
Ziyaretçi
Barthes, Roiand (Gerard)

(d. 12 Kasım 1915, Cherbourg - ö. 26 Mart 1980, Paris, Fransa),
Sponsorlu Bağlantılar
Yapısalcılık, göstergebilim ve psikanalizin etkilerini birleştiren kendine özgü bir edebiyat eleştirisi geliştirmiştir.
Paris Üniversitesi’nde öğrenim gördü. Sonradan birkaç kez tekrarlayacak olan karaciğer tüberkülozu yüzünden öğrenimine ara verdi. Hastalıktan birkaç yıl kurtulamamakla birlikte, iyileştiği dönemlerde öğrenimini sürdürdü ve birçok okulda ders verdi. 1939’da klasik edebiyat, 1943’te dilbilgisi ve filoloji diploması aldı. 1952-59 arasında Bilimsel Araştırmalar Ulusal Merkezi’nde (CNRS) çalıştıktan sonra, Uygulamalı Yüksek Araştırmalar Okulu’na girdi. 1976’da College de France’ta edebiyat göstergebilimi alanındaki ilk kürsü başkanı oldu. Çeşitli dönemlerde Macaristan, Romanya, Mısır gibi ülkelerde ders verdi. 1959’da kışa bir süre için konferanslar vermek üzere İstanbul’a da gitti.
İlk kitabı Le Degre zero de Vecriture (1953; Yazının Sıfır Derecesi, 1989), yazma eylemi, dil ve biçim üzerine bir incelemedir. Bu yapıtında Barthes, Batı edebiyatındaki bütünlüğün 19. yüzyılda Flaubert ile birlikte parçalandığım ve dilin edebiyatın nesnesi haline geldiğini öne sürer. Dilin masum ve yansız bir iletişim aracı olmadığını, sözcüklerin ideolojik bir belleği bulunduğunu vurgular ve edebiyatın kurumsal niteliğini tartışır. Daha sonraki yapıtlarında bu anlayışını geliştirir ve edebiyatın yanı sıra ideoloji, moda, reklamlar gibi birçok alanı da bir dil sistemi olarak ele alıp çözümler. Mythologies (1957; Mitolojiler), Essais critiques (1964; Eleştirel Denemeler) ve La Tour Eiffel (1964; Eyfel Kulesi) adlı yapıtlarında reklamlar, filmler, günlük yaşamda benimsenen davranışlar gibi burjuva kültürünün ürünü olan çağdaş mitleri inceler. Çağdaş sanayi toplumunun değerlerinin nasıl doğal ve evrensel normlara dönüştüğünü ele alır.
Birçoğu Tel Quel ve Les Lettres nouvelles gibi dönemin önde gelen edebiyat dergilerinde yayımlanan denemeleri, üsluptaki kimi zorluklara karşın genel olarak uyarıcı ve kışkırtıcı yazılardır, ilk döneminde yazdığı tiyatro yazılarında Brecht’in epik tiyatro anlayışını savunan Barthes, Alain Robbe- Grillet ve Nathalie Sarraute gibi yazarların öncülüğünü yaptığı Yeni Rcman anlayışının kuramsal temellerinin atılmasında da önemli bir rol oynadı.
Barthes, çeşitli dönemlerinde Marx, Freud, Nietzsche gibi düşünürler ile Saussure ve Levi-Strauss gibi Yapısalcılığın önemli adlarından etkilendi. Sosyoloji, psikoloji, dilbilim ve göstergebilim gibi çeşitli alanlardan yola çıkarak yazarın niyetini ya da yapıtın verdiği mesajı değil, anlamın dile getiriliş biçimini ve yapıtın oluşturduğu sistemi öne çıkaran yeni bir anlatı çözümlemesini savundu. 1960’larda Yapısalcılığın Fransız aydın çevrelerinin tartışma gündemine girmesiyle birlikte de, geleneksel bir anlayışı savunan üniversite çevrelerinin sert eleştirilerine hedef oldu.
En çok tanınan yapıtları arasında Sur Racine (1963; Racine Üzerine), Elements de semiologie (1965; Göstergebilim İlkeleri, 1979, 1986), Critique et verite (1966; Eleştiri ve Gerçek), Systeme de la mode (1967; Moda Sistemi), SIZ (1970), L’Empire des Signes (1970; Göstergeler imparatorluğu), Le Plaisir du texte (1973; Metnin Verdiği Haz) ve La Chambre dair e (1980; Aydınlık Oda) vardır. Barthes’ın daha yaygın olarak tanınması ise, bir “karşı-otobiyografi” olarak nitelendirilebilecek Roiand Barthes par Roiand Barthes (1975; Barthes Barthes’ı Anlatıyor) ile Fragments d’un discours amoureux (1977; Bir Aşk Söyleminden Parçalar) adlı kitabının yayımlanmasıyla oldu. Barthes, bir otomobil kazasında yaralanarak öldü. Çeşitli yazılan Türkçede Yazı Nedir? (1987) ve Yazı ve Yorum (1990) adlı derlemelerde toplanmıştır. Barthes’ın Türkçeye çevrilmiş bir başka yapıtı da Anlatıların Yapısal Çözümlemesine Giriş'tir (1988).
kaynak: Ana Britannica
Son düzenleyen perlina; 20 Aralık 2016 22:01
Biyografi Konusu: Roland Barthes nereli hayatı kimdir.