Marmara Bölgesi'nin yöresel kıyafetleri nasıldır?
Ziyaretçi
Marmara Bölgesi'nin yöresel kıyafetleri nasıldır?
1. Marmara Bölgesi Yöresel Erkek Giyimi
İçe Giyilen Kıyafetler ve Aksesuarlar
Beyaz veya açık mavi ya da boyuna çizgili el dokumasından (Kandıra veya Şile bezinden) yapılan boyu kalça hizasında olan üzeri işlemesizuzun kollu ve kolları düğmesiz hakim yakalı önünde yukarıdan aşağıya değişik renklerden 40 adet düğmesi bulunan Kırkdüğme Göynek/Gömlek içe giyilmektedir.
Üste Giyilen Kıyafetler ve Aksesuarlar
Gömlek üzerine önü kapalı koyu kahverengi/siyah depme [mevsimine göre şayak (Kaba dokunmuş dayanıklı yünden dövme yoluyla elde edilen kumaş) veya keçe (Yapağı ya da keçi kılın dokunmadan yalnızca dövülmesi ile elde edilen kaba kumaş)kumaştan yapılan önden 6 düğmeli üstünde kösteğin ve çevrenin konulduğu cepleri bulunan Yelek veyahut yelek yerine bordo ya da mor renkli ince keçe/kadife kumaştan boyu kuşaktan 4 parmak yukarıda sim işlemeli önü açık ve kolu omuzdan düz olarak inen Kartalkanat/Cepken/Salta giyiliyor. Boyuna renkli kenarları payetli(İşlemede kullanılan küçük pırıltılı pul) yemeni veya yazmadan Çember veya çok bükümlü iplikle dokunmuş ince kumaştan Krep ya da Çevre bağlanır. Çevreler (sırma işlemeli/yöre motifli mendil) 35 x 35 cm. ya da 40 x 40 cm. ebatlarında olup yazın sıcakta başa serin havalarda boyuna bağlanıyor.
Yelek üstünde iki adet zincirden oluşan Köstek (daha önceleri kısa kılıç yakın dönemde de saatin takıldığı zincir) takılıyor. Bele ise pamuklu veya yünden turuncu koyu yeşil gül kurusu renklerden oluşan çizgili kare biçiminde el dokuması Kuşak sarılıyor. Üçgen şeklinde katlandıktan sonra bir karış genişliğinde kalıncaya kadar katlanan kuşağın ucu sol tarafa sıkıca tutturulup diğer ucu sağ taraftan çevrilerek bele sarılı kısmın üst tarafına sıkıştırılır.
Eskiden dört okka ağırlığında köseleden yapılmış ve yaklaşık 5 kilo ağırlığında Silahlık ve üzerinde Kama ve Silah takıyorlarmış. Kuşağın üzerine 30 x 90 cm. boyunda dikdörtgen biçiminde Kandıra/Şile bezinden dokunan üzerine yöre motifleri ve uç kısımlarına ise kanaviçe işlenmiş ve sol ayak üzerinden aşağıya doğru sarkıtılan Yağlık; kimi zamanda kuşağın üzerine sağ ayak tarafından veya kuşak ortalanarak ya tek olarak ya da işlemeli Mendil/Çevre birlikte takılır.Koyu kahverengi/siyah depme kumaştan yapılan üstü biraz bol paçaları dizden aşağısı ayağa kadar dar ve alt kısmı düğmeli Külot Pantolon giyiliyor.
Yöre oyunlarının çoğunda şimşir ağacından yapılan Kaşıklar iki elle çalınıyor.
Başa Giyilenler/Takılanlar ve Aksesuarlar Baş kısmına ipekli ve saçaklı Kefiye ya da basma parçalarından dikilmiş Takke (günümüzde Hacı Kefiyesi ve Fes de) giyiliyor. Eskiden yöre insanları kadifeden ya da keçeden uzun sıfır kalıp Fes ve fesin üzerinde yarım arşına yakın (yaklaşık 30-35 cm.) boyunda omuzlarına kadar inen kalın bir püskül takılıyorlarmış. Başa giyilen kefiye ya da fes üzerine renkli ince katlanan Poşu veya Krep sarılıyor. Sarıldıktan sonra uçları sağa doğru aşağıya gelecek biçimde sarkıtılıyor.
Ayağa Giyilenler ve Aksesuarlar
Ayağa yünden el örgüsü beyaz üzeri ve yanları nakışlı Yün Çorap giyiliyor.
Yün çorabın üzerine tabaklanmamış küçük baş hayvan derisinden yapılan ve deliklerine geçirilen şeritlerle sıkıca bağlanan ayak giyeceği olarak Çarık ya da yüzü yumuşak deriden yapılan ucu oval ve topukları iki parmak yükseklikte olan çoğunlukla siyah renkli hafif ayakkabı olarak Yemeni giyiliyor.
2. Marmara Bölgesi Yöresel Kadın Giyimi
İçe Giyilen Kıyafetler ve Aksesuarlar
Sarı ya da beyaz el dokumasından (Kandıra veya Şile bezinden) veya satenden yapılan boyu kalça hizasında olan üzeri işlemesiz uzun kollu ve kolları düğmesiz dik yakalı yalnızca boyun kısmı yaklaşık beş parmak kadar aşağıya doğru açık düğmesiz Göynek/Gömlek içe giyiliyor.
Üste Giyilen Kıyafetler ve Aksesuarlar
Gömlek üzerine önü açık kolsuz bordo ya da mor renkli kadife kumaştan boyu kuşağa kadar olan çoğunlukla minare alem motiften sim işlemeli Yelek Cepken Sarka giyiliyor.
Yörede kadınlar üstlerine cepken/yelek yerine kimi zaman kadifeden yapılan ve üzeri simle işlenen Üçetek veya varlıklı ailelerin kadınları/kızları kadife ve ağır işlemeleriyle Bindallı giyebiliyorlar.Boyuna yine kırmızı kurdele üzerine takılı altınlardan oluşan Gerdanlık takılıyor.
Bele iş yaparken yük taşımada kullanılan ve keçi kılından dokunan üzeri işlemeli ve uçları püsküllü Kılkuyruk bağlanıyor. Üçetek veya entari şeklinde elbiseler giyildiğinde bele önceleri gümüş sonraları sarı saçtan yapılan Kemer takılıyor. Ancak kılkuyruk kemer görevini de gördüğünden ayrıca bele kemer takmayanlarda olabiliyor. Kemerin veya kılkuyruğun ön yüzü üzerine 40x90 cm. boyunda dikdörtgen biçiminde Kandıra/Şile bezinden dokunan üzerine yöre motifleri ve uç kısımları ise kanaviçeden işlenmiş Önlük ortalanarak takılır. Kemerin veya kılkuyruğun bel tarafına 40x40 cm. boyunda dikdörtgen biçiminde pamuklu bezden dokunan desenli Dokuma ortalanarak takılır.Pamuk veya ipekle karışık pamuktan dokunmuş kutnu kumaştan geniş tek ağlı ve ağı aşağıda paçaları dar bir şalvar olarak yapılan Zıpka/Zıbka giyiliyor.Yöre oyunlarının çoğunda şimşir ağacından yapılan Kaşıklar iki elle çalınıyor.
Başa Giyilenler/Takılanlar ve Aksesuarlar
Evli ya da bekar köy kadınları baş kısmına üstü sargılı ve altınlı fes biçiminde Kofik/Kofi/Kofu giyiliyor. Kofinin üzerine arkaya doğru uzanan kırmızı/mavi/beyaz renkte Grep Örtme veya kenarları oyalı ve payetli mavi beyaz renkte Yemeni yüz kısmına sarkmayacak ve uzun kısmı arkaya gelecek biçimde örtülüyor.
Gerp örtmeyi/Yemeniyi de fes üzerine bağlamak için üç parmak kalınlığında kenarları payetli ve kuşak biçiminde beyaz/mor/kırmızı renkte Sıktırma/Çember bağlarlar.
Kofinin alına gelen kısmı üzerine dizilen küçük 7-9 adet altın para dizisinden oluşan Tura dikiliyor. Ayrıca başa şakaklardan sarkan saç lülesi Zülüf takılıyor.
Ayağa Giyilenler ve Aksesuarlar
Ayağa yünden el örgüsü beyaz üzeri ve yanları nakışlı renkli işlemeli Yün Çorap giyiliyor.
Yün çorabın üzerine tabaklanmamış küçük baş hayvan derisinden yapılan ve deliklerine geçirilen şeritlerle sıkıca bağlanan ayak giyeceği olarak Çarık ya da yüzü yumuşak deriden yapılan ucu oval ve topukları iki parmak yükseklikte olan çoğunlukla kırmızı renkli hafif ayakkabı olarak Yemeni giyiliyor.
Sponsorlu Bağlantılar
Beyaz veya açık mavi ya da boyuna çizgili el dokumasından (Kandıra veya Şile bezinden) yapılan boyu kalça hizasında olan üzeri işlemesizuzun kollu ve kolları düğmesiz hakim yakalı önünde yukarıdan aşağıya değişik renklerden 40 adet düğmesi bulunan Kırkdüğme Göynek/Gömlek içe giyilmektedir.
Üste Giyilen Kıyafetler ve Aksesuarlar
Gömlek üzerine önü kapalı koyu kahverengi/siyah depme [mevsimine göre şayak (Kaba dokunmuş dayanıklı yünden dövme yoluyla elde edilen kumaş) veya keçe (Yapağı ya da keçi kılın dokunmadan yalnızca dövülmesi ile elde edilen kaba kumaş)kumaştan yapılan önden 6 düğmeli üstünde kösteğin ve çevrenin konulduğu cepleri bulunan Yelek veyahut yelek yerine bordo ya da mor renkli ince keçe/kadife kumaştan boyu kuşaktan 4 parmak yukarıda sim işlemeli önü açık ve kolu omuzdan düz olarak inen Kartalkanat/Cepken/Salta giyiliyor. Boyuna renkli kenarları payetli(İşlemede kullanılan küçük pırıltılı pul) yemeni veya yazmadan Çember veya çok bükümlü iplikle dokunmuş ince kumaştan Krep ya da Çevre bağlanır. Çevreler (sırma işlemeli/yöre motifli mendil) 35 x 35 cm. ya da 40 x 40 cm. ebatlarında olup yazın sıcakta başa serin havalarda boyuna bağlanıyor.
Yelek üstünde iki adet zincirden oluşan Köstek (daha önceleri kısa kılıç yakın dönemde de saatin takıldığı zincir) takılıyor. Bele ise pamuklu veya yünden turuncu koyu yeşil gül kurusu renklerden oluşan çizgili kare biçiminde el dokuması Kuşak sarılıyor. Üçgen şeklinde katlandıktan sonra bir karış genişliğinde kalıncaya kadar katlanan kuşağın ucu sol tarafa sıkıca tutturulup diğer ucu sağ taraftan çevrilerek bele sarılı kısmın üst tarafına sıkıştırılır.
Eskiden dört okka ağırlığında köseleden yapılmış ve yaklaşık 5 kilo ağırlığında Silahlık ve üzerinde Kama ve Silah takıyorlarmış. Kuşağın üzerine 30 x 90 cm. boyunda dikdörtgen biçiminde Kandıra/Şile bezinden dokunan üzerine yöre motifleri ve uç kısımlarına ise kanaviçe işlenmiş ve sol ayak üzerinden aşağıya doğru sarkıtılan Yağlık; kimi zamanda kuşağın üzerine sağ ayak tarafından veya kuşak ortalanarak ya tek olarak ya da işlemeli Mendil/Çevre birlikte takılır.Koyu kahverengi/siyah depme kumaştan yapılan üstü biraz bol paçaları dizden aşağısı ayağa kadar dar ve alt kısmı düğmeli Külot Pantolon giyiliyor.
Yöre oyunlarının çoğunda şimşir ağacından yapılan Kaşıklar iki elle çalınıyor.
Başa Giyilenler/Takılanlar ve Aksesuarlar Baş kısmına ipekli ve saçaklı Kefiye ya da basma parçalarından dikilmiş Takke (günümüzde Hacı Kefiyesi ve Fes de) giyiliyor. Eskiden yöre insanları kadifeden ya da keçeden uzun sıfır kalıp Fes ve fesin üzerinde yarım arşına yakın (yaklaşık 30-35 cm.) boyunda omuzlarına kadar inen kalın bir püskül takılıyorlarmış. Başa giyilen kefiye ya da fes üzerine renkli ince katlanan Poşu veya Krep sarılıyor. Sarıldıktan sonra uçları sağa doğru aşağıya gelecek biçimde sarkıtılıyor.
Ayağa Giyilenler ve Aksesuarlar
Ayağa yünden el örgüsü beyaz üzeri ve yanları nakışlı Yün Çorap giyiliyor.
Yün çorabın üzerine tabaklanmamış küçük baş hayvan derisinden yapılan ve deliklerine geçirilen şeritlerle sıkıca bağlanan ayak giyeceği olarak Çarık ya da yüzü yumuşak deriden yapılan ucu oval ve topukları iki parmak yükseklikte olan çoğunlukla siyah renkli hafif ayakkabı olarak Yemeni giyiliyor.
2. Marmara Bölgesi Yöresel Kadın Giyimi
İçe Giyilen Kıyafetler ve Aksesuarlar
Sarı ya da beyaz el dokumasından (Kandıra veya Şile bezinden) veya satenden yapılan boyu kalça hizasında olan üzeri işlemesiz uzun kollu ve kolları düğmesiz dik yakalı yalnızca boyun kısmı yaklaşık beş parmak kadar aşağıya doğru açık düğmesiz Göynek/Gömlek içe giyiliyor.
Üste Giyilen Kıyafetler ve Aksesuarlar
Gömlek üzerine önü açık kolsuz bordo ya da mor renkli kadife kumaştan boyu kuşağa kadar olan çoğunlukla minare alem motiften sim işlemeli Yelek Cepken Sarka giyiliyor.
Yörede kadınlar üstlerine cepken/yelek yerine kimi zaman kadifeden yapılan ve üzeri simle işlenen Üçetek veya varlıklı ailelerin kadınları/kızları kadife ve ağır işlemeleriyle Bindallı giyebiliyorlar.Boyuna yine kırmızı kurdele üzerine takılı altınlardan oluşan Gerdanlık takılıyor.
Bele iş yaparken yük taşımada kullanılan ve keçi kılından dokunan üzeri işlemeli ve uçları püsküllü Kılkuyruk bağlanıyor. Üçetek veya entari şeklinde elbiseler giyildiğinde bele önceleri gümüş sonraları sarı saçtan yapılan Kemer takılıyor. Ancak kılkuyruk kemer görevini de gördüğünden ayrıca bele kemer takmayanlarda olabiliyor. Kemerin veya kılkuyruğun ön yüzü üzerine 40x90 cm. boyunda dikdörtgen biçiminde Kandıra/Şile bezinden dokunan üzerine yöre motifleri ve uç kısımları ise kanaviçeden işlenmiş Önlük ortalanarak takılır. Kemerin veya kılkuyruğun bel tarafına 40x40 cm. boyunda dikdörtgen biçiminde pamuklu bezden dokunan desenli Dokuma ortalanarak takılır.Pamuk veya ipekle karışık pamuktan dokunmuş kutnu kumaştan geniş tek ağlı ve ağı aşağıda paçaları dar bir şalvar olarak yapılan Zıpka/Zıbka giyiliyor.Yöre oyunlarının çoğunda şimşir ağacından yapılan Kaşıklar iki elle çalınıyor.
Başa Giyilenler/Takılanlar ve Aksesuarlar
Evli ya da bekar köy kadınları baş kısmına üstü sargılı ve altınlı fes biçiminde Kofik/Kofi/Kofu giyiliyor. Kofinin üzerine arkaya doğru uzanan kırmızı/mavi/beyaz renkte Grep Örtme veya kenarları oyalı ve payetli mavi beyaz renkte Yemeni yüz kısmına sarkmayacak ve uzun kısmı arkaya gelecek biçimde örtülüyor.
Gerp örtmeyi/Yemeniyi de fes üzerine bağlamak için üç parmak kalınlığında kenarları payetli ve kuşak biçiminde beyaz/mor/kırmızı renkte Sıktırma/Çember bağlarlar.
Kofinin alına gelen kısmı üzerine dizilen küçük 7-9 adet altın para dizisinden oluşan Tura dikiliyor. Ayrıca başa şakaklardan sarkan saç lülesi Zülüf takılıyor.
Ayağa Giyilenler ve Aksesuarlar
Ayağa yünden el örgüsü beyaz üzeri ve yanları nakışlı renkli işlemeli Yün Çorap giyiliyor.
Yün çorabın üzerine tabaklanmamış küçük baş hayvan derisinden yapılan ve deliklerine geçirilen şeritlerle sıkıca bağlanan ayak giyeceği olarak Çarık ya da yüzü yumuşak deriden yapılan ucu oval ve topukları iki parmak yükseklikte olan çoğunlukla kırmızı renkli hafif ayakkabı olarak Yemeni giyiliyor.
Son düzenleyen _Yağmur_; 30 Kasım 2013 07:30
Sebep: soru boyutu
