Arama

Yutak Nedir - Yutağın Yapısı ve Görevleri

Bu Konuya Puan Verin:
Güncelleme: 1 Mayıs 2016 Gösterim: 46.972 Cevap: 3
_Yağmur_ - avatarı
_Yağmur_
VIP VIP Üye
31 Mayıs 2011       Mesaj #1
_Yağmur_ - avatarı
VIP VIP Üye
Yutak (Farinks)
Ad:  yutak.jpg
Gösterim: 13194
Boyut:  42.8 KB

Yemek borusu, soluk borusu, geniz açıklıkları ve orta kulak açıklarının; yani toplam yedi deliğin açıldığı boşluğa verilen ad. Bu bölgenin en önemli görevi hava ve besin trafiğini uygun bir şekilde düzenlemektir. Besin yutaktan geçerken soluk borusunun giriş kısmı bir kapakla kapatılır. Bu kapağa küçük dil denir.
Sponsorlu Bağlantılar

Yutak veya farinks (Latince pharynx), sindirim kanalının, ağız ve burun boşluğunun arkasında yer alan bölümüdür.
Yutakta gırtlak bulunur. Alınan besinin yemek borusuna geçmesini sağlar. Solunum sisteminde de etkin rol oynar.

Gırtlağın ön yüzünde, yukarıdan aşağı burun boşluklarının arka delikleri, östaki borusu deliği, damak eteği ve bademciklerle sınırlanan yutakardı aralığı, gırtlak kapağı, gırtlağın üst deliği ve organın arka yüzü görülür.

Yutak üç kısma ayrılabilir:
1) Üst kısım ya da burun parçası,
2) Orta kısım ya da ağız parçası,
3) Alt kısım ya da gırtlak.

Solunum ve sindirim yolları birbirleriyle alt kısım yutakta karşılaşırlar. Yutakta ortaya çıkabilecek her hastalık, doğal olarak, solunum, seslenme ve yutma fonksiyonlarını da etkiler. Yine burada oluşabilecek hastalıklar burun kısmında bazı urlar yapabilir. Yutak mukozasının iltihaplanması durumuna "anjin" adı verilir.

MsXLabs & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi ,

BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 2 üye beğendi.
Son düzenleyen Safi; 30 Nisan 2016 00:48
"İnşallah"derse Yakaran..."İnşa" eder YARADAN.
_Yağmur_ - avatarı
_Yağmur_
VIP VIP Üye
7 Ocak 2014       Mesaj #2
_Yağmur_ - avatarı
VIP VIP Üye
YUTAK
MsXLabs.org
Sponsorlu Bağlantılar

Beden orta çizgisi üstünde, boyun omurlarının önünde yeralan, kafa tabanından yemek borusuna doğru uzanan, kas ve zarlardan yapılı bir kanaldır: Önde, yukardan aşağı doğru burun boşlukları, ağız boşluğu ve gırtlakla ilişkilidir.

Ağız ve özellikle burun solunumu yutaktan geçerse de, asıl görevi yutmayla ilgilidir.

Ad:  Q9nOT.jpg
Gösterim: 8578
Boyut:  24.6 KB

ANATOMİ

YUTAĞIN GENEL GÖRÜNÜMÜ
Çok sayıda ve geniş ön açıklıkları nedeniyle yutak, yukarda kafa tabanına yapışmış, önden açık bir yarım silindir biçimindedir. Omurlar önü aralık ya da yutakardı aralığı denen aralıkla ayrıldığı boyun omurlarının önünden aşağı iner ve ilk 5 boyun omurunun gövdelerine uyar. Yutağın dış yüzeyi yanlarda da, yutak yanı aralığı denen ve içinde gevşek bağdokusu bulunan bir aralıkla komşudur. Yutağın boyun parçası her iki yanda şahdamarı eksenine uyarak, aşağıda önce ana şahdamarıyla, sonra dış ve iç şahdamarlarıyla, yukarda da iç şahdamarıyla komşudur. Ayrıca, yutağın çeperleri tiroyit kıkırdak ve dil kemiğiyle yan yanadır. Yutak, üst bölümünde alt çenenin arkasından geçerek, kafa tabanına kadar uzanır. Aşağıda yüzüksü kıkırdak düzeyine kadar iner; sonra yemek borusuyla devam eder ve 5. ve 6. boyun omurlarının birleşme yerine uyar. Yutağın burun ve ağız bölümleri arasında kapayıcı bir organ yeralır: Ağız tavanının arka bölümünü yapan yumuşak damak. Yumuşak damak, her iki yanlardaki kaslarıyla kafa tabanına, dile, yutak ve gırtlak iskeletine bağlıdır. Yumuşak damak kasılınca, yutağın ağız parçası ile burun boşlukları arkasındaki parça arasına gerilerek, lokmaların yutağın burun parçasını geçmesine engel olur (yutkunma eylemi).

Yutağın burun parçasını incelemek için arkadan burun muayenesi uygulanır.

YUTAK KASLARI
Yutak, içerde ve dışarda bir akörtüyle (apo-nevroz) kaplı kaslardan oluşmuştur. Yutak kasları yatay kasları, yarım çember biçimi ya da büzücü kasları,kafa tabanından inen dikey ya da kaldırıcı kasları kapsar.

Büzücü kaslar

Üç tanedirler. Birleşerek yutak oluğunu oluştururlar:

— yutak üst büzücü kası, yutağın burun parçasına uyar; kamamsı kemiğin kanatsı çıkıntılarının arka kenarlarına yapışır;

— orta büzücü kas, yutağın ağız parçasına uyar; dil kemiğinin boynuzları üstüne yapışır;

— alt büzücü kas, yutağın gırtlak parçasına uyar; yukarda tiroyit kıkırdağın arka bölümüne, aşağıda yüzüksü kıkırdağa yapışır.

Yüzüksü kıkırdak-yutak kası
Tiroyit kıkırdağa yapışan demet çok daha kalındır. Yüzüksü kıkırdak-yutak kası ya da yemek borusu ağzı kası adını taşır. Aşağıda, yutak ile yemek borusu arasındaki geçişi belirler.

Kaldırıcı kaslar

Büzücü kasların her iki yanından, onların dışında olarak aşağıya inerler. Yukarda yutak-dikensi çıkıntı kası aracılığıyla, damak kemiği düzeyinde de yutak-damak kası aracılığıyla dikensi çıkıntıya yapışırlar.

Yutağın akörtüleri
Yukarda anlatılan kasları sararlar: Dışarda kalındırlar, içerde incedirler ve malpigi tipinde epiteli olan bir mukozayla kaplıdırlar.



Son düzenleyen Safi; 30 Nisan 2016 17:06
"İnşallah"derse Yakaran..."İnşa" eder YARADAN.
Safi - avatarı
Safi
SMD MiSiM
30 Nisan 2016       Mesaj #3
Safi - avatarı
SMD MiSiM
Yutak (Pharynx)
Ağız boşluğu, yemek borusu diğer taraftan burun boşluğu ve gırtlak ile bağlantı kuran yutak, sindirim ve solunum sistemlerinin ortak bölümüdür. Kafa tabanından 6. boyun omuru düzeyine kadar uzanır. Huniye benzeyen yutağın kafatası tabanına tutunan bölümü geniş olduğu hâlde aşağıya doğru daralarak C6’nın alt kenarı hizasında yemek borusu ile devam eder. Fibromusküler duvar yapısına sahip yutağın iç boşluğu cavum pharynx olarak adlandırılır.
Farenksin burun boşluğu, ağız boşluğu ve gırtlakla bağlantısı vardır. Bu nedenle farenks üç bölümde incelenir.
Ad:  yutak.JPG
Gösterim: 19267
Boyut:  35.1 KB


Nasopharynx (pars nasalis):
Farenksin burun boşlukları arkasında kalan kısmıdır, kafa tabanından yumuşak damak hizasına kadar uzanır. Farenksin tavanında tonsilla pharyngea (farenks bademciği) bulunur.

Orapharynx (pars oralis):
Bu bölüm yumuşak damaktan başlayıp hiyoid kemiğe kadar uzanır. Tonsilla palatina ve tonsilla lingualis bu bölümde bulunur.

Laryngopharynx (pars loryngea):
Farenksin gırtlağın arka kısmında kalan ve özefagus (yemek borusu) ile birleşen kısmıdır. C 3-C 6 düzeyinde yer alır. Laryngopharynxin özefagusla devam eden bölümünde anotomik bir darlık bulunur.
Farenks üç tabakadan meydana gelmiştir. Bunlar; tunika mucosa, tunika muscularis ve bağ dokusundan meydana gelen adventitiadır.
SİLENTİUM EST AURUM
Safi - avatarı
Safi
SMD MiSiM
1 Mayıs 2016       Mesaj #4
Safi - avatarı
SMD MiSiM
Yutak dönemi-I (Pharyngeal)
Ad:  yutak1.JPG
Gösterim: 5670
Boyut:  15.1 KB

Burun boşluğunun kapatılması için yumuşak damak kaldırılıp yutağın arka duvarına yaklaştırılır. Arka tarafta yine de biraz açıklık kalır ve burası m.cephalo pharyngicus'un kontraksiyonuyla oluşan bir şişkinlikle kapatılır (Passavant şişkinliği).
Akciğer yönü ise epiglottisle kapatılır. Dil, m.styloglossus ile yukarı ve geri yöne kalkarken, epiglottisi larynx yoluna indirir ve lokma bu kapak üzerinden kayar. Bu sırada, larynx kasları kontraksiyonuyla birbirine yaklaştırılır ve ses tellerinin adductor kaslarının kontraksiyonuyla larynx kapatılmış olur.

Yutak dönemi-II (Pharyngeal)
Ad:  yutak2.JPG
Gösterim: 5634
Boyut:  14.8 KB

Lokmanın ağız gerisinden yemek borusuna geçişi, m.mylohyoideus ve m.hypoglossus'\arın kontraksiyonları ile oluşur.
Yutak içi basıncının hızla yükselişi bu özefagofarengeal sfinkterin aniden gevşemesine neden olur.
Lokmanın ileri hareketine yutağın laringoözefagikal duvarı kaslarının peristaltik hareketleri ile yemek borusundaki negatif basınç yardımcı olur.
Sfinkter kapanırken, yemek borusunun ön ucunda bir peristaltik dalga başlar ve lokma yemek borusuna geçtikten sonra besinin yutak ve hava yollarına kaçması önlenmiş olur.
Kuvvetli bir fışkırtma ile sıvılar özefagus boyunca ilerletilebilir.
Atta, palatum molle'nin uzun oluşu ve iyice yukarıya kaldırılamayışı sonucu, besinler burun boşluğuna geçebilmekte ve solunum sırasında akciğere kaçabilmektedir. Bu son durum atta, özellikle kusmada büyük önem taşır. 

kaynak : Anatomi
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
Son düzenleyen Safi; 1 Mayıs 2016 23:15
SİLENTİUM EST AURUM

Benzer Konular

29 Nisan 2018 / reyan Biyoloji
28 Nisan 2016 / ener Biyoloji
22 Ocak 2014 / Misafir Cevaplanmış
7 Kasım 2012 / Efulim Biyoloji