Tyrtaios
Ziyaretçi
Tyrtaios
Vikipedi, özgür ansiklopedi
İ. Ö 7. yüzyılda Sparta'da doğmuştur. Yunanlı elegeia şairidir.
Tyrtaios, 8. yüzyılın sonunda, 1. Messene Savaşı ile birlikte yaşam koşulları ağırlaşan Messeneliler'in Sparta'ya karşı ayaklanıp Sparta'nın varlığını tehlikeye düşürdükleri 2. Messene Savaşı sırasında (7. yüzyıl ortaları) Sparta'da yaşamıştır. Hatta Tyrtaios'un 2. Messene Savaşı için Atina tarafından general olarak Sparta'ya gönderilen bir öğretmen olduğu söylenir. Bazı kaynaklarda Miletoslu olduğu ifade edilmektedir. İonik lehçeyi kullanmış olması da bu düşünceyi desteklemektedir.
Tyrtaios, Messene Savaşı sırasında elegeia vezniyle İonik lehçede yazdığı savaş elegeialarıyla Spartalıları yüreklendirmiştir:
Şiirlerinde ele aldığı konular bir başka Yunanlı elegeia şairi olan Kallinos'un işlediği konulardır; ölü de olsa diri de olsa, kahraman savaşçının herkes tarafından onurlandırılan şanı; kendi onurunu ve ailesinin onurunu yerle bir eden karısı ve çocuklarıyla sürgüne gitmek zorunda kalan korkağın utancı gibi. Ozanın kişiliğini ortaya koyan bir grup fragmentin konusu budur.
Tyrtaios kapalı dünyasının dar sınırları içinde yüksek şiir yaratmayı başarmıştır.
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Sponsorlu Bağlantılar
İ. Ö 7. yüzyılda Sparta'da doğmuştur. Yunanlı elegeia şairidir.
Tyrtaios, 8. yüzyılın sonunda, 1. Messene Savaşı ile birlikte yaşam koşulları ağırlaşan Messeneliler'in Sparta'ya karşı ayaklanıp Sparta'nın varlığını tehlikeye düşürdükleri 2. Messene Savaşı sırasında (7. yüzyıl ortaları) Sparta'da yaşamıştır. Hatta Tyrtaios'un 2. Messene Savaşı için Atina tarafından general olarak Sparta'ya gönderilen bir öğretmen olduğu söylenir. Bazı kaynaklarda Miletoslu olduğu ifade edilmektedir. İonik lehçeyi kullanmış olması da bu düşünceyi desteklemektedir.
Tyrtaios, Messene Savaşı sırasında elegeia vezniyle İonik lehçede yazdığı savaş elegeialarıyla Spartalıları yüreklendirmiştir:
Güzeldir ön saflarda düşerek ölmekAyrıca Tyrtaios anapaistos vezniyle (iki kısa, bir uzun heceden oluşan vezin) Dorik lehçede embateiria'lar yazmıştır. Düşmana karşı yürürken söylenilen marşlardan biri günümüze kadar gelmiştir:
vatan uğruna dövüşen asil adam için!
Ama şehrini ve zengin tarlalarını bırakıp
sevgili anasiyle,ihtiyar babasiyle,
küçük çocukları ve kız olarak aldığı karısiyle sürünerek
dilenmek herşeyden acıdır.
Başvurduğu insanlar ona düşman olur,
mahrumiyete,iğrenç yoksulluğa başeğer,
soyunun yüzkarası olur, bozulur gözalıcı güzelliği.
Yoldaş olur ona hakaretler ve sefalet.
Böyle başıboş dolaşan birinin hiçbir itibarı olmaz:
ne saygı görür, ne değer, ona kimse acımaz.
Bu topraklar için cesaretle dövüşelim,çocuklarımız için
ölelim,esirgemiyerek canımızı.
Gençler,haydi dirsek dirseğe verin,savaşın!
Ne yüz kızartıcı kaçmağa başvurun,ne korkuya kapılın.
Gayretli olun ve pekleştirin yüreğinizi,
hayata düşkün olmayın er meydanında.
İhtiyarın dizleri dermansızdır,
bırakıp kaçmayın onları.
Bir ihtiyarın ak saçları,kır düşmüş sakalıyla
ön saflarda düşerek,
gençlerin önünde yatması yüz kızartıcıdır.
Kan içindeki mahrem uzuvlarını tutarak,çırçıplak
toz toprak içinde cesaretle can verdiğini görmek
çirkin ve utanç vericidir.
Fakat gençlere herşey yakışır,
sevimli gençliğin parlak çiçeğine sahip oldukça;
Hayattayken erkeklerce seyredilmeğe,kadınlarca sevilmeğe değer.
Ön saflarda düşünce de güzeldir.
Haydi,herkes ilerleyerek,iki ayağıyla
dimdik dursun toprağın üstünde,dişleriyle dudağını ısırarak.
Haydi,mert Sparta'nınTyrtaios'un şiirleri Sparta'nın aristokrat ve savaşçı düzenini kutlayan şiirlerdir. Hatta bu noktada en anlamlı belgelerden biridir.
Hür babaların çocukları,
Sol elle kalkanınızı uzatın ileriye,
Korkmadan fırlatın mızrağınızı
Sakın ha, hayatınızı esirgeyim demeyin;
Çünkü bu Sparta'da adet değildir.
Şiirlerinde ele aldığı konular bir başka Yunanlı elegeia şairi olan Kallinos'un işlediği konulardır; ölü de olsa diri de olsa, kahraman savaşçının herkes tarafından onurlandırılan şanı; kendi onurunu ve ailesinin onurunu yerle bir eden karısı ve çocuklarıyla sürgüne gitmek zorunda kalan korkağın utancı gibi. Ozanın kişiliğini ortaya koyan bir grup fragmentin konusu budur.
Tyrtaios kapalı dünyasının dar sınırları içinde yüksek şiir yaratmayı başarmıştır.
Biyografi Konusu: Tyrtaios nereli hayatı kimdir.
