Çene ve Çene Kemiği Nedir? Çene ve Çene Kemiğinin Yapısı ve Görevleri

Çene
Vikipedi, özgür ansiklopedi





Çene, ağzın çevresinde yeralan, omurgalılarda çiğnemeyi sağlayan kemik donatımının adıdır.

Çeneyi oluşturan iki parçadan üstçene (lat. maxilla), kafatasına (lat. cranium) bağlıdır; altçene (lat. mandibula) kulağın hemen önündeki çene eklemi (lat. articulatio temporomandibulare) aracılığı ile kafatasına tutunmuştur. Çene eklemi vücutta çift taraflı çalışan tek eklemdir. Memelilerde alt çene hem aşağı yukarı, hem de iki yana hareket eder. Çeneyi kapatan kasların güçlü olmasına karşılık, açıcı kaslar hem az sayıda, hem de oldukça zayıftırlar: İnsanda ve hayvanların birçoğunda çenenin açılmasına yerçekimi yardımcı olur. Bazı yılanlarda, büyük avlar yutulurken, altçene yerinden ayrılarak aşağı inebilir.

Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi & MsXLabs

Çene

Omurgalı hayvanlarda kemik ya da kıkırdakla desteklenen, dişleri taşıyan ve ağzın açılıp kapanmasını sağlayan, omurgasız hayvanlarda da yine aynı ödevi gören benzer yapı. Omurgalılarda alt ve üstçene olmak üzere iki parçadan oluşur. Bunlardan altçene, yılanlar dışındaki tüm omurgalılarda baştaki tek hareketli kemiktir. Her iki kemik de bakışımlıdır. Üstçene oynamaz; üç çift ve bir tek kemikten oluşur, ağız, burun, şakak boşluklarını ve göz çukurlarını meydana getirir. Altçene, at nalına benzeyen, tek bir kemiktir. İki ucundan şakak kemiklerine eklemlenir ve böylece aşağı-yukarı oynayabilir. Çenenin eklemli oluşu bir kaldıraç gibi çalışmasını sağlar. İnsanlarda, altçene sıkıldığında dişler arasındaki besinin üzerine binen güç 70 kg. kadardır. Eklembacaklılarda ise çene, ağız parçalarının ikinci çiftinin adıdır.