GAP'tan önce tarım, sanayi ve ticaret nasıldı, sonra nasıl oldu?

GAP'TAN ÖNCE TARIM SANAYİ TİCARET ULAŞIM NASILDI ?GAP'LA BİRLİKTE NASIL OLDU ?

GAP

kapsamındaki bölge ülkenin öteki yörelerine, özellikle de Batı, Orta ve Güney Anadolu’ya göre önemli ölçüde geri özellikler sergilemektedir. 1990 genel nüfus sayımına göre kentleşme oranının yüzde 58 olduğu yörede, doğurganlık ve ölüm oranları, aile büyüklüğü, çocuk nüfusun göreli ağırlığı ülke ortalamasının üzerinde, okur yazarlık ve eğitim düzeyi ise Türkiye ortalamasının altındadır. Toplam nüfusu yaklaşık 4,5 milyon olan Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde nüfus yoğunluğu Türkiye ortalamasına (75) eşittir. Kırsal göçün önemi de dikkate alındığında, GAP sonrasında bölgenin kırsal alanlarına öteki bölgelerden bir nüfus akımının sağlanması gerekecektir. Halkın geçimini daha çok kuru tarım ve yarı göçebeliği de içeren hayvancılık türü tarımsal uğraşlarla sağlamasına bağlı olarak bölgedeki kırsal yerleşmeler dağınık, az nüfuslu, ama çok sayıdadır.
ölge tarımında, ekonomik ve toplumsal yapı ile ilişkiler yönünden ülkenin öbür bölgelerinden daha eşitsiz özellikler görülmektedir. GAP bölgesinde yaklaşık 2 milyon ha toprağı işleyen 240 bin tarım işletmesinde ortalama işletme büyüklüğü 8,2 hektardır. Öte yanda, işletmelerin yüzde 4,2’sinin işlenen alanın yüzde 49,5’ini elinde bulundurduğu, geri kalan yüzde 95,8’inin ise toprakların geriye kalan bölümünü işlediği görülmektedir. En büyük işletmeler için ortalama büyüklük 341 ha, en küçük işletmeler içinse 1,4 ha’dır. Bu dengesizlik başka etkenlerle de birleşerek, tarımsal teknolojinin görece geri kalmasına ve yeni tekniklerin benimsenmesinde güçlüklere yol açmakta, verim düşüklüğü yanında çeşitli toplumsal sorunlara da neden olmaktadır. Tarımda makineleşme ve modern girdi kullanımı açısından Türkiye ortalamasının çok gerisinde kalan yörede bugün için en önemli ürün mercimektir ve toplam üretiminin çok büyük bölümü bu bölgede yapılmaktadır. Buna karşılık, GAP’ın gerçekleşmesiyle görece en yüksek net üretim artışlarının sırasıyla şu ürünlerde olması beklenmektedir: Sebze-bostan, meyve, sanayi bitkileri, baklagiller, hayvan yemi. Sağlanacak olanaklardan tam olarak yararlanılması için, GAP’ın getireceği yeni bitkisel üretim bileşiminin bilimsel olarak saptanması ve artan üretimin yurt içinde ve dışında pazarlanması konusunda ayrıntılı ve ciddi araştırma ve planların yapılması gerekmektedir.

DEVAMI >>>> Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP)