Amino Asitler - Treonin

Treonin

Sponsorlu Bağlantılar

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Treonin (Thr, T) canlıların yapısında yaygın olarak bulunan 20 aminoasitten biridir. Beslenme açısından insanların yiyecekler yoluyla dışarıdan almaları gerekli olan aminoasitlerdendir.
Treoninde iki optik merkez bulunur, dolayısıyla 4 farklı stereoizomeri olabilir, diğer bir deyişle L-treoninin iki diastereoizomerinin olması mümkündür . Fakat L-treonin ismi yaygın olarak sadece bir enantiomeri için kullanılmaktadır, (2S, 3R)-2-amino-3-hidroksibütanoik asit. Doğada çok nadir olarak bulunan ikinci diastereoizomeri (2S, 3S), L-allo-treonin olarak adlandırılmaktadır.

L-Treonin (2S,3R) and D-Treonin (2R,3S)

L-allo-Treonin (2S,3S) and D-allo-Treonin (2R,3R)
Hücre içi modifikasyonlarla treoninin yan zincirine O-glikozilasyon ile şeker grupları eklenebilir. Treonin, treonin kinaz adlı enzimler vasıtasiyle hidroksil grubundan fosforile (Pi eklenmesi) edilebilir. Fosforile edilmiş haline fosfotreonin de denilmektedir.
Zengin treonin içeriğine sahip olan yiyecekler peynir, et ve balık ürünleri, mercimek ve susamdır.

Biyosentezi

Treonin insan vücudu tarafından sentezlenemediği için dışarıdan beslenme yoluyla alınması hayati önem taşımaktadır. Fakat bitkiler ve mikroorganizmaların çoğu aspartik asitten yola çıkarak treonin sentezleyebilme yetisine sahiptirler. Treoninin sentezlenişi sırasındaki kritik aşamalar aşağıdaki şemada özetlenmiştir.

Treonin

Sponsorlu Bağlantılar

Treonin (Thr, T) canlıların yapısında yaygın olarak bulunan 20 aminoasitten biridir. Beslenme açısından insanların yiyecekler yoluyla dışarıdan almaları gerekli olan esansiyel aminoasitlerdendir.

Treonin vücuttaki uygun protein dengesinin kurulmasına yardımcı olarak normal gelişimi sağlayıcı etkiye sahip önemli bir aminoasittir. Treonin ayrıca vücuttaki kardiyovasküler, karaciğer, bağışıklık ve merkezi sinir sistemlerini destekler.

Kalp, merkezi sinir sistemi ve iskelet kaslarında bulunan bir aminoasittir. Sara nöbetlerinin kontrolünde treonin devreye girer.

Treonin insan vücudu tarafından sentezlenemediği için, dışarıdan beslenme yoluyla alınması hayati önem taşımaktadır. Bir çok proteinden temin edilebilmektedir. Fakat bitkiler ve mikroorganizmaların çoğu aspartik asitten yola çıkarak treonin sentezleyebilme yetisine sahiptirler.

Treoninin İşlevleri

İnsan metabolizmasında kolajen, elastin (protein çeşidi) ve kas dokularının yapımından görevli iki aminoasit olan glisin ve serinin sentezi için treonin gerekmektedir. Treonin vücuttaki bağ ve kas dokularının güçlü olması ve elastikiyeti için gereklidir. Bunların yanı sıra kemik ve diş yapısının yapımına katkısı olur ve bir takım yaraların ve enfeksiyonların iyileşme sürecini hızlandırıcı etkiye sahiptir.

Aspartik asit ve metiyonin aminoasitleri ile birleşerek lipotropik fonksiyon oluşturarak karaciğere yardımcı olur ve yağların sindiriminde etkili olur. Vücutta yeteri miktarda treonin bulunmadığı durumlarda, yağ sindirimi verimlilikle gerçekleştirilemez ve karaciğerde yağ tabakaları birikimi gözlenir. Bu durum da karaciğer yetersizliğine yol açabilmektedir.

Treonin, antikor üretimine katkı sağlayarak bağışıklık sistemini destekler. Merkezi sinir sisteminde yoğunlukla bulunması nedeniyle bazı depresyon türlerinin tedavisinde kullanılabilmektedir.

Amyotrofik lateral skleroz (ALS- merkezi sinir sisteminde, omurilik ve beyin sapı adı verilen bölgede motor sinir hücrelerinin kaybından ileri gelen bir hastalık) rahatsızlığının tedavisinde de kullanılır, çünkü treonin merkezi sinir sistemindeki glisin seviyesinde artış sağlamaktadır. Araştırmalar treonin takviyesinin multipl skleroz (sinir ve kas fonksiyonlarını etkileyen özbağışıklık hastalığı) rahatsızlığının semptomlarının azaltılmasında etkili olduğunu göstermektedir. 1992 senesindeki araştırmaların sonucuna göre, günlük 7.5 mg treonin takviyesinin, spastisitede (kasların aşırı gerginliği durumu) düşüş sağladığı gözlemlenmiştir.

Treonin Kaynakları

Treonin esansiyel aminoasittir, yani günlük diyette mutlaka alınması gerekmektedir. Zengin treonin içeriğine sahip olan yiyecekler peynir, et ve balık ürünleri, mercimek ve susamdır. Dengeli beslenme treonin eksikliğini önlemekte yeterli olmaktadır. Ancak vejetaryenler treonin ihtiyaçlarını bu besinlerden sağlayamadıkları için treonin takviyesine ihtiyaç duyabilmektedirler. Treonin çoğunlukla ette bulunmaktadır ve bakliyatlarda bulunan treonin miktarı çok düşük seviyelerdedir.

Treonin eksikliğinin belirtileri, duygusal çalkantılar, sindirim bozuklukları ve karaciğer yağlanması olarak görülmektedir. Treonin, protein tozları/barları, aminoasit tabletleri gibi birçok protein takviyeleri ile de alınabilmektedir.

Günlük dozu 103-150 mg'dır. Doz aşımının yol açtığı vücutta biriken aşırı treonin, karaciğer fonksiyonlarını tahrip eder ve aşırı üre üretimine yol açar. Bu durum da vücutta amonyak zehirlenmesine yol açmaktadır.

Kaynak

Amino Asitler - Treonin

Benzer Konular

Benzer Konular

MsXLabs Üye Girişi

Amino Asitler - Treonin

Benzer Konular

Benzer Konular