Müzehhiplik
Ziyaretçi
Yazı ile beraber yürüyen tezhib kitapların baş kısımlarını, fasıl aralarını, etraf ve sayfalarını ve levhaların etrafını süslemek sanatıdır; bu tezyinat renkli olmayıp yaldızlı olursa ona halkârî denilirdi.
Osmanlılarda müzehhiblik XV. asrın ilk yarısı içinde görülmektedir. İlk zamanlarda Osmanlılar Karamanoğullarındaki müzehhiblerden istifade etmişlerdir; nitekim müzehhib ve hattat olan Konya Aksaraylı Ahmed bin Hacı Mahmud bunlardandır; 840 H. 1436 M.'de şair Ahmedî'nin Tervihü'l-ervah ismindeki tıb kitabını yazan ve tezhib eden bu sanatkârdır. Keza Fatih Sultan Mehmet için istinsah edilmiş olan bazı kitapların tezhibleri XV. yüzyıl ortalarında Osmanlı Türklerinde müzehhibliğin mevcudiyetini göstermektedir.
XVI. yüzyılda tezhib sanatında eseri olan II. Bayezid'i görüyoruz. Heyete dair yazılan bir kitabın şerhinin kenarındaki tezhip, bunun olup kenarında ismi vardır. Yine bu asırda meşhur müzehhiblerden Kara Mehmed ile Üstad-ı Rûm diye meşhur olan Şaban ve İstanbul nakışhanesinde müzehhib Hüseyin vardır. Kara Mehmed'in en nefis eserlerinden biri, Kanunî Sultan Süleyman'ın divanına yaptığı tezhip olup Yıldız kitapları arasındadır. Müzehhib Selânikli Abdullah bin Mehmed'in çıraklarından müzehhib ve hattat Mehmed bin İlyas tarafından 954 H. 1547 M. de bir Kelâm-ı kadim'e yapılan tezhib Topkapı sarayı Koğuşlar kütüphanesinde ve 563 numarada bulunmaktadır.
İstanbul'daki müzehhibler her sene mûtad üzere Okmeydanındaki okçular tekkesinde talebelerine icazet vermek üzere toplanırlar ve merasim yaparlardı. Bunlara mücellitlerbaşı riyaset ederdi.
''Günümüzde unutulan bu sanat ve meslek dalı, şu zamanlarda tekrar duyulmaya başlansa da eski özelliğini, güzelliğini kaybetmiş gibi duruyor.
Tezhib'in kelime manası altınlamak demektir. Ve eskiden kitaplara, yazılara verilen değerin bir ölçüsü bence. O kadar değer veriliyordu ki yazılara ve kitaplara, büyük emekler sarf edilerek süsleniyor ve beğeniye sunuluyordu. Şimdilerde sadece hat yazılmış tablo ve kuran-ı kerimlerde kullanılsa da yakın bir gelecekte tasarımlarında ön plana çıkacağını umuyorum. Bu yazıda çok fazla ayrıntısını anlatamasamda araştırmanızı tavsiye edebilirim Çünkü hayli derin ve güzel bir sanattır.''
Osmanlılarda müzehhiblik XV. asrın ilk yarısı içinde görülmektedir. İlk zamanlarda Osmanlılar Karamanoğullarındaki müzehhiblerden istifade etmişlerdir; nitekim müzehhib ve hattat olan Konya Aksaraylı Ahmed bin Hacı Mahmud bunlardandır; 840 H. 1436 M.'de şair Ahmedî'nin Tervihü'l-ervah ismindeki tıb kitabını yazan ve tezhib eden bu sanatkârdır. Keza Fatih Sultan Mehmet için istinsah edilmiş olan bazı kitapların tezhibleri XV. yüzyıl ortalarında Osmanlı Türklerinde müzehhibliğin mevcudiyetini göstermektedir.
Sponsorlu Bağlantılar
İstanbul'daki müzehhibler her sene mûtad üzere Okmeydanındaki okçular tekkesinde talebelerine icazet vermek üzere toplanırlar ve merasim yaparlardı. Bunlara mücellitlerbaşı riyaset ederdi.
''Günümüzde unutulan bu sanat ve meslek dalı, şu zamanlarda tekrar duyulmaya başlansa da eski özelliğini, güzelliğini kaybetmiş gibi duruyor.
Tezhib'in kelime manası altınlamak demektir. Ve eskiden kitaplara, yazılara verilen değerin bir ölçüsü bence. O kadar değer veriliyordu ki yazılara ve kitaplara, büyük emekler sarf edilerek süsleniyor ve beğeniye sunuluyordu. Şimdilerde sadece hat yazılmış tablo ve kuran-ı kerimlerde kullanılsa da yakın bir gelecekte tasarımlarında ön plana çıkacağını umuyorum. Bu yazıda çok fazla ayrıntısını anlatamasamda araştırmanızı tavsiye edebilirim Çünkü hayli derin ve güzel bir sanattır.''
Son düzenleyen Daisy-BT; 11 Şubat 2011 20:56
