Dilek kipleri nedir, örnek verir misiniz?
Ziyaretçi
Dilek kipleri nedir, örnek verir misiniz?
Dilek Kipleri
Zaman anlamı vermezler.Bir eylemin yapılması ya da bir oluşun harekatının bildirimi anlatan kiplerdir. Dörde ayrılır.
Sponsorlu Baglantilar
-sa, -se ekleri getirilerek yapılır. Ayşe bu akşam bize gelse
Kişi Çekimi
- ara-sa-m
Bir iş, oluş veya hareketin oldugunu bildirir. Ekleri ses uyumuna göre "-meli, -malı" dır.
Haftada bir kitap okumalıyımOnu bulmalısın.sınavdan iyi not almalıyımSınava iyi çalışmalıyım.
2- Dilek-Şart Kipi (-sa, -se)
Kip Ekleri
-sa, -seNasıl Çekimlenir?
Fiil kök ya da gövdesi + -sa, -se + Şahıs eki
1. Tekil Şahıs, ben dinle – se – m“Uçmak fiilini dilek-şart kipinin 3. çoğul şahsına göre çekimleyin” denilirse çekimleme aşağıdaki şekilde olmalıdır:
2. Tekil Şahıs, sen dinle – se – n
3. Tekil Şahıs, o dinle – se
1. Çoğul Şahıs, biz dinle – se – k
2. Çoğul Şahıs, siz dinle – se – niz
3. Çoğul Şahıs, onlar dinle – se – ler
Uç+ sa + nızFiile Kazandırdığı Anlamlar
Bu kip, bir eylemin gerçekleşmesinin başka bir eylemin gerçekleşmesine bağlı olduğunu göstermek için kullanılabilir. Bu görevi ile cümleye koşul-şart anlamı sağlar, bazen de gerçekleşmesini istediğimiz, dilediğimiz şeyleri ifade ederken bu kipi kullanırız. Bu görevi ile de cümleye dilek anlamı kazandırır.
Dilek-Şart Kipi Örnek Cümleleri
- Yaz gelse de tatile gitsek. (Koşul= Tatile gitmenin koşulu yazın gelmesidir.)
- Keşke bu yaz ehliyet kursuna yazılsam. (Dilek)
- Biraz gayret etsen şu kemanı çalabileceksin. (Koşul=Gitar çalabilmesinin koşulu gayret etmesidir.)
- Yârim yanımda olsa da baksam gözlerine doyasıya. (Dilek)
Fiil kök ya da gövdesi + Olumsuzluk eki (-ma, -me) + -sa, -se + Şahıs eki“Biriktirmek ve koşmak” fiillerinin olumsuzunu, dilek şart kipinin tüm şahıslara göre çekimleyelim:
- Biriktir – se – m
- Biriktir – se – n
- Biriktir – se
Son düzenleyen Safi; 2 Nisan 2016 02:13
