Hisse Senedi

Hisse Senedi

Esham, aksiyon, pay senedi olarak da isimlendirilen hisse senetleri sermayesi paylara bölünmüş ortaklıklar tarafından çıkarılan ve ortaklık sermayesine katılma payını temsil eden, kanuni şekil şartlarına uygun olarak düzenlenen kıymetli evraktır. Bir ortaklık belgesi olması nedeniyle hisse senedini elinde bulunduran kişi, hisse senedini çıkaran (ihraç eden) şirketin ortağıdır ve şirket yaşadığı sürece elde ettiği kar payı (temettü) şirketin faaliyetlerine bağlı olarak yıldan yıla değişir ve bu değişmeler hisse senedinin piyasa değerini etkiler. Dolayısıyla hisse senedi sahibi için hisse senedinin iki farklı getirisi olacaktır.

1. Temettü (dividant) geliri
2. Zaman içinde hisse senedinin değerinde meydana gelen artış

Bir hisse senedinin aşağıdaki farklı değerlerinden söz edilebilir:

• Nominal değer (itibari-kayıtlı değer): Bir hisse senedinin nominal değeri üzerinde yazılı olan değerdir ve TTK'na göre ülkemizde nominal değer en az 500 TL olabilir ve bu değer 100 TL'lık farklarla artabilir.
• Defter değeri: Bir işletmenin öz sermaye toplamının hisse senedi sayısına bölünmesiyle bulunan değerdir.
• İhraç değeri: Hisse senetlerinin şirket tarafından çıkarılışı (ihraç) aşamasında satışa sunulduğu fiyattır. Türkiye'de genel olarak yeni kurulan şirketler çıkardıkları hisseleri nominal değerle satmakla birlikte, karlığı yüksek olan işletmeler sermaye arttırımında çıkardıkları hisse senetleri için nominal değerin üzerinde bir emisyon fiyatı da belirleyebilir. Ülkemizde yasal düzenlemelere göre hisse senetleri, nominal değerinin üzerinde bir ihraç fiyatıyla satılabildiği halde, nominal değerinin altında bir ihraç fiyatıyla satılamaz.
• Piyasa değeri: Piyasadaki arz ve talep koşullarına göre belirlenen ve borsa mevcutsa genellikle borsa fiyatı ile eş anlamlı olarak kullanılan fiyattır.
• Tasfiye değeri: Şirket varlıklarının satılması ve tüm borçlarının ödenmesinden sonra kalan miktarın, hisse senedi sayısına bölünmesi sonucu bulunan değerdir.
• Gerçek değer: İşletmenin gelir yaratma potansiyeli ve yatırımcıların bu hisse senedinden bekledikleri kazanç oranına göre bir takım teknikler kullanılarak hesaplanan ve yatırımcıların o hisse senedi için ödemeye hazır oldukları değerdir.

Hisse senedi çıkarabilecek kuruluşlar, Anonim şirketler, Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler, Özel kanunlarla kurulmuş bulunan kuruluşlar ve Toplu konut ve kamu ortaklığı idaresidir.