Gazi Osman Paşa

Gazi Osman Paşa
93 Harbi'nde 145 günlük Plevne müdafaasını komuta etmiş ve direnişiyle askerlik tarihine geçmiş, türkülere konu olmuş , müdafaa hattı stratejileriyle esir bulunduğu dönemde rus çarından bile saygı görmüş , dönemin tüm komutanları tarafından örnek alınan büyük bir Türk komutanıdır. Kendisi Rus esaretinden sonra Osmanlı Devletinde büyük görevler almış; Seraskerlik makamını idare etmiş sonrasında da sultan II ABDULHAMİT' in yaverliğini yapmıştır.

Devleti Ali Osmaniyedeki bu başarılarından sonra çıkarcılar ve satılmış kumandanlar ona düşman olmuş onu Rus sempatizanı olmakla ve devleti ruslara peşkeş çekmekle suçlamışlar fakat bu suçlamalarının asılsız olduğu ortaya çıkınca bir kısmı idam edilmiş , diğerleride sürgüne gönderilmiştir.hayatını gayet mütevazı bir şekilde geçirmiş israftan ve lüks ten kaçınmıştır, bu tutumuylada devletin dindar tebaasının gönüllerinde taht kurmuş ,dolayısıyla yaveri bulunduğu II ABDULHAMİT'in saray içinde otoritesini güçlendirmiştir ve bu büyük sultanın ülke yönetimine müspet katkılarda bulunmuştur.vefaat etmesiyle İstanbul efradı yaslara bürünmüş ve üç gün onun adına mevlütler okutulmuştur. MUSTAFA KEMAL bu büyük kumandan için kendisi askeri alanda örnek aldığım mümtaz bir şahsiyetti , savunma ve siper hattı anlayışıyla tüm dünya'ya bir hazine bıraktı demiştir.

1832'de, Tokat'ta, Yağcıoğulları ailesinin bir ferdi olarak dünyaya gelmiştir. 1897'de vefat etmiş ve Fatih Camii avlusuna gömülmüştür.

Gazi Osman Paşa

Askerî Rüştiye'de, Kuleli Askerî İdadisi'nde ve Harp Okulu'nda okudu. Genç yaşta Kırım savaşlarına katıldı. Daha sonra Niş'te ve Vidin'de kolordu komutanlığı yaptı. 1876'daki Sırp İsyanı'nda önemli rol oynadı, isyanların bastırılmasında başarı gösterdi. Bu başarıları üzerine müşir oldu. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı başladığı zaman, Osman Paşa, Vidin ile Rahova bölgelerinin savunmasından sorumlu bulunuyordu. Çarlık ordusunun Tuna'yı geçmesi ve güneye doğru ilerlemeye başlaması üzerine Vidin'den ayrıldı ve daha önce Çarlık ordularının eline geçmiş olan Plevne'yi alarak burasını Çarlık ordularının daha güneye inmelerini engelleyecek şekilde tahkim etti.

19 Temmuz 1877'den 10 Aralık 1877'ye kadar Plevne'yi Çarlık kuvvetlerine ve onlara katılmış olan Romanya Krallığı kuvvetlerine karşı başarıyla savundu, Çarlık ve Romanya kuvvetlerinin daha güneye inmelerini başarıyla engelledi. Bu nedenle kendisine "Gazi" unvanı verildi. Ancak 10 Aralık 1877'de Plevne'den yapılan çıkış sırasında yaralandı ve esir düştü. Savaşın sonuna kadar Çarlık Rusyası'nda kaldı ve büyük bir saygı gördü, silâhlarını taşımasına izin verildi. Savaştan sonra İstanbul'a döndü, bir ara serasker, daha sonra da mabeyn müşiri oldu. II. Abdülhamit, ününden yararlanmak için onu hiç yanından ayırmadı, ama önemli bir göreve de getirmedi. Oğulları da II. Abdülhamit'in kızlarıyla evlendirildi.

GAZİ OSMAN PAŞA
(1833-1900)
19. yüzyılın en ünlü Osmanlı komutanlarındandır. Tokat'ta doğdu. Küçük yaşta İstanbul'a giderek askeri okullarda okudu. 1853'te Harbiye Mektebi'ni (bugün Kara Harp Okulu) bitirerek subay oldu. O yıl Osmanlı Devleti ile Rusya arasında Kırım Savaşı'nın çıkması üzerine Tuna Cephesi'ne gönderildi. 1856'da savaşın bitiminde İstanbul'a döndü ve 1858'de Erkân-ı Harbiye Mektebi'ni (bugün Kara Harp Akademisi) bitirerek kurmay oldu. Tesalya, Lübnan, Girit, İşkodra gibi yerlerde görev yaptı. 1868-71 yılları arasında bulunduğu Yemen'deki başarılarından ötürü paşalığa yükseldi.

1875'te Bosna-Hersek ayaklanmasının başlamasından sonra Vidin'deki tümenin komutanlığına getirilen Osman Paşa ertesi yıl Sırbistan'ın ayaklanmayı genişletmek amacıyla Osmanlı Devleti'ne karşı açtığı savaşta önemli başarılar kazandı ve rütbesi müşirliğe (mareşal) yükseltildi. Sırbistan'ın yenilgiye uğraması üzerine Rusya Nisan 1877'de Osmanlı Devleti'ne savaş ilan etti. Savaş başladığında Vidin-Rahova bölgesi komutanı olan Osman Paşa'nın Ruslar'ı Tuna Irmağı'nın kuzeyinde karşılama yolundaki önerisi kabul edilmedi. Kısa bir süre sonra Ruslar Tuna'yı geçerek güneye doğru ilerleyince Osman Paşa Balkanlar'da önemli bir geçit noktasında bulunan Plevne'yi savunmakla görevlendirildi.

Osman Paşa hiçbir savunma tesisi bulunmayan Plevne'yi çepeçevre kazdırdığı siperler ve toprak tabyalarla güçlü bir direnme merkezi durumuna getirdi. O zamana kadar görülmemiş bu savunma düzeni Osman Paşa'ya askeri tarihte önemli bir yer kazandırdı. 60 bin kişilik Osmanlı ordusu zamanla sayıları 250 bine varan Rus-Rumen ordusuna karşı beş ay (Temmuz-Aralık 1877) başarılı bir savunma savaşı verdi. Girişilen üç büyük saldırıyı püskürten Osman Paşa da "Gazi" sanıyla ödüllendirildi. Ne var ki, Plevne'nin kasım ayı başında bütünüyle kuşatılması üzerine hiçbir yardım alamayan Osman Paşa'nın 10 Aralık'ta giriştiği yarma hareketi başarısızlığa uğradı, kendisi de yaralandı.

Teslim olmak zorunda kalan Osman Paşa'ya Rus Orduları Başkomutanı Grandük Nikola büyük saygı gösterdi. Savaş alanına kadar gelen Rus Çarı II. Aleksandr da Osman Paşa'nın askeri gelenek uyarınca sunduğu kılıcı geri verdi. Daha sonra Rusya'ya götürülen Osman Paşa'ya orada da savaş tutsağı olarak değil, bir konuk gibi davranıldı.

1878'de imzalanan Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşmasından sonra İstanbul'a dönen Osman Paşa sarayda hassa müşirliği ve mabeyn müşirliği gibi yüksek askeri görevlerde bulundu. 1878-91 yılları arasında aralıklarla dört kez seraskerlik (savaş bakanlığı) yaptı. Mabeyn müşiri iken İstanbul'da öldü.

GAZİ OSMAN PAŞA
türk asker
(Tokat 1832 - İstanbul 1900)

Kırım savaşı'nın çıkması üzerine (1853) kurmay okulunu bitiremeden teğmen (mülazımı sani) rütbesiyle Tuna cephesine gönderildi. Savaştan sonra kurmay öğrenimini yüzbaşı rütbesiyle tamamladı ve önyüzbaşı (kolağası) olarak Genelkurmay başkanlığında (seraskerlik) görev aldı. Batı Anadolu'nun, özellikle Bursa ve yöresinin topografyasını yapmakla görevlendirildi (1857). Tesalya ordusunun Vbnişehir fırkası kurmay kurulunda, daha sonra Lübnan'da görev yaparak binbaşılığa yükseldi (1862). Girit'te başlayan yunan ayaklanmasını bastırmak üzere başkomutan (serdarı ekrem) Ömer Paşa ile birlikte adaya gönderildi ve burada ayaklanmacılara karşı girişilen harekâtta büyük başarı göstererek albay (miralay) oldu (1866).

Ardından 7. Yemen ordusu'nda görev aldı ve general (mirliva) rütbesiyle Rumeli V. Ordusu Manastır tümen (fırka) komutanlığına atandı (1875). Bosna-Hersek ayaklanması sırasında ferik olarak Niş fırkası komutanlığına getirildi. Sırp ve Karadağ prensliklerinin OsmanlI devletine savaş açmaları üzerine birinci ferik olarak buyruğuna verilen orduyla izvor tepelerini aşıp (2 temmuz 1876) hiç beklenmedik bir anda düşmanın önemli askeri harekât merkezlerinden Zayçar kasabasını ele geçirdi (31 ekim 1876) ve "Taşkent fatihi" diye anılan rus mareşali Çernaiyef komutasındaki sırp ordusunu kesin yenilgiye uğratarak mareşalliğe (müşirlik) yükseltildi (1876).

Türk -Rus savaşı başlayınca (1877), Vidin ve Rahova'yı savunmakla görevlendirildi. Rus çekilme hattını kesmek amacıyla Tuna boyunca ilerleyerek Plevne'yi ele geçirdi. Tabyaları ve kalesi bulunmayan Plevne'yl, dünya savaş tarihinde ilk kez kendi buluşu olan toprağı kazdırarak yaptırdığı siperlerle sağlamca berkitilmiş bir kent durumuna getirdi. Rus kuvvetleri, çarın kardeşi grandük Nikolay komutasında Plevne'yi geri almak için saldırıya geçtiler. Romen ordusunun da yardımını sağladıktan sonra Plevne'yi üç çember içine alarak kuşatan çok üstün rus kuvvetlerine karşı yaklaşık 5 ay süren (19 temmuz - 10 aralık 1877) ve dünyanın tüm askerlik uzmanlarını şaşırtan başarılı bir savunma gerçekleştirdi. (PLEVNE SAVUNMASI.) Dört evrede ele alınan tür yardımdan yoksun olan Plevne'yi üçüncü büyük saldırılarında da (7-12 eylül 1877) ele geçiremeyince Osman Paşa'ya Abdülhamit II tarafından “Gazi" unvanı verildi. Ancak, erzak ve mühimmat kalmadığı ve askerin de dayanma gücü kırıldığı için bir yarma hareketine geçen paşa, rus kuşatma çemberinin ikisini yarıp üçüncüsünü de yarmak için savaşırken yaralandı ve tutsak düştü (10 aralık 1877).

Büyük türk askerini merak ederek savaş alanına gelen çar Aleksandr II, ona saygı gösterip kılıcını almadığı gibi, üniformasını taşıma izni de verdi. Çarın karargâhında bakımı yapıldıktan sonra Harkov'a götürüldü ve savaşın sonuna kadar bir tutsaktan çok, bir konuk gibi ağırlandı. Ayastefanos antlaşmasfnın imzalanmasından (3 mart 1878) sonra İstanbul'a gelen paşa, burada sevgiyle karşılandı. Yıldız sarayı'nda padişah tarafından kabul edilerek hassa müşirliğine atandı. Ardından mabeyn müşiri ve bu görevi de kendinde kalmak üzere genelkurmay başkanı (serasker) oldu (1878-1885).

Ölene kadar saray mareşali unvanını taşıyan komutanın iki oğluna müşirlik rütbesi veren padişah, kızlarından Zekiye Sultan'ı onun büyük oğlu Nurettin Paşa ve Naime Sultan’ı da öteki oğlu Kemalettin Paşa ile evlendirdi. Türk-Yunan savaşı sırasında (1897), ordu genel müfettişi sıfatıyla Selanik'e gönderildi. Tüm resmi törenlerde padişahın yanında yer alan ve saltanat arabasında onun karşısında oturan paşa, öldüğünde vasiyeti gereğince Fatih camisi'nin haziresine gömüldü. Türbesi, ona büyük saygı ve sevgi duyan Abdülhamit II tarafından yaptırıldı. Türk halkının da hayranlık duyduğu paşanın adına yakılan türküler bugün bile söylenir.