Moğol Dili (Moğolca)
VIP VIP Üye
Moğolca
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tarih
Moğolcanın en eski metni Yesünke Taşı’dır. MS 1225 yılında Uygur yazısıyla yazılmıştır. Onon-Neçinsk Nehri yakınında granit bir taş üzerine yazılan bu yazı beş satırdan oluşmaktadır. Bu yazılarda Cengiz Han’ın “Yisünge” adlı yeğeninden sözedilmiştir. Cengiz Han devrinde bizzat Cengiz Han'ın halkının yazıya sahip olmasını sağlamak için Uygur Türklerinden önemli bahşıları başkentine çağırmış ve Moğolca için Uygur Alfabesini uyarlatmıştır. Yakın zamana kadar Moğolcayı yazmak için Uygur alfabesi kullanılmaktayken günümüzde Moğolca, Moğol diline uyarlanmış bir Kiril alfabesi ile yazılmaktadır. Kadim Siyenpicenin günümüzdeki varisidir.
Moğolca ve Türkçe, dil sınıflandırmalarında bilindiği üzere aynı grupta yer almaktadır. İki dilin de sondan eklemeli bir dil olması, yapım ve çekim eklerindeki benzerlikler, zamirlerde ve kelime hazinesindeki ortaklıklar gibi hususlara araştırmacılarca çeşitli vesilelerle işaret edilmiştir. Neticede on dokuz fiil esas
alınarak yapılmış bir karşılaştırma olsa da bizim bu çalışmamız da göstermiştir ki fiil-tamlayıcı ilişkileri bakımından da iki dil arasındaki ortak yönler, ortak olmayanlara göre bir hayli fazladır. Bu husus, hiç şüphesiz iki dilin karşılıklı öğreniminde büyük bir kolaylık sağlayacaktır. Tamlayıcılardaki ortak yönlerin
fazla oluşu, gerek Moğolcadan Türkçeye, gerekse Türkçeden Moğolcaya yapılan çevirilerde tamlayıcı farklılıklarından doğabilecek muhtemel hataların en aza indirilmesine de yardımcı olacaktır. ©
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Sponsorlu Bağlantılar
- Konuşulduğu ülkeler: Moğolistan, Çin, Rusya
- Konuşan kişi sayısı: 5.7 milyon
- Sıralama: İlk yüzde değil.
- Dil grubu sınıflandırması: Altay Dilleri - Moğolik - Moğolca
- Resmî dil olduğu ülkeler:
Moğolistan
İç Moğolistan (Çin)
Rusya Federasyonu
- Dili düzenleyen kurum: Devlet Dil Konseyi (Moğolistan) - Dil ve Edebiyat Çalışmaları Konseyi (İç Moğolistan)
- Alfabe: Kiril alfabesi
Tarih
Moğolcanın en eski metni Yesünke Taşı’dır. MS 1225 yılında Uygur yazısıyla yazılmıştır. Onon-Neçinsk Nehri yakınında granit bir taş üzerine yazılan bu yazı beş satırdan oluşmaktadır. Bu yazılarda Cengiz Han’ın “Yisünge” adlı yeğeninden sözedilmiştir. Cengiz Han devrinde bizzat Cengiz Han'ın halkının yazıya sahip olmasını sağlamak için Uygur Türklerinden önemli bahşıları başkentine çağırmış ve Moğolca için Uygur Alfabesini uyarlatmıştır. Yakın zamana kadar Moğolcayı yazmak için Uygur alfabesi kullanılmaktayken günümüzde Moğolca, Moğol diline uyarlanmış bir Kiril alfabesi ile yazılmaktadır. Kadim Siyenpicenin günümüzdeki varisidir.
Moğolca ve Türkçe, dil sınıflandırmalarında bilindiği üzere aynı grupta yer almaktadır. İki dilin de sondan eklemeli bir dil olması, yapım ve çekim eklerindeki benzerlikler, zamirlerde ve kelime hazinesindeki ortaklıklar gibi hususlara araştırmacılarca çeşitli vesilelerle işaret edilmiştir. Neticede on dokuz fiil esas
alınarak yapılmış bir karşılaştırma olsa da bizim bu çalışmamız da göstermiştir ki fiil-tamlayıcı ilişkileri bakımından da iki dil arasındaki ortak yönler, ortak olmayanlara göre bir hayli fazladır. Bu husus, hiç şüphesiz iki dilin karşılıklı öğreniminde büyük bir kolaylık sağlayacaktır. Tamlayıcılardaki ortak yönlerin
fazla oluşu, gerek Moğolcadan Türkçeye, gerekse Türkçeden Moğolcaya yapılan çevirilerde tamlayıcı farklılıklarından doğabilecek muhtemel hataların en aza indirilmesine de yardımcı olacaktır. ©
theMira
