Tycho Brahe

Tycho Brahe
Vikipedi, özgür ansiklopedi


Tycho Brahe, asıl adıyla Tyge Ottesen Brahe (d. 14 Aralık 1546 - ö.Brahe 1601) Danimarkalı kimyacı ve astrolog.
Kopernik'in ölümünden 3 yıl sonra doğdu. Asil bir soydan geliyordu, babası bir şatonun yönetici ve nüfuzlu biriydi. O doğmadan önce babası onu amcasına vermeye taahhüt etmesine rağmen bunu sonra yerine getirmeyince, danimarka donanmasında subay olan amcası Jørgen tarafından kaçırılmıştır.
Küçüklüğünden beri yıldızlara ve gökyüzüne merak saran bir çocuk iken 1559'da kopenhag üniversitesindeyken şahit olduğu güneş tutulması onda bir tutku yarattı, ne var ki amcası onu Danimarka'nın siyasal yaşamının önemli kişilerinden biri yapmak istiyordu. Bu yüzden onun hukuk okumasını istedi ve Leipzig'e yolladı. Gündüzleri hukuk eğitimi gören Brahe, geceleri ise gökyüzünü gözlemliyordu.
1563'de iki parlak gezegen olan jupiter ile satürn'ün kavuşumlarından biri gerçekleşti. Eski kavuşum tablolarına göre bu olay önemli bir miktar hatalı verildiğini saptadı. Bu onun ilk kayıtlı gözlemi oldu, ve bunu ilkel bir yolla sadece bir çift pusula ile yapmıştı.
Amcası Jorgen 1565'de ölünce, Brahe hukuk okumayı bıraktı ve Almanya'ya Rostock üniversitesine gitti. Buradaki bir düelloda daha sonra burnunun bir kısmını kaybedecektir.
1571'de daha sonra "tycho'nun yıldızı" olarak anılacak Cassiopedia takım yıldızında parlak bir yıldızı keşfetti. Onun gerçek yapısıyla ilgili bir şey bilmemekle birlikte konumu hakkında kesin ölçümler yaptı. Haftalar geçtikten sonra giderek solan bu yıldız zamanla gökten kayboldu. (bunun bir supernova olduğu düşünülüyor)
Artık Brahe ünlü biri olmuştu. Danimarka kralı işini sürdürmesi için kendisine tam donanımlı bir gözlemevi verdi ve adına bir fon açtı. seçilen yer baltık denizindeki Ven adasıdır. orada Tycho Brahe, Uranibourg (gökyüzü şatosu) ve Stejnebourg (yıldız şatosu) adını verdiği iki gözlemevi yaptırdı. Burada kendini astronomiye adayan Brahe gözlemlerini sürdürdü. 777 yıldızın konumunu ölçtü ve katalog hazırladı elinde hiçbir teleskop olmamasına rağmen ölçümlerinde 1-2 dakikadan daha fazla hata yoktur. Ayrıca öğrencisi Johannes Kepler'in eliptik gezegen yörüngeleri yasasını biçimlendirmesine yardım etti.
Ancak şu da var ki, Brahe kısmen dinsel gerekçelerle Kopenik'in kuramlarını kabul etmedi. Onun yerine melez bir sistem benimsedi. Buna göre gezegenler Güneş'in etrafından dönüyor. Ancak Güneş ile Ay ise Dünya'nın çevresinde bir yörüngede bulunuyorlardı.
Zamanla bazı meselelerden ötürü ve Danimarka kralı ile kimi dostlarının ölümü nedeniyle Ven adasındaki yaşamı bozuldu ve ona ait fon kesildi. Buna bir neden de sinirli yapısı, kiracılarına karşı acımasız oluşu ve kendisine verilen görevleri reddetmesiydi. Bunun üzerine adayı terk ederek imparatorluk matematikçisi olarak Prag'a gitti. Ancak orada aradığını bulamadı.
Tycho aceleci, hoşgörüsü olmayan, utanmazlık derecesinde bencil, çoğu zaman da acımasız bir adam olarak bilinir fakat aynı zamanda zeki, kibar ve çalışkandı. Brahe 24 kasım 1601'de 55 yaşındayken ansızın öldü. Johannes Kepler'in hocası ve bir nevi rakibidir. Öldüğünde tüm mirasını ona bırakmıştır.