Önemli İcatlar - Fotokopi Makinesi

fotokopi makinesi

ışık, ısı, kimyasal madde ya da elektrostatik yüklerin etkisiyle yazı ya da çizim kopyalarının çıkartılmasında kullanılan aygıtların ortak adı. Belgelerin yaş fotoğraf baskısından başka işlemlerle çoğaltılmasına duyulan gereksinim, çeşitli yeni tekniklerin geliştirilmesine yol açtı.

1950’lerde yaygınlaşan yayınımlı aktarmalı işlemde, yarısaydam bir kâğıt üzerinde çoğaltılacak görüntünün şablonu hazırlanıyor, ardından bu şablon ışığa duyarlı negatif bir kâğıt üzerine yerleştirilerek ışıklanıyordu (pozlama). Daha sonra negatif, pozitif aktarma kâğıdının üzerine bindirilerek banyo ediliyor ve böylece pozitif görüntü aktarılmış oluyordu. Daha sonraları, görüntünün aktarma işlemi yerine doğrudan duyarlı kâğıt üzerinde elde edildiği ve geliştirme banyosu olarak amonyak buharının kullanıldığı çoğaltma teknikleri geliştirildi.

1950’lerin başlarında yaygınlaşan bir başka fotokopi yöntemi de, kızılötesi ışığın ısısından yararlanılan termografiydi. Bu yöntemde duyarlı kopya kâğıdı, aslı ile üst üste yerleştirilerek kızılötesi ışınlara tutuluyordu. Aslındaki harflerin ya da çizimlerdeki çizgilerin ve gölgelerin oluşturduğu koyu bölgeler ışınları soğuruyor ve böylece bunların görüntüsünü kopya kâğıdı üzerine aktarıyordu.

Modern fotokopi makinelerinde kullanılan en yaygın yöntem kserografidir. Chester Carlson tarafından 22 Ekim 1938 tarihinde ünlü Astoria Oteli’nde tanıtılan Xerografi buluşu ile çekilen ilk fotokopi metni, buluş gününü ve bulunan mekanı simgeleyen “22.10.38 Astoria” yazısıydı. 1938’de ABD’li fizikçi Chester F. Carlson tarafından geliştirilen ve ancak 1950’lerde yaygınlaşan bu yöntem, elektrostatik yüklerin ve ısının etkisine dayalı bir kurubasım tekniğidir. İşlem, bazı maddelerin ışıliletkenlik özelliğinden yararlanır; örneğin selenyum, zayıf bir iletken olmakla birlikte üzerine ışık düşürüldüğünde elektriksel olarak iyi bir iletken durumuna dönüşür. Kserografide genel olarak, selenyum katmanıyla sıvanmış alüminyum tamburlar kullanılır.

Çoğaltılacak malzemenin içinden geçirilen ya da yüzeyinden yansıtılan ışık, üzerine negatif yüklü mürekkep tanecikleri (toner) püskürtülmüş olan selenyum katmanı üzerine düşürülerek, alüminyum tamburda metnin ya da çizimin görüntüsü oluşturulur. Bu arada tamburun yakınından bir kopya kâğıdı geçirilir; kâğıdın altındaki pozitif elektrik yükü, negatif yüklü mürekkep taneciklerini çeker ve böylece görüntünün kopya kâğıdına aktarılması gerçekleştirilir. Daha sonra ısı etkisiyle mürekkebin kâğıt üzerinde sabitleşmesi sağlanır.

Günümüzde, kâğıdın her iki yüzüne de renkli çekim yapabilen, önceden belirlenmiş sayıda kopya çıkaran ve aslından büyük ya da küçük çekim yapabilen fotokopi makineleri geliştirilmiştir.

FOTOKOPİ
a. (fr. photocopie).
1. Çoğaltma yöntemiyle elde edilen fototiplere verilen genel ad.
2. Gümüşlü kâğıtların ve basitleştirilmiş bir banyo sisteminin kullanıldığı çoğaltma yöntemi. (Kâğıt üzerine çoğaltmada hemen hemen terk edilmiş olan bu yöntem, ofset plakalarının yapımında hâlâ geniş ölçüde kullanılmaktadır.)

• Fotokopi kâğıdı, fotokopi makinelerinde kullanılan ve çok duyarlı boyutlarda, genellikle birinci hamur kâğıt tabaka.
• Fotokopi makinesi, fotokopi çeken aygıt.
• Fotokopi mürekkebi, fotokopi makinelerinde kullanılan özel toz mürekkep. (TONER.)

Normalde zayıf bir iletken iken, ışığa maruz kaldıklarında iyi bir iletkene dönüşen maddelere “fotoiletken” adı verilir. Gri selenyum fotoiletken bir maddedir ve bu özelliğinden ötürü fotokopi makinelerinde kullanılır. Fotokopi makinelerinin içinde, üzeri selenyumla kaplı bir plaka bulunur. Kopyalama işlemi sırasında, bu plaka elektrostatik olarak yüklü hale getirilir ve sonra kopya edilecek sayfa üzerinden bir ışık şeridi geçer. Kopyalanacak sayfanın beyaz ve siyah kısımları plakaya çarptığında, plakada ışık alan bölgeler selenyumdan dolayı iletken hale gelir ve siyah yerler yüklü olarak kalır. Böylece plakadaki yüklü bölgelerde, kopya edilecek olan kağıdın elektrostatik olarak görüntüsü çıkar. Ardından, toner dediğimiz bir toz, bu yüklü bölgeler tarafından çekilir ve oluşan görüntü son olarak boş bir kağıda aktarılır.