Basit Sözcük (Basit Kelime)
Yalın (basit) Kelime: Kelimenin hiçbir ek almamış veya sadece çekim eki almış şekline denir. Yabancı dillerden dilimize giren kelimeler kendi dillerinde ne tür bir yapıya sahip olurlarsa olsunlar, Türkçeye ait yapım eki almadıkları sürece basit kelime kabul edilirler.
Sponsorlu Bağlantılar
Basit sözcük, hiçbir yapım eki almamış (türetilmemiş) veya başka bir sözcükle birleşmemiş sözcük. Yalın hâldeki basit sözcük aynı zamanda o sözcüğün köküdür.
Basit Sözcük
Hiçbir yapım eki almamış sözcüktür. Basit sözcükler çekim eki alabilir.
Çocuklar, küçük kediyi yolda bulmuşlar.
Bu cümlede bütün sözcükler yapıca basittir. Çünkü sözcüklerin hiçbiri yapım eki almamıştır. Cümlede ek alan sözcükler ise çekim eki almıştır. "Çocuk" sözcüğü çoğul eki (-lar), "kedi" sözcüğü belirtme durumu eki (-i), "yol" sözcüğü bulunma durumu eki (-da), "bul-" eylemi miş'li geçmiş zaman kipi eki (-muş) ve üçüncü çoğul kişi eki (-lar) almıştır.
Basit sözcük
Yalın haldedir ve başka bir sözcükle birleşmedikçe veya yapım eki almadığı sürece basit kalır.
Kalem, süt, göz, kâğıt, halı ve gitmek basit sözcüklere örnektir.
Basit sözcükler çekim eki alabilirler. Çekim ekleri yeni bir sözcük oluşturmadığından sözcük "basit" olarak kalır. Örneğin aşağıdaki cümledeki "tüm" kelimeler basit hâldedir:
Ben dün okula gitmedim.
"Basit sözcük" ile "kök" kavramları karıştırılmamalıdır. Basit sözcükler genellikle kök ve çekim eklerinden meydana gelir, ancak bazen basit bir sözcük kök hâlinde de olabilir. Aşağıdaki örneklerde altı çizili sözcükler basit sözcüklere örnektir:
Anneme bir demet çiçek aldım. (kök hâlinde basit sözcük)
Annem çiçekleri vazoya koydu. (çekim ekleri almış basit sözcük)
BAKINIZ Türkçe Kökler ve Ekler
Son düzenleyen Safi; 15 Ekim 2016 22:56
