Kurt Tucholsky Kimdir, Hayatı ve Resimleri

Kurt TucholskyKurt Tucholsky, (d. 9 Ocak 1890 Berlin; ö. 21 Aralık 1935 Göteborg) Alman gazeteci ve yazar. Kaspar Hauser, Peter Panter, Theobald Tiger ve Ignaz Wrobel adlı takma adlarla da yazılar yazmıştır. Tucholsky Weimar Cumhuriyeti'nin en önemli gazeteci - yazarlarındandır. Politik bir gazeteci ve haftalık dergi "Die Weltbühne" 'nin yayıncılarından birisi olarak Heinrich Heine geleneğinde toplumcu - gerçekçi, toplumu eleştiren bir yazar olduğunu kanıtlamıştır. Aynı zamanda bir taşlama ustası (Hiciv), kabare yazarı, şarkı sözü yazarı, romancı ve şairdir. Kendisini Demokrat, barışsever ve antimilitarist olarak tanımlayan Tucholsky, öncelikle politika, ordu ve yargı içindeki antidemokratik eğilimlere ve özellikle Nasyonal Sosyalizm'in tehditlerine karşı uyarılarda bulunmuştur.

Sponsorlu Bağlantılar

Yaşam
Gençlik, Okul Zamanları, Üniversite
Kurt Tucholsky'nin 9 Ocak 1890'da dünyaya geldiği ev Berlin - Moabit'te Lübecker Caddesi 13 numaradadır. İlk çocukluk yıllarını, babasının işi nedeniyle tayin olduğu Stettin'de geçirdi. Yahudi bir bankacı olan Alex Tucholsky 1887 yılında kuzeni Doris Tucholsky ile evlendi. Üç çocukları oldu: Kurt (en büyük oğulları), Fritz ve Ellen. 1899 yılında aile Berlin'e geri geldi. Tucholsky, annesi ile olan ilişkisi yaşamı boyunca bozuk olmasına karşın, babasını çok sevdi ve ona karşı çok büyük bir saygı besledi. Alex Tucholsky 1905 yılında frengi hastalığından vefat ettiğinde eşine ve çocuklarına hatırı sayılır bir servet bıraktı. Bu servet sayesinde büyük oğlu para sıkıntısı çekmeden yüksek öğrenimine başladı. Kurt Tucholsky 1899 yılında Berlin'deki Fransız Lisesi'ne kaydoldu. 1903 yılında, özel bir öğretmenle bitirme sınavlarına hazırlanmak için 1907 yılında terk ettiği Königliche Wilhelms Lisesi'ne geçiş yaptı. 1909 yılında dışarıdan bitirme sınavlarını verdikten sonra aynı yılın ekim ayında Berlin'de, 2. yarıyılda 1910 yılının ilkbaharında Genf Üniversitesi'nde devam ederek, hukuk eğitimine başladı. Tucholsky öğrenimi esnasında edebiyata karşı da çok ilgiliydi. Bu nedenle ressam arkadaşı Kurt Szafranski ile birlikte 1911 yılının Eylül ayında, çok değer verdiği, Kafka'nın da arkadaşı olan yazar Max Brod'u ziyaret etmek ve kendi yaptığı mini peyzajla ona sürpriz yapmak üzere Prag'a gittiler. Franz Kafka ile görüşmelerinden sonra, Kafka 30 Eylül 1911 tarihinde günlüğüne Tucholsky ile ilgili şunları yazar:
“ :"…Bastonunu kontrollü ve güçlü sallaması nedeniyle omuzlarını genç olarak dik tutmaktan tutun da, tedbirli bir sevinç ve kendi edebi çalışmalarını hor görmeye kadar, tam anlamıyla tutarlı 21 yaşında bir insan. Avukat olmak istiyor, …"”
Ancak hukuk alanındaki kariyerini tamamlayamadı. Tucholsky öğreniminin sonlarına doğru gazetecilikle çok fazla uğraştığından 1913 yılında birinci hukuki devlet imtihanına girmekten vazgeçti.Bu aynı zamanda avukatlık mesleğinden de vazgeçme anlamına geliyordu. Buna rağmen bir üniversite bitirme amacı ile 1913 yılının Ağustos ayında Jena Üniversitesi'ne doktora yapmak için başvurdu.

Yazarlığındaki ilk başarılar
Daha öğrenci olduğu yıllarda Tucholsky, ilk gazetecilik çalışmasını yayınlamıştır. Satirik haftalık taşlama dergisi Ulk, 1907 yılında, henüz 17 yaşındaki Tucholsky'nin, İmparator Wilhelm II 'nin sanat zevkini alaya aldığı kısa bir masal (Märchen) ını yayınladı. Üniversite yıllarında gazetecilik işlerine yoğunlaştı. Diğer çalışmalarının yanı sıra, Alman Sosyal Demokrat Parti yayın organı Vorwärts (İleri)'de çalıştı. Alman Sosyal Demokrat Parti'si (SPD) için 1911 yılı seçim çalışmalarına katıldı.
1912 yılında, o zamanlara göre alışılmadık yeni, alaycı - erotik bir ton vurgulayan ve onun ilk defa büyük bir kitle tarafından tanınmasını sağlayan, "Rheinsberg - Sevenler için Resimli Kitap" yayınlandı. Tucholsky kitabın satışını artırmak amacıyla, öyküleri resimleyen Szafranski ile birlikte Berlin Kurfürstendamm da bir "Kitap Barı" açtı. Burada kitap satın alan herkese bir içki (schnaps) ısmarlanıyordu. Bu öğrenci muzipliği bir kaç hafta sonra sona erdirildi.
Buna karşılık Tucholsky'nin 1913 yılı başlarında giriştiği bir çalışma çok daha uzun sürecekti. 9 Ocak 1913'te sol - liberal tiyatro dergisi Die Schaubühne (Gösteri Sahnesi), ileride ismi Die Weltbühne (Dünya Sahnesi) olarak değişen, ölümüne kadar Tucholsky'nin danışmanı ve arkadaşı olarak kalacak olan yayıncı Siegfried Jacobsohn 'un haftalık dergisinde ilk makalesi yayınlandı. Tucholsky ölümünden 2 yıl önce kaleme aldığı özgeçmişinde bu özel ilişki için şunları yazmıştır:
“"1926 yılında vefat eden yayıncı Siegfried Jacobsohn'a, Tucholsky, kendisinin bugüne gelmesindeki tüm katkılarından dolayı teşekkür eder"”
Schaubühne 'nin her sayısında Tucholsky'nin iki veya üç yazısı yayınlanıyordu.

Birinci dünya savaşında asker

Sponsorlu Bağlantılar

Gazetecilik kariyeri 1.Dünya Savaşı çıkınca kesintiye uğradı.1914 ağustosu ile 1916 Ekim'i arasında Tucholsky'nin sadece bir tek makalesi yayınlandı. Savaşın başlaması için atılan yurtsever çığlıklarından, bir çok yazar ve şairin aksine etkilenmedi. Önce Jena Üniversitesi'nde öğrenimini bitirdi.1915 yılı başlarında "İpotek Hukuku" çalışmasıyla hukuk doktorasını (Dr.jur.cum laude) aldı. Aynı yılın Nisan ayında askere alındı ve doğu cephesine gönderildi.Orada önce mücadele yapmayı öğrendi ve cephane görevlisi olarak hizmet verdi.Sonra da bölük yazıcısı oldu. Kasım 1916 tarihinden itibaren savaş alanı gazetesi "Der Flieger"'i çıkardı.(havacı). Alt-Autz - Kurland'daki topçu ve pilot okulu idare bölümünde, daha sonra evleneceği Bayan Mary Gerold'la tanıştı. Tucholsky, bölük yazıcısı ve redaktör olarak çalışmasını, kendisini,cepheye avcı hendeğinde bir göreve gitmekten alakoyan bir fırsat olarak görüyordu. Geriye bakıp şunları yazmıştı:
“ :"Ben 3,5 yıl gücümün yettiğince savaştan kaçtım. (...) Vurulmamak ve vurmamak için her yolu,her aracı denedim - kötü araçları bir kere bile kullanmadım. Ama beni zorlasalardı, hiçbir istisna yapmaksızın, her yolu dener, her aracı kullanırdım: Rüşvete, suç teşkil edecek bir eyleme hayır demezdim. Çok kişi böyle yapıyordu"”
– Ignaz Wrobel: Savaşta neredeydiniz bay - ? "Die Weltbühne" 30 Mart 1926, Sayfa 490
Mary Gerold'a yazılan bir mektupdan dan anlaşıldığı üzere bu araçlar, kısmen belli bir mizahı da ortadan kaldırmıyordu:
“ :"Birgün yürüyüş için bir tane eski ağır bir tüfeği omzuma astım. Bir tüfek? Ve savaşın içinde? Asla, diye düşünüyordum. Ve onu bir barakaya dayadım. Ve orayı terkettim. Hatta bu olay o zamanki derneğimizin de dikkatini çekmişti. Bu işten nasıl sıyrıldığımı bilmiyorum, ama bir şekilde başarıldı. Ve tüfeksiz de oldu."”
– Kurt Tucholsky: Yaşanmamış Hayatımız. Mary'e Mektuplar. Reinbek 1982, Sayfa 247
Hukukçu Erich Danehl ile tanışması sonucu 1918 yılında Başçavuş Yardımcısı ve Saha Komiseri olarak Romanya 'ya gönderildi. (Tucholsky'nin arkadaşı Danehl daha sonra "Karlchen" adıyla Tucholsky'nin bir çok yazısında yer almıştır. Örneğin "Das Wirtshaus im Spessart") Tucholsky, 1918 yazında Romanya'nın Drobeta Turnu Severin şehrinde yapılan bir vaftiz töreni ile protestan oldu. Yahudi cemaatinden zaten 1 Temmuz 1914 yılında çıkmıştı.
1918 yılı ağustos ayında 9. Savaş Bonoları için yapılan ödüllü yarışmaya katılmasına rağmen, Tucholsky 1918 sonbaharında savaştan inançlı bir antimilitarist ve pasifist olarak döndü.

Cumhuriyet için kavga

1918 yılının aralık ayında, yayıncı Rudolf Mosse'a ait sol liberal gazete Berliner Tageblatt'ın haftalık hiciv ilavesi Ulk'un yazı işleri müdürlüğünü, 1920 yılının nisan ayına kadar üstlendi. Weltbühne için de tekrar düzenli olarak çalışıyordu. Sol demokrat olan bu haftalık gazeteyi çok fazla Tucholsky ile sıkmamak için,daha 1913 yılında,yazarlığının sonuna kadar kullandığı, üç takma ad kullanmaya başlamıştı: Ignaz Wrobel, Theobald Tiger ve Peter Panter.Theobal Tiger zaman zaman Ulk'da da yazdığı için Weltbühne'de ilk defa 1918 yılının aralık ayında dördüncü bir takma adla,Kaspar Hauser adıyla bir şiir yayınlandı.Çok nadir,toplamda sadece beş kere, Paulus Bünzly,Theobald Körner ve Old Shatterhand takma adlarıyla da yazılarını yayınladı. Tucholsky takma adlarının oluşturulması ile ilgili şunları anlatıyordu:
“"Ses yinelemeli(aliterasyon) takma adlar Berlin'li bir hukukçunun bulduğu isimlerdir. (…) Onun, medeni kanunu,haciz kararlarını ve ceza davalarını anlattığı insanların isimleri A veya B değildi,miras ve miras bırakan da değildi. Onların isimleri, Benno Büffel ve Theobald Tiger; Peter Panter ve Isidor Iltis ve Leopold Löwe ve bu şekilde alfabenin tüm harfleri ile devam eden ses yinelemeli adlardı. (…) Wrobel – bizim hesap defterinin adıydı; ve Ignaz ismi de bana hep çok çirkin geldiğinden,inatla ve büyük bir nefretle, kendini yoketme eylemine ve varoluşumun yeni durumunu vaftiz etmeye başladım. Kasper Hauser'in ise tanıtılmaya gereksinimi yok."”
– Start. "Mit 5 PS" Sayfa 12. Berlin 1928
Takma adların çoğu gerekli hale gelmişti. Politik başyazılardan ve yorum ve taşlamalar yaptığı mahkeme röportajlarından, şiirler ve kitap tartışmalarına kadar Tucholsky'nin katkıda bulunmadığı hiçbir konu yoktu. Ayrıca kabarelere, (örneğin: Bühne Schall und Rauch - Ses ve Duman Sahnesi) Claire Waldoff ve Trude Hesterberg gibi şarkıcılara, metin ve şarkı sözleri yazıyordu. 1919 ekiminde Tucholsky'nin şiir derlemeleri Fromme Gesänge - Sofu Şarkılar - yayınlandı.
Savaştan hemen sonra Tucholsky daha sonra çok pişman olacağı bir bir işe girişti. Propaganda gazetesi Pieron'da temmuz 1920 - nisan 1921 tarihleri arasında iyi bir ücretle çalıştı. Hükümet adına çalışan bu gazete, Oberschlesien'deki Almanya - Polonya sınırının belirlenmesi için yapılacak referandum öncesi, Polonya aleyhine kamu oyunu kışkırtıyordu. Diğer gazetelerin, Pieron'un demagoji ve kışkırtmalarını sert bir şekilde eleştirmeleri sonucu,Tucholsky'nin artık USPD'nin (Almanya Bağımsız Sosyal Demokrat Partisi) yayın organında yazması yasaklandı. Haziran 1922 de toplanan USPD parti karar komisyonu, Tucholsky'i partiye karşı çalışma suçlamalarından akladı.Ama Tucholsky daha sonra bu davranışı için bir özeleştiri yaptı:
“"O zamanlar her iki taraftanda,daha sonra Ruhr'da da olduğu gibi, zaten bozulmuş olan topluma fikirler pompalanıyordu. Ben de bu işe elimi bulaştırdım. Bunu yapmamam gerekirdi. Yaptıklarım için pişmanım."”
– Ein besserer Herr. "Die Weltbühne" 25. Haziran 1929, Sayfa 960
Tucholsky,politik bir yazar olarak daha 1919 yılı ocak ayında Weltbühne dergisinde,antimilitarist yazı serisi Militaria'yı (Asker Ülkesi) başlattı.Bu yazı serisi, subayların,Tucholsky'nin kendisinin de savaş sırasında gördüğü ve cumhuriyet zamanında da devam eden, kaba ve bayağı imparator Wilhelm ruhuna bir dokundurmaydı. Fakat savaşta yaptığı askerliği dönemindeki kendi davranışları da, şiddetle eleştirdiği Alman ordusundan çok da farklı değildi. Bu nedenle biograflar "Militaria" yazılarında Tucholsky'nin bir şekilde kendisiyle hesaplaştığını söylerler(Hepp). İlk yazıda şunları yazar:
“"Biz, soysuz militarizmin başımıza açtığı bu suçu işlemek zorundaydık.Bu utanç verici çağdan,tamamiyle geri dönersek ancak düzene gireriz. Spartaküs değil.Kendi halkını, amacına ulaşmak için,araç olarak gören subaylar da değil. Sonunda ne olacak? Namuslu Alman."”
– Militaria. Offizier und Mann. "Die Weltbühne" 9. Ocak 1919, Sayfa 39
Aynı şekilde, ilk yıllarında Weimar Cumhuriyeti'ni sarsan pekçok politik ölümleri de sert bir şekilde eleştiriyordu. Solcu,pasifist veya sadece liberal politikacılar,gazeteciler ve yazarlara suikastler yapılıyordu. Örneğin Karl Liebknecht ve Rosa Luxemburg, Walther Rathenau, Matthias Erzberger ve Philipp Scheidemann veya Maximilian Harden. Dava muhabiri olarak, aşırı sağcı gizli örgüt katillerinin duruşmalarında,sanıkların monarşist ve milliyetçi görüşlerini, hakimlerin genelde paylaştıklarını ve onlara sempati duyduklarını tespit etmişti. 1922 yılında yazdığı Prozeß Harden - Harden Davası makalesinde şunları yazar:
“"Alman politik cinayetleri son dört yılda sistematik bir şekilde organize olmuştur. (...) Her şey baştan belirlenmiş: Meçhul bir finansör tarafından kışkırtma,suç(sürekli arkadan),üstünkörü soruşturma,sudan bahaneler,birkaç boş laf,yalandan baskılar,hafif cezalar,cezaların ertelenmesi,ayrıcalıklar - "Devam edin!" (...) Bu kötü bir hukuk değil.Bu eksik bir hukuk değil. Bu aslında bir hukuk değil. (...) Balkanlar ve Güney Amerika kendilerinin bu Almanya ile karşılaştırılmasına müsamaha göstermezler"”
– Prozeß Harden. "Die Weltbühne" 21. Aralık 1922, Sayfa 638
Tucholsky eleştirilerini,karşıtlarına karşı hoşgörülü davrandığına inandığı demokrat politikacılara da yöneltmekten kaçınmadı. 1922 yılında, dışişleri bakanı Rathenau'nun öldürülmesinden sonra, bir şiirle cumhuriyete uyarıda bulundu:
“"Bir kez olsun, kaldır başını, ayağa kalk! Yumruğunu vur!
Ondört gün sonra tekrar uyuma!
Defolsun, monarşizmin yargıçları,
subayları ve
senden beslenip seni sabote eden,
evlerinin duvarlarına gamalı haçlar çizen ayak takımı
(...)
Dört yıl süren cinayetler - Tanrı bilir ya yeter
Şu anda son nefesini vermek üzeresin
Göster ne olduğunu.Kendini yargıla
Öl ya da savaş. Üçüncüsü yok anla."”
– Rathenau. "Die Weltbühne" 29. Haziran 1922, Sayfa 653
Tucholsky bu arada gazeteci yazarlığı da bırakmadığı gibi doğrudan politikayla da uğraşmaya başladı. Diğer uğraşlarının yanı sıra 1919 ekiminde Friedensbundes der Kriegsteilnehmer - Savaşa katılanların Barış Birliği'nin kuruluşunda kurucu üye oldu ve 1920 yılında üyesi olduğu USPD - Bağımsız Sosyal Demokrat Parti'de aktif görev aldı. Bir partiye üye olması,o partinin üyelerini eleştirmekten Tucholsky'i alakoyamazdı.USPD gazetesi Freiheit - Özgürlük'ün yazı işleri müdürü Rudolf Hilferding'i şöyle yargılıyordu:
“"Bay Dr. Rudolf Hilferding, devlet tarafından sosyal demokrasi ile mücadele etmek için Freiheit'ın yazı işlerine getirildi. İki yıl içinde,Freiheit'ı kritik tehlikeli bir gazete olmaktan öyle bir çıkardı ki,ortada ne gazete kaldı ne de tehlike"”
-Dienstzeugnisse. "Die Weltbühne" 3. Mart 1925, Sayfa 329
Önderlerinin Ekim Devrimi sırasında, taraftarlarına karşı başarısız olduklarını,hatta ihanet ettiklerini iddia eden Tucholsky SPD ile çok daha sert hesaplaşıyordu. Friedrich Ebert hakkında 1922 yılında Prozeß Harden makalesinde şunları yazar:
“"Ve inandıklarını gerçekleştirme olanağı ortaya çıktığı zaman, inandıklarını unutan bu başkan, her şeyin üzerinde azametle oturuyor"”
Yüksek enflasyon nedeni ile geçinmekte zorlanan Tucholsky, para kazanacağı bir iş nedeniyle,gazeteci yazarlığı geri plana itmek zorunda kaldı. Sadece mali nedenlerden dolayı bu adımı atmış olamazdı. 1922 sonbaharında ağır bir depresyon geçirmişti,yazdıklarından ve aklından kuşku duyuyordu ve hatta ilk defa intihara bile teşebbüs etmişti.Sonunda 1.Mart.1923 yılında 1.şef Hugo Simon'ın özel sekreteri olarak Berlin'deki Bett,Simon&Co bankasında işe başladı.Fakat 15.Şubat.1924 tarihinde Sigfried Jacobson ile yeni bir anlaşma imzaladı. 1924 ilkbaharında, Die Weltbühne ve itibarlı bir gazete olan Vossischen Zeitung'un muhabiri olarak Paris'e gitti.
1924 yılında Tucholsky'nin özel hayatında da büyük değişiklikler oldu. 1920 yılında evlendiği Dr.Else Weil'den 1924 şubat ayında tekrar boşandı. Aynı yılın 30 ağustosunda, Alt-Autz'dan beri mektuplaştığı Mary Gerold ile evlendi. 1920 ilkbaharında Berlin'de tekrar görüştüklerinde,ikisi de birbirlerine karşı yabancılaştıkları sonucuna çok çabuk varmışlardı. Paris'te de görüldü ki,bu ikisi uzun süre birbirlerine tahammül edemezlerdi.

Kurt Tucholsky

Benzer Konular

Benzer Konular

MsXLabs Üye Girişi

Kurt Tucholsky

Benzer Konular

Benzer Konular