Biçim ve İçerik Yönünden Şiir İnceleme Yöntem ve Planı
1- Şiirde Zihniyet
Şiirin yazıldığı döneme ait sosyal, siyasi ve kültürel özellikleri şiirin zihniyetini oluşturur.
2- Şiirde Ahenk
Şiirin ölçüsü, uyağı, redifi, asonans, aliterasyon, gibi ses tekrarları ahengi oluşturan unsurlardır.
3- Şiir Dili
Şairlerin süslü ya da süssüz (sade), duru ya da karmaşık anlatımları şiir dilini oluşturur. Edebi sanatlar şiirin estetiğini artırır.
4- Şiirde Yapı
Nazım şekilleri ve nazım türleri şiirin yapısını oluşturur.
5- Nazım
Duygu ve düşüncelerin ölçülü ve uyaklı bir biçimde ifade edilmesidir.
Şiirde birimleri birbirine bağlayan anlam bütünlüğü sağlayan temel öğe temadır.
7- Şiirde Gerçeklik ve Anlam
Şairler edebiyatın konusu olan (insan, doğa ve yaşam) alırlar ve bunların ifade ediliş biçimi şiirde kullandıkları zaman, gerçeklik birbirinden farklıdır. Şair herkesin gördüğü bir gerçeği, benzetmeler, mecazlar, söz sanatlarından faydalanılarak, değişik şekil ve boyutlarda anlatılır.
8- Şiirde Gelenek
Şairlerin yaşadıkları dönemdeki geleneği şiirlerine yansıtmalarıdır. Ritim, ahenk unsurları, ölçü, konu, tema, zihniyet aynı olsa da farklı dönemlerde yaşayan şairlerin şiirlerinde kullanılan imgeler, semboller birbirlerinden farklı olur.
9- Yorum
Şairin ne anlatmak istediğini anlamaya yorum denir. Bir şiiri doğru yorumlayabilmemiz için şairin hayatını edebi kişiliğini (zihniyetini, geleneğini, vb.) iyi bilmemiz ve şiir üzerinde doğru düşünebilmemiz gerekir
Şiir İnceleme Planı
Sponsorlu Bağlantılar
Şiirin yazıldığı döneme ait sosyal, siyasi ve kültürel özellikleri şiirin zihniyetini oluşturur.
2- Şiirde Ahenk
Şiirin ölçüsü, uyağı, redifi, asonans, aliterasyon, gibi ses tekrarları ahengi oluşturan unsurlardır.
3- Şiir Dili
Şairlerin süslü ya da süssüz (sade), duru ya da karmaşık anlatımları şiir dilini oluşturur. Edebi sanatlar şiirin estetiğini artırır.
4- Şiirde Yapı
Nazım şekilleri ve nazım türleri şiirin yapısını oluşturur.
5- Nazım
Duygu ve düşüncelerin ölçülü ve uyaklı bir biçimde ifade edilmesidir.
- Nazım türü: Şiirlerde işlenilen konu ve temaya göre şiirlerin aldığı adlardır.
- Nazım şekli, biçimi: Şiirlerin ölçü, nazım birimi, ahenk özelliklerine göre aldığı adlardır.
Şiirde birimleri birbirine bağlayan anlam bütünlüğü sağlayan temel öğe temadır.
7- Şiirde Gerçeklik ve Anlam
Şairler edebiyatın konusu olan (insan, doğa ve yaşam) alırlar ve bunların ifade ediliş biçimi şiirde kullandıkları zaman, gerçeklik birbirinden farklıdır. Şair herkesin gördüğü bir gerçeği, benzetmeler, mecazlar, söz sanatlarından faydalanılarak, değişik şekil ve boyutlarda anlatılır.
8- Şiirde Gelenek
Şairlerin yaşadıkları dönemdeki geleneği şiirlerine yansıtmalarıdır. Ritim, ahenk unsurları, ölçü, konu, tema, zihniyet aynı olsa da farklı dönemlerde yaşayan şairlerin şiirlerinde kullanılan imgeler, semboller birbirlerinden farklı olur.
9- Yorum
Şairin ne anlatmak istediğini anlamaya yorum denir. Bir şiiri doğru yorumlayabilmemiz için şairin hayatını edebi kişiliğini (zihniyetini, geleneğini, vb.) iyi bilmemiz ve şiir üzerinde doğru düşünebilmemiz gerekir
Şiir İnceleme Planı
A. Şiirin biçim yönünden incelenmesi
B. Şiirin içerik yönünden incelenmesi
- Nazım biriminin (dörtlük, beyit) belirtilmesi
- Kaç dörtlükten veya kaç beyitten oluştuğunun belirtilmesi
- Şiirin ölçüsünün ve duraklarının belirtilmesi
- Kafiye (kafiye çeşitleri belirtilecek) ve rediflerin gösterilmesi
- Kafiye şemasının gösterilmesi
- Anlamı bilinmeyen kelimeler ve deyimlerin açıklanması
- Şiirin bölümler halinde açıklanması (kıta, dörtlük, beyit)
- Şiirin ana duygusunun (tema) belirtilmesi
- Şiirin dil ve anlatım özelliklerinin açıklanması
- Şiirin türü hakkında bilgiler verilmesi
- Alıntıdır -
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!