Doğru Akım Jeneratörlerin Tanımı ve Çalışma Prensipleri
VIP Bir Dünyalı
Doğru Akım Jeneratörlerin Tanımı ve Çalışma Prensipleri
DC Jeneratör : Bir başka doğru akım güç kaynağı ise dc jeneratördür. Bir jeneratörünçalışmasını anlamak için bir telin manyetik alanda hareket ettirilmesiişleminin ana prensiplerini anlamanız şarttır.
Jeneratör Prensipleri : Sarılı kablo bir şafta yerleştirilmiş vebir manyetik alanın ortasına kilitlenmiştir. Manyetik alan, çizgilerle belirtilmiştir, mıknatısın kuzey kutbundan güney kutbuna doğru yola devam eder. Bu alan görülemez fakat orada bulunmaktadır. Bunu ıspatlamak için bir çiviyi mıknatısa yaklaştırdığımızda mıknatıs tarafından çekildiğinden görürüz. Sarılı kablonun uçlarına bir voltmetrenin bağlı olduğuna bakın. Sarımın 90 derece pozisyonu gösterilmiştir, sarımın kenarları kutuplara en fazla yaklaştırılmış ve sarımın yüzü manyetik alana paraleldir.
Sarım 0 derecede başlarsa ve saat yönünde 180 derece hızlıca çevirildiğinde, voltmetrenin iğnesi yörüngesinde hareket edip anlık bir voltaj gösterecek ve daha sonra sıfıra inecektir. Sarım manyetik alan çizgilerini kesince, tel sarımın her tarafında oluşan elektromotif güç, metre devresine giden aynı yönde bir akım yaratır ve metre hareket eder. Oluşan voltajın genliği üç faktöre bağlıdır
Ticari Jeneratör
Ticari bir dc jeneratörün farklı şekillerde sarımı vardır, her biri çok tur sarımlı ve metal bir çekirdek üzerindedir. Buna armatür denir.Sarımların uçları jeneratör şaftındaki ayrı kayar halkalara komutatör bağlıdır. Çıkış uçları bu kayar konnektörlere bağlıdır fırçalar bunlar da komutatöre bağlantılıdır. Armatür dönerken bu kombinasyonçıkış uçlarına sarım bağlantılarını ters çevirir, böylece oluşan voltajherzaman aynı polaritededir. Jeneratör şaftındaki sarımlar öyle yerleştirilmiştir ki, çıkış voltaj dalga şekli zamana karşıçizildiğinde Şekil 1.4b’deki gibi gözükür. Çıkış voltajı neredeyse sabittir ve bir yük devresine bağlandığında, devredeki akım sadece biryönde akacaktır. Bu bir dc jeneratörden gelen doğru akımdır bir dc güç kaynağı.
Bir jeneratörün ürettiği voltaj seviyesi jeneratör sarımlarının tur sayısına, jeneratör şaftının çevrilme hızına ve manyetik alanın gücüne bağlıdır. Bir dc jeneratörün üretebileceği en fazla akım, jeneratör sarımlarlarındaki tellerin çapına, komutatör ve fırçaların tasarımına ve jeneratörün soğutulma şekline bağlıdır.
Endüksiyon
Devredeki metrede bir akıma yol açan voltaja, manyetik alanın neden olduğu bilinmektedir. Endüksiyon ya sarımın manyetik alanın içinde hareketiyle ya da manyetik alanın sarımın içinde hareketiyle oluşabilir. Endüksiyon prensibi dc jeneratör, bir sonraki kısımda anlatılacak ac jeneratör, bobinler ve transformatörler için çok önemli bir yere sahiptir.
AC GÜÇ
Devre akımının sadece tek yönde akmamasından dolayı alternatif akım(ac) dc’den farklıdır; ters dönüp , karşı yönde de akar. Düzgün zamanaralıklarında yön değiştirir. Akımın yön değiştirdiği bu düzgünperyodik orana frekans denir. AC ile çalışan cihazlar alternatif akımınüretildiği frekansta çalışmalıdırlar.
AC güç trenleri, fabrikaları ve evlerimizdeki aletleri çalıştırır. Onuözellikle kullanışlı yapan, ac’yi değişik voltajlara çevirmek içintransformatörlerin kullanılabilmesidir.
Sponsorlu Bağlantılar
DC Jeneratör : Bir başka doğru akım güç kaynağı ise dc jeneratördür. Bir jeneratörünçalışmasını anlamak için bir telin manyetik alanda hareket ettirilmesiişleminin ana prensiplerini anlamanız şarttır.
Jeneratör Prensipleri : Sarılı kablo bir şafta yerleştirilmiş vebir manyetik alanın ortasına kilitlenmiştir. Manyetik alan, çizgilerle belirtilmiştir, mıknatısın kuzey kutbundan güney kutbuna doğru yola devam eder. Bu alan görülemez fakat orada bulunmaktadır. Bunu ıspatlamak için bir çiviyi mıknatısa yaklaştırdığımızda mıknatıs tarafından çekildiğinden görürüz. Sarılı kablonun uçlarına bir voltmetrenin bağlı olduğuna bakın. Sarımın 90 derece pozisyonu gösterilmiştir, sarımın kenarları kutuplara en fazla yaklaştırılmış ve sarımın yüzü manyetik alana paraleldir.
Sarım 0 derecede başlarsa ve saat yönünde 180 derece hızlıca çevirildiğinde, voltmetrenin iğnesi yörüngesinde hareket edip anlık bir voltaj gösterecek ve daha sonra sıfıra inecektir. Sarım manyetik alan çizgilerini kesince, tel sarımın her tarafında oluşan elektromotif güç, metre devresine giden aynı yönde bir akım yaratır ve metre hareket eder. Oluşan voltajın genliği üç faktöre bağlıdır
- Manyetik alanın gücü
- Dönen sarımın hızı ve tel sarımın tur sayısı
- Herhangi bir faktör arttırıldığında oluşan voltajlar.
Ticari Jeneratör
Ticari bir dc jeneratörün farklı şekillerde sarımı vardır, her biri çok tur sarımlı ve metal bir çekirdek üzerindedir. Buna armatür denir.Sarımların uçları jeneratör şaftındaki ayrı kayar halkalara komutatör bağlıdır. Çıkış uçları bu kayar konnektörlere bağlıdır fırçalar bunlar da komutatöre bağlantılıdır. Armatür dönerken bu kombinasyonçıkış uçlarına sarım bağlantılarını ters çevirir, böylece oluşan voltajherzaman aynı polaritededir. Jeneratör şaftındaki sarımlar öyle yerleştirilmiştir ki, çıkış voltaj dalga şekli zamana karşıçizildiğinde Şekil 1.4b’deki gibi gözükür. Çıkış voltajı neredeyse sabittir ve bir yük devresine bağlandığında, devredeki akım sadece biryönde akacaktır. Bu bir dc jeneratörden gelen doğru akımdır bir dc güç kaynağı.
Bir jeneratörün ürettiği voltaj seviyesi jeneratör sarımlarının tur sayısına, jeneratör şaftının çevrilme hızına ve manyetik alanın gücüne bağlıdır. Bir dc jeneratörün üretebileceği en fazla akım, jeneratör sarımlarlarındaki tellerin çapına, komutatör ve fırçaların tasarımına ve jeneratörün soğutulma şekline bağlıdır.
Endüksiyon
Devredeki metrede bir akıma yol açan voltaja, manyetik alanın neden olduğu bilinmektedir. Endüksiyon ya sarımın manyetik alanın içinde hareketiyle ya da manyetik alanın sarımın içinde hareketiyle oluşabilir. Endüksiyon prensibi dc jeneratör, bir sonraki kısımda anlatılacak ac jeneratör, bobinler ve transformatörler için çok önemli bir yere sahiptir.
AC GÜÇ
Devre akımının sadece tek yönde akmamasından dolayı alternatif akım(ac) dc’den farklıdır; ters dönüp , karşı yönde de akar. Düzgün zamanaralıklarında yön değiştirir. Akımın yön değiştirdiği bu düzgünperyodik orana frekans denir. AC ile çalışan cihazlar alternatif akımınüretildiği frekansta çalışmalıdırlar.
AC güç trenleri, fabrikaları ve evlerimizdeki aletleri çalıştırır. Onuözellikle kullanışlı yapan, ac’yi değişik voltajlara çevirmek içintransformatörlerin kullanılabilmesidir.
