Mustafa Kemal Atatürk hangi cephelerde savaşmıştır?

Mustafa Kemal Atatürk'ün savaştığı cepheler:
Bazı kaynaklarda Atatürk’ün 1. Dünya savaşı’nda hangi cephelerde savaştığı konusunda bazı gereksiz tartışmalar yapılmaktadır.Yapılan bu gereksiz tartışmaların esas sebeplerinden birisi cephelerin isimlerinin yanlış zikredilmesinden kaynaklanmaktadır. Özellikle Kafkas cephesi ile Doğu cephesinin 1. Dünya savaşı’nda aynı anlama geldiğinin yeterince bilinmemesi, Suriye Filisitin cephesinin Sina-Filistin cephesi olarak yine aynı anlama geldiğinin bilinmemesi ve Hicaz-Yemen cephesinin bazı kaynaklarda güneydeki tek cephe olarak alınması ve Suriye-Filistin cephesinin devamı olduğunun bilinmemesi mevcut yanlışlıklardan en önemlilerindendir.Bizler Mustafa Kemal Atatürk’ün etkin ve aktif olarak 1. Dünya savaşı’nda görev yaptığı cepheleri 3 başlıkta incelemekteyiz.Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:

Sponsorlu Bağlantılar

ÇANAKKALE SAVAŞLARI
İngiliz ve Fransızların müttefikleri olan Rusya'ya boğazlar yoluyla yardım etmek istemeleri sebebiyle açılan Çanakkale Savaşları Türk Ordusunun kesin zaferiyle sonuçlanmıştır.18 Mart 1915'te Çanakkale Boğazını geçmeye kalkan İngiliz ve Fransız donanması ağır kayıplar verince Gelibolu Yarımadası'na asker çıkarmaya karar verdiler. 25 Nisan 1915'te Arıburnu'na çıkan düşman kuvvetlerini, Mustafa Kemal'in komuta ettiği 19. Tümen Conkbayırı'nda durdurdu. Mustafa Kemal, bu başarı üzerine albaylığa yükseldi. İngilizler 6-7 Ağustos 1915'te Arıburnu'nda tekrar taarruza geçti. Anafartalar Grubu Komutanı Mustafa Kemal 9-10 Ağustos'ta Anafartalar Zaferini kazandı. Bu zaferi 17 Ağustos'ta Kireçtepe, 21 Ağustos'ta II. Anafartalar zaferleri takip etti. Çanakkale Savaşlarında yaklaşık 250.000 şehit veren Türk ulusu onurunu İtilaf Devletlerine karşı korumasını bilmiştir.

KAFKASYA CEPHESİ (DOĞU CEPHESİ)
Öncelikle Enver Paşa’nın Rusya’ya taarruzu ile başlayan Kafkas harekatı iklim koşullarının elverişsiz olması sebebiyle Osmanlı Devleti’nin başarısızlığıyla sonuçlanmış ve Rusya bazı bölgeleri Doğu Anadolu’da ele geçirmiştir.Kaybettiğimiz asker sayısının 60- 65 bin civarında olduğu kesin olarak bilinmektedir.Tüm bunlara rağmen bazı çevrelerin 90 bin Türk askerini burada şehit göstermesi tamamen hayal ürünüdür. Özellikle Çanakkale savaşlarında Osmanlı Devleti’nin başarılı olması ve Rusya’nın savaştan çekilmesi üzerine Atatürk’ün girişimleriyle doğuda Muş ve Bitlis Ruslardan geri alınmıştır.(1916)Şunu unutmamak gerekir ki Çanakkale savaşlarından sonra Atatürk Kafkas cephesine atanmıştır.Hatta doğuda 2. Ordu komutanlığı görevlerinde de bulunmuştur.

SURİYE-FİLİSTİN CEPHESİ (SİNA-FİLİSTİN CEPHESİ)
İngilizlerin Suriye-Filistin bölgesindeki işgali bölgede bulunan 7. Ordu Komutanı Mustafa Kemal Atatürk tarafından durdurulmak istenmiştir.Ancak sınırlı sayıdaki askeri mevcut, özellikle Alman komutan General Liman von Sanders’in Atatürk ile anlaşamaması, ayrıca Liman Von Sanders’in stratejik hataları ve Arapların İngilizlerle işbirliği yapması bu cephede Osmanlı Devleti’nin başarısız olmasına yol açmıştır.

Mustafa Kemal 1. Dünya Savaşında 3 farklı cephede savaşmıştır. Bu cepheler Kafkas, Çanakkale ve Suriye-Filistin cepheleridir. Mustafa Kemal Atatürk bu cephelerden Çanakkale cephesinde verdiği taktiklerle çok büyük zafer kazanarak çıkmıştır. Diğer iki cephede ise düşman birliklerinin ilerlemesini durdurmuştur. Mustafa Kemal'in Çanakkale cephesinde aldığı zaferler Milli Mücadelenin en büyük kıvılcımı olmuş itilaf devletlerinin bütün planlarını altüst etmiştir.

Kafkas Cephesi

Cephenin Açılma Nedenleri :

• İttihatçıların Orta Asya’daki Türkleri birleştirme ve Hindistan’a kadar toprakları genişletme isteği.
• Almanların Bakû petrollerini ele geçirmek için Osmanlı’yı kışkırtması.
• Rusların Doğu Anadolu’ya saldırmasıyla mücadele başlamıştır (1 Kasım 1914).
• Enver Paşa Sarıkamış’ta Ruslara karşı cephe açmıştır.
• 90.000 asker Allahuekber Dağları’nda soğuktan donarak şehit olmuştur (Sarıkamış Faciası).
• Ruslar, Doğu Anadolu’yu işgal etmiştir.
• M. Kemal Muş ve Bitlis’i Ruslardan geri almıştır (1914).
• Rusya’da Bolşevik İhtilali çıkmıştır (1917).
• Rusya Brest Litowsk Antlaşması ile I.Dünya Savaşı’ndan çekilmiş; Kars, Ardahan ve Batum’u Osmanlı Devleti’ne bırakmıştır (3 Mart 1918).

Çanakkale Cephesi

Cephenin Açılma Nedenleri :

• İtilaf Devletleri’nin Rusya’ya yardım göndermek istemesi.
• İtilaf Devletleri’nin Boğazlar’ı ele geçirerek, Osmanlı’nın İttifak Devletleri ile bağlantısını kesmek ve Osmanlı’yı saf dışı etmek istemesi.
• İtilaf Devletleri’nin Balkan devletlerini yanlarına çekmek istemesi.
• Osmanlı’nın Kafkas ve Kanal cephelerinden çekilmesinin sağlanmak istenmesi.

Notlar:
İngiliz ve Fransız donanmaları Çanakkale Boğazı’na saldırmış, savaş başlamıştır (19 Şubat 1915).
Mayınlı boğazlardan İtilaf Devletleri geçememiştir.
İtilaf Devletleri Gelibolu Yarımadası’na ve boğazın iki yakasına asker çıkarmıştır. Türk askeri Gelibolu, Conkbayırı, Anafartalar’da başarı elde etmiştir Mustafa Kemal bu cephede başarılar kazanmıştır.
Düşman askerleri sekiz ay sonra savaştan çekilmek zorunda kalmıştır (9 Ocak 1916).

Çanakkale Savaşı’nın Sonuçları :

• I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı, yalnız bu cephede başarılı olmuştur.
• Çanakkale Savaşı, I. Dünya Savaşı’nın uzamasına neden olmuştur.
• 500.000 insan ölmüştür.
• M. Kemal; önce albay, daha sonra da general olmuş, yurt içinde ve dışında tanınmıştır.
• Bulgaristan İttifak Devletleri yanında savaşa katılmıştır.
• Rusya’da Bolşevik İhtilali olmuş, SSCB kurulmuştur.
• Kafkas Cephesi kapanmıştır.
• Zafer, tutsak milletlere bağımsızlık mücadelesinde bir örnek oluşturmuştur.

Suriye ve Filistin Cephesi

Cephenin Açılma Nedenleri :

• Osmanlı Devleti’nin İngilizler’in Süveyş’ten kuzeye doğru ilerleyişini durdurmak istemesi.
• İngilizler Halep’e kadar ilerlemiştir (1918).
• Yıldırım Orduları Komutanı M.Kemal Paşa, İngilizler’i Halep’in kuzeyinde durdurmuştur.
• Misak-ı Milli’nin Suriye sınırı çizilmiştir.