Deresi, Yuvalar Deresi, Soğuksu (Altıkulaç) Deresi önemli kollarıdır.
İlçede genellikle Akdeniz İklimi ile Karadeniz İklimi arasında geçiş iklimi hakimdir. Kuzey rüzgarları daha etkilidir. Yıllık yağış miktarı600 850 mm kadardır. Yağışlar daha çok sonbahar, kış, ilkbahar mevsiminde görülür. En yüksek sıcaklık +38,7 °C, en düşük 11,5 °C'dir. İlçenin %58'i ormanlıktır. İlçe sınırları içindeki ormanlarda daha çok akçam, karaçam, köknar, meşe, k ayın, gürgen, kestane ağaçları görülür. Son yıllarda dikimlerle yeni orman alanları meydana getirmektedir.
Jeolojik Durumu :
Çan İlçesi'nin tabanı volkanik ve sedimanter oluşumdadır. Kuzeyindeki yamaçlar andezittendir. Batısının Neojen Çağına ait killi linyit oluşumlu toprağı vardır. Ovalar alüvyonerdir.
Madenler :
Çan İlçesi maden bakımından çok zengindir. Çan İlçe Merkezi, Çomaklı, Yeniçeri, Helvacı, Etili, Yaya, Büyükpaşa köyleri çevresinde linyit kömürü çıkarılmaktadır. Çan Linyitlerini devlet, diğerlerini özel sektör işletmektedir. Linyitlerin en kalitelisi İlçe merkezine yakın olan linyittir. İlçe merkezine yakın olan linyittir. Linyit ocakları açık işletme olarak çalışmaktadır.
İlçe sınırları içinde kaolen, kuvars, kil feldispat...gibi madenlerde bulunmaktadır. Bunların büyük bölümü Çanakkale Seramik Fabrikaları'nca çalıştırılmakta ve işlenmektedir.
Nüfus :
İlçede yıllık nüfus artış hızı binde 8 dolaylarındadır. Nüfus artışı ilçeye olan göçlerden olmaktadır. İlçede geleneksel aile planlaması vardır.
Tarım arazisi az ve verimsiz olan köyler ilçe merkezine ve Çanakkale'ye göç etmekte fakat bunlar çok azdır. Genellikle emekliler, maddi durumu iyi olan aileler Altınoluk'a, Küçükkuyu'ya, Çanakkale'ye göç etmektedirler.
Eğitim Öğretim :
Çan'da önceleri SarıCamii (YukarıCamii) yanında mahalle mektebi açılır. Öğretmenin ücreti banyoların gelirinden verilirdi.
II. Meşrutiyetin ilanından sonra Maarif Nezaretine bağlı3 sınıflı Mekteb-i İptidaiye açılır. I. Dünya Savaşı başlarında Rüştüye binası1921 yılında Yunanlılar tarafından yakılır. Cumhuriyetin ilanından sonra 4 derslikli, 5 sınıflı şimdiki Atatürk İlkokulunun üst bahçesine Pazarköy İlkokulu adıyla yeni bir okul yapılır, öğretime başlar. Bu okul daha sonra 18 Eylül (Biga'nın kurtuluşu) ilkokulu adını alır. İlçede ortaokul ise 1952 yılında açılır. 1966 yılında lise açılınca Çan Lisesine dönüşür. Daha sonra Lise ile ortaokul birbirinden ayrılarak gayrı müdürlükler olur. İlçemizde okur-yazar oranı%97'dir. Eğitim-öğretim Türkiye ortalamasının çok üzerindedir.
In science we trust.
