Weddell Denizi

Weddell Denizi

Atlas Okyanusunun, Antarktika kıyılarına doğru derin bir girinti yapan en güney kolu. Merkezi yaklaşık olarak 73° güney enlemiyle 45° batı boylamının kesiştiği noktada yer alır. Batıda Batı Antarktika’daki Antarktika Yarımadası, doğuda Doğu Antarktika’daki Coats Topraklan, en güneyde de Filchner ve Ronne buzlalarının sahanlıklanyla çevrilidir. Yüzölçümü yaklaşık 2.800.000 km2’dir.

Weddell Denizi genellikle kaim bir buz tabakasıyla örtülüdür. 23 Şubat 1820’de bölgeye girme girişiminde bulunan “Wil- İiams” adlı iki direkli İngiliz yelkenlisi, Graham Topraklan’mn kuzeydoğu kıyılan açığındaki buz kütlesi nedeniyle yoluna devam edemedi. Ruslara ait “Vostok” adlı tekne aynı yıl Güney Sandvvich Adalannın hemen güneyinde yüzerbuzlarla karşılaşarak bölgeden ayrılmak zorunda kaldı. İngiliz kâşif ve fok avcısı James Weddell 20 Şubat 1823’te “Jane” adlı iki direkli yelkenliyle Güney Orkney Adalarından güneydoğuya doğru uzanan açık bir yol buldu ve 74° 15' güney enlemi, 34° 17' batı boylamına kadar indi. Weddell keşfettiği sulara IV. George Denizi adını verdiyse de 1900’de denizin adı Weddell’in onuruna Weddell Denizi olarak değiştirildi.

İskoç Ulusal Antarktika Seferi’ne (1902- 04) katılan “Scotia” gemisinin kaptanı William S.Bruce’ün Weddell Denizindeki ilk pkyanusbilim araştırmalarını gerçekleştirdiği 1903-04 yıllarına değin bölgeye birkaç başarısız sefer düzenledi. Alman Güney Kutbu Seferi (1910-12) sırasında “Deutschland” adlı gemiye komuta eden Wilhelm Filchner, Coats Topraklarının batısındaki Luitpold Kıyısının haritasını çıkardı ye bugün adını taşıyan buzlayı keşfetti. İngiliz İmparatorluk Trans Antarktika Seferi’ne (1914-17) katılan “Endurance” adlı geminin komutanı Ernest Henry Shackleton, sefer sırasında Güney Kutbu üzerinden Antarktika’yı aşma girişiminde bulundu. Ama 18 Ocak 1915’te Luitpold Kıyısı açığında yüzerbuzlar arasına sıkışıp kalan gemisi sonunda parçalandı. Mürettebat aylar sonra Elephant Adasından gelen yardımla kurtarıldı.

Antarktika’nın öteki kesimleriyle benzer iklim koşullarına sahip olan Weddell Denizinin hayvan varlığı, kıtanın öteki bölgelerinde olduğu gibi penguenler, Weddell toklan, boran kuşları vb’den oluşur. Weddell Denizinde yüzey akıntıları genellikle saat yönünde hareket eder. Önce Coats Topraklan’mn kıyılan boyunca güneybatıya doğru akan bu akıntılar, daha sonra Antarktika Yarımadası kıyılarını izleyerek kuzeye yönelir ve sonunda daha güçlü bir akıntı olan Batı Rüzgân Akıntısına karışır.