KİMYA BİLİMLERİ
Kimya, maddenin bileşimini, yapısını ve değişimini konu alan bir bilim dalıdır ve günümüzde diğer bilimlerle “kaynaşmış” olarak gelişmektedir. Kimyanın, insanlığın gelişmesine ne kadar büyük ölçüde katkıda bulunduğu her yerde görülebilir. Bugün yaşamımızda kullanılan maddelerin pek çoğu, bu yüzyılın başında henüz bilinmiyordu. Örneğin, plastiklerin yapımında kullanılan polimerlileşme ürünleri, (bakalit, naylon, pleksiglas, polietilen, teflon vb.) önce kimya laboratuarlarında hazırlanmıştır ve günümüzde, kimya endüstrisinin en çok kullanılan ürünlerindendir. Petrol ve ürünleri, y,ne kimya mühendisliği bilim dalının önemli konularından biridir. Her şeyden önce, kimya laboratuarlarında hazırlanan ilaçlar, insanları daha sağlıklı ve uzun ömürlü yaptığı gibi, bitkilerin ve hayvanların da daha güçlü ve verimli olmasını sağlar. Silikon plastiklerinin, insan vücudu için yedek parça yapımında kullanılması, günümüzde etkin araştırma konularından biridir. Bununla beraber, insan yapısı kimyasal maddelerin neden olduğu çevre kirlenmesi de yine çözümü için kimyacıların uğraştığı bir sorunudur. Önemli kimya bilim dalları, analitik kimya, anorganik kimya, biyokimya, fizikokimya ve organik kimya’dır. Anorganik ve organik kimya, sırasıyla ametalller ve metaller ile bileşiklerinin ve organik bileşiklerin yapılarını ve reaksiyonlarını konu alır. Analitik kimya, kimyasal bileşiklerin bulunması, tanınması ve miktarlarının ölçülmesi ile uğraşır. Fizikokimya, fiziksel etkenlerin –sıcaklık, basınç, derişim vb. –madde ve reaksiyonlar üzerine etkisini inceler. Biyokimya, canlı organizmalarda kimyayı konu alır; organizmanın yapı taşları olan proteinlerin ve nükleik asitlerin organik moleküllerden oluşmuş biyopolimerler olduğunu belirtelim. Biyokimya, günümüzde çok hızlı gelişmektedir ve kimyaya benzer olarak biyoanalitik kimya ve biyoorganik kimya, bilim dallarında çalışmaktadır. Kuramsal (teorik) kimya diğer kimya bilimlerin aksine, deney yapmadan, kimyasal bileşiklerin özelliklerini ve reaksiyonların yürüyüşlerini inceler. Kimya mühendisliği, laboratuar ölçeğinde yürütülen işlemlerin endüstriyel üretime dönüştürülmesi, yani kimyasal teknolojilerin kurulması için tasarımları ve işlemleri konu alan bir bilimdir. Biyoteknoloji, biyokimya, biyoloji, tıp ve eczacılık ilim dallarındaki ilerlemeleri birleştirerek biyolojik maddelerin ilaç üretimi ve gen tedavisi amacıyla dönüşümünü endüstriyel ölçekte üretilmesini konu alır; günümüzde genetik mühendisliği olarak büyük önem kazanmıştır. Kimya, diğer bilimlerle ortak olarak yeni bilimlerin gelişmesine de yol açmıştır. Örneğin, metalurji, metallerin elde edilmesi ve işlenmesi ve petrol mühendisliği, petrolün ve petrol ürünlerinin elde edilmesi ile uğraşan bilim dalarıdır. Agrokimya (tarım kimyası), tarım bilimlerinde kimyasal uygulamaları konu alır. Gıda (besin) kimyası, besin maddelerinin kimyasal yapılarını ve organizmadaki işlevlerini inceler, çevre kimyası, kimyasal maddelerin yol açtığı çevre kirlenmesini ve önlenmesini konu alır; tekstil kimyası ise boyarmaddelerin elyaf boyamacılığında kullanılmasına geniş yer verir. Günümüzde gıda mühendisliği, çevre mühendisliği ve tekstil mühendisliği ayrı bilim dalları olarak da gelişmiştir. Farmasötik kimya, ilaçların kimyasal yapılarını inceler; tıbbi (medikal) kimya, kimyasal maddelerin hastalıkların tedavisinde kullanılmasını ve tedavi mekanizmasını konu alan yeni bir bilim dalıdır. Kemoterapi ise tıpta kimyasal maddeleri ilaç olarak kullanarak yapılan tedavi türüdür.
Kimya Alt Disiplinleri
Analitik kimya
Analitik kimya, kimyasal ölçüm bilimidir. Maddelerin kimyasal bileşimini, yapılarını ve fonksiyonlarını inceleyen kimyanın alt – disiplinidir.
Bu bilim dalında kullanılan teknikler maddenin bilinmeyen bileşimlerini bulmak için her geçen gün geliştiriliyor. Eskiden çoğunlukla kimyasallar kullanılarak yapılan analizler, zamanla mikroçipler, lazerler gibi ileri teknoloji ürünlerinin de kullanılmasına imkan sağladı.
Adli kimyadan arkeolojiye ve uzay bilimine, pek çok dalda analitik kimya ihtiyaçlara karşılık veriyor.
Tıpta analitik kimya, doktorların hastalığı tanımasına, tedavinin doğru sürmesini haritalayan klinik laboratuar testlerinin temelidir.
Endüstride kimyasal bileşimi önem taşıyan ham maddeleri test eder. Çıkan ürünün kalitesini belgeler. Pek çok ev araç gereci, yakıt, boya, ilaç ve benzerleri satılmadan önce defalarca analitik kimyacılar tarafından geliştirilen prosedürlerle analiz edilir.
Çevreyi kirleten şüpheli içerikler analitik kimya teknikleriyle test edilir.
Yiyeceklerin besin değeri vitamin, mineral, protein, karbonhidrat gibi değerleri analitik kimya metotlarıyla bulunur.
Biyokimya
Biyokimya canlı organizmalarda bulunan kimyasalları, kimyasal reaksiyonları ve etkileşimleri inceler. Biyokimya ve organik kimya örneğin, tıbbi kimya ve nörokimyada olduğu gibi yakından ilişkilidir. Biyokimya moleküler biyoloji ve genetikle de yakından ilgilidir.
Anorganik Kimya
Anorganik (karbon, hidrojen dışı) bileşiklerin tepkimeleri ve özellikleri ile ilgilenen kimyanın alt-disiplinidir. Organik kimya ile anorganik kimya arasında mutlak ayrılık yoktur. Örneğin hemoglobinin yapısını inceleyen "Organometallik Kimya" gibi.
Fiziko Kimya
Fiziko kimya kimyasal sistemlerin ve oluşumların enerji ve dinamikleriyle ilgili değişimleri izleyen alt-disiplin adıdır. Kimyasal Termodinamik, Kimyasal Kinetik, Elektrokimya, İstatistik, Mekanik ve Spektroskopi alanlarını kapsar.
Teorik Kimya
Kimya biliminin teorik sebep sonuç (matematik, fizik) ilişkilerinin temellerini inceleyen alt bilim dalıdır. Örneğin Kuantum Mekaniğinin uygulama alanı olan Kuantum Kimyası gibi. Komputasyon Kimyası da son 50 yılda kimya problemlerinin çözümünü hızlandırmak için matematik ve bilgisayar programlarının kullanıldığı teorik kimya araçlarından biri olmuştur. Teorik kimya, moleküler fizikle ve yoğun madde fiziğiyle iç içedir.
Nükleer Kimya
Atom altı taneciklerin nasıl atomu oluşturduklarını inceleyen kimyanın alt-disiplinidir.
Diğer Alt Disiplinler
Astrokimya, Atmosfer Kimyası, Kimyasal Mühendislik, Kiminformatik, Elektrokimya, Çevre Kimyası, Akışkanlar Kimyası, Jeokimya, Yeşil Kimya, Kimya Tarihi, Madde Bilimi, Tıbbi Kimya, Moleküler Büyoloji, Moleküler Genetik, Nanoteknoloji, Organometallik Kimya, Petrokimya, Farmokoloji, Fotokimya, Fitokimya, Polimer Kimyası, Katı faz Kimyası, Sonokimya, Supramoleküler Kimya, Yüzey Alan Kimyası, Termokimya.
fatihkoleji.com