Kafkas Dağları
MsXLabs.org & Temel Britannica & Vikipedi
Kafkas Dağları veya Kafkas Sıradağları, Kafkasya'da Karadeniz ve Azak Denizi ile Hazar Denizi arasında, kuzeybatı ve güneydoğu doğrultusunda uzanan sıradağlar ve dağ sistemidir. Bu dağlar kuzeybatıda Taman Yarımadası yakınlarında başlar ve güneydoğuda Apşeron Yarımadası'na değin uzanır. Kafkas Dağları, Kuzey ve Güney Kafkaslar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Kuzeyde kalan sıra dağlara Büyük Kafkas Dağları, Güney Kafkas Dağları'na ise Küçük Kafkas Dağları denir.
Büyük (Kuzey) Kafkas Sıradağları 1300 km kadar bir uzunluğa sahib olmakla birlikte, yüksekliği 2000 m’nin altına hiç düşmemektedir.
Küçük (Güney) Kafkas Sıradağları birçok küçük parçadan meydana gelmiş olup, dağlar üzerindeki tepelerin ortalama yüksekliği 3720 m civarındadır.
Güneyi dik yamaçlar biçiminde olan Kafkas Dağlarının kuzeyi, ana sıraya koşut ve gittikçe alçalan sıralarla düzlüklere kavuşarak son bulur. En yüksek doruk Kafkasya'nın Olimposu da sayılan Elbruz'dur (5642 m); sırasıyla Dikhtau (5.204 m), Koştantau (5.151), Şhara (5.068) ve Kazbek'tir (5.033 m). Başlıca geçitler Mamison ve Daryal'dır. Rusların ilk kez 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı'nda bir yol da inşa ederek geçtiği Daryal Geçidi, Kuzey Osetya-Alaniya Cumhuriyeti başkenti Vladikavkaz'ı Gürcistan'ın başkenti Tiflis'e bağlar. Bu yola Gürcü Askeri Yolu da denir.
Kafkas Dağları üzerinde toplam 1.424 km. karelik bir alan kaplayan 2.200 kadar dağ buzulu bulunur. Bu buzullar Karadeniz ve Hazar Denizi'ne dökülen çok sayıda akarsuyun beslendiği ana kaynaklardır, bu akarsuların başlıcaları Karadeniz'e dökülen Kuban, İngur ve Rioni ırmakları ile Hazar Denizi'ne dökülen Kuma, Terek ve Sulak ırmaklarıdır. Ayrıca Türkiye'de doğup gelen Kura Irmağı da Alazani gibi birçok kolunu Kafkas Dağlarından alır.
Kafkas Dağlarının en yüksek yerleri çıplak kayalar, daha aşağılarda kalıcı karlar ve buzullar, sonra sırasıyla Alp tipi çayırlar, iğne yapraklı, karışık yapraklı ve yaprak döken ormanlarla kaplıdır. Yamaçlarda çam, meşe, kayın, kestane, kızılağaç ve ıhlamur ağaçları yayılmıştır. Dağlarda yabanöküzü, elik, geyik, vaşak, vb. gibi hayvanlar yaşar. Akarsularında bol miktarda alabalık bulunur. Alp (dağ) çayırları yazın hayvanların ve arı kovanlarının yayıldığı alanlardır. Buralarda dağ turizmi geliştirilmektedir. Yeraltı kaynakları bakımından zengindir; kömür, demir cevheri, kurşun, çinko, bakır, molibden, manganez ve volfram, vb. Krasnodar Kray, Stavropol Kray, Adigey Cumhuriyeti, Çeçenya ve Azerbaycan'da zengin petrol ve doğal gaz yatakları vardır, işletilir. Ayrıca zengin mineral su kaynakları da bulunur.
MsXLabs.org & Temel Britannica & Vikipedi
Sponsorlu Bağlantılar
Kafkas Dağları, SSCB'nin Avrupa'daki topraklarının güneybatısında, Karadeniz ile Hazar Denizi arasında, uzunluğu 1.200 kilometreyi bulan bir alanı kaplar. Kafkas Dağları'nın en yüksek tepesi olan Elbruz 5.633 metredir. Kafkas Dağları derin vadiler ve akarsularla kesilir. Başlıca ırmaklar Rioni, Kura ve Sulak'tır. Dağların kuzey etekleri tahıl ekimine ve hayvancılığa elverişlidir.
Doğu-batı doğrultusunda uzanan demiryolu, Karadeniz ile Hazar Denizi'nin kıyı bölgelerini birbirine bağlar. Mamison ve Kluhor geçitlerinin yanı sıra dağları yararak kuzey ve güney bölgelerini birbirine bağlayan biri 19. yüzyıldan kalma, iki karayolu vardır.
Dağların batı kesimi meşe, dişbudak, kayın, kestane, çam ve ıhlamur ormanlarıyla kaplıdır. Bölgede pars, ayı, kurt, vaşak, tilki, bizon, dağkeçisi ve geyik gibi hayvanların yanı sıra, yalnızca bu yöreye özgü hayvanlar ve bitkiler de vardır. Ilıman iklimin egemen olduğu Güney Kafkasya bölgesi çay, pamuk ve portakal yetiştirmeye elverişlidir. Kafkas Dağları kömür, demir cevheri, çinko, gümüş ve bakır bakımından zengindir. En önemli yeraltı kaynağı petroldür; Baku yakınlarında geniş bir petrol yatağı vardır. Gürcistan'da Çiatura'da dünyanın en nitelikli manganezi çıkarılır.
Dağların batı kesimi meşe, dişbudak, kayın, kestane, çam ve ıhlamur ormanlarıyla kaplıdır. Bölgede pars, ayı, kurt, vaşak, tilki, bizon, dağkeçisi ve geyik gibi hayvanların yanı sıra, yalnızca bu yöreye özgü hayvanlar ve bitkiler de vardır. Ilıman iklimin egemen olduğu Güney Kafkasya bölgesi çay, pamuk ve portakal yetiştirmeye elverişlidir. Kafkas Dağları kömür, demir cevheri, çinko, gümüş ve bakır bakımından zengindir. En önemli yeraltı kaynağı petroldür; Baku yakınlarında geniş bir petrol yatağı vardır. Gürcistan'da Çiatura'da dünyanın en nitelikli manganezi çıkarılır.
Büyük (Kuzey) ve Küçük (Güney) Kafkas Dağları, uzaydan görünüşü
Kafkas Dağları veya Kafkas Sıradağları, Kafkasya'da Karadeniz ve Azak Denizi ile Hazar Denizi arasında, kuzeybatı ve güneydoğu doğrultusunda uzanan sıradağlar ve dağ sistemidir. Bu dağlar kuzeybatıda Taman Yarımadası yakınlarında başlar ve güneydoğuda Apşeron Yarımadası'na değin uzanır. Kafkas Dağları, Kuzey ve Güney Kafkaslar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Kuzeyde kalan sıra dağlara Büyük Kafkas Dağları, Güney Kafkas Dağları'na ise Küçük Kafkas Dağları denir.
Büyük (Kuzey) Kafkas Sıradağları 1300 km kadar bir uzunluğa sahib olmakla birlikte, yüksekliği 2000 m’nin altına hiç düşmemektedir.
Küçük (Güney) Kafkas Sıradağları birçok küçük parçadan meydana gelmiş olup, dağlar üzerindeki tepelerin ortalama yüksekliği 3720 m civarındadır.
Güneyi dik yamaçlar biçiminde olan Kafkas Dağlarının kuzeyi, ana sıraya koşut ve gittikçe alçalan sıralarla düzlüklere kavuşarak son bulur. En yüksek doruk Kafkasya'nın Olimposu da sayılan Elbruz'dur (5642 m); sırasıyla Dikhtau (5.204 m), Koştantau (5.151), Şhara (5.068) ve Kazbek'tir (5.033 m). Başlıca geçitler Mamison ve Daryal'dır. Rusların ilk kez 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı'nda bir yol da inşa ederek geçtiği Daryal Geçidi, Kuzey Osetya-Alaniya Cumhuriyeti başkenti Vladikavkaz'ı Gürcistan'ın başkenti Tiflis'e bağlar. Bu yola Gürcü Askeri Yolu da denir.
Kafkas Dağları üzerinde toplam 1.424 km. karelik bir alan kaplayan 2.200 kadar dağ buzulu bulunur. Bu buzullar Karadeniz ve Hazar Denizi'ne dökülen çok sayıda akarsuyun beslendiği ana kaynaklardır, bu akarsuların başlıcaları Karadeniz'e dökülen Kuban, İngur ve Rioni ırmakları ile Hazar Denizi'ne dökülen Kuma, Terek ve Sulak ırmaklarıdır. Ayrıca Türkiye'de doğup gelen Kura Irmağı da Alazani gibi birçok kolunu Kafkas Dağlarından alır.
Kafkas Dağlarının en yüksek yerleri çıplak kayalar, daha aşağılarda kalıcı karlar ve buzullar, sonra sırasıyla Alp tipi çayırlar, iğne yapraklı, karışık yapraklı ve yaprak döken ormanlarla kaplıdır. Yamaçlarda çam, meşe, kayın, kestane, kızılağaç ve ıhlamur ağaçları yayılmıştır. Dağlarda yabanöküzü, elik, geyik, vaşak, vb. gibi hayvanlar yaşar. Akarsularında bol miktarda alabalık bulunur. Alp (dağ) çayırları yazın hayvanların ve arı kovanlarının yayıldığı alanlardır. Buralarda dağ turizmi geliştirilmektedir. Yeraltı kaynakları bakımından zengindir; kömür, demir cevheri, kurşun, çinko, bakır, molibden, manganez ve volfram, vb. Krasnodar Kray, Stavropol Kray, Adigey Cumhuriyeti, Çeçenya ve Azerbaycan'da zengin petrol ve doğal gaz yatakları vardır, işletilir. Ayrıca zengin mineral su kaynakları da bulunur.
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!