Rüzgar Tüneli

Rüzgar Tüneli
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Rüzgar tünelinde test edilen bir MD-11 tipi yolcu uçağı modeli

Sponsorlu Bağlantılar

Rüzgar tüneli, hava gibi hareketli bir gaz içinde bulunan katı cisimlere gazın uyguladığı etkinin incelenmesi, araştırılması ve yorumlanması için tasarlanmış ve üretilmiş içindeki havanın hareket ettirildiği ve hızının ayarlanabildiği tünellere denir.

Tarihçe
19. yüzyıldaki uçma sevdalıları basit bir pervane sitemiyle çalışan kare kesitli her iki ucu açık bir dikdörtgenler prizması olarak yapmışlardır. Ancak daha sonraları bu tür bir sistemin içinden geçen havanın düzgünlüğünde (lineerliğinde) sorunlar yarattığı anlaşılmış ve bu durum onları başka arayışlara yönlendirmiştir.

Alman rüzgar tüneli, 1935

İngiliz bilim adamı Francis Herbert Wenham, bir seri insansız başarısız planör imal etme teşebbüsünde bulunmuştur. Çalışmaları esnasında, kuş kanadı benzeri bir kanattaki taşımanın çoğunun kanadın önünde oluştuğunu bulmuştur. Bunu daha da ileri götürmüş ve ince kanatların birçok kişinin iddiasının aksine yarasa kanadı tipi kanatlardan daha iyi olduğunu, çünkü bu tür ince kanatların ağırlıklarına oranla daha çok hücum kenarları olduğunu farketmiştir. Günümüzde bu ölçüm, kanadın açıklık oranı olarak bilinmektedir. 1866'da bu çalışmasını o sıralarda yeni oluşmaya başlamış olan İngiltere Kraliyet Havacılık Topluluğu'na sunmuş, çalışmasını kanıtlamak için, 1871 yılında, dünyanın ilk rüzgar tünelini inşa etmeye karar vermiştir.

Tipleri

1. Hızlarına göre

• Sesaltı hızlar için rüzgar tüneli
• Sesüstü hızlar için rüzgar tüneli

2. Çevrim tipine göre

• Kapalı rüzgar tünelleri
• Açık rüzgar tünelleri

Uçak mühendisleri bir uçağın havada nasıl dav­ranacağını uçak daha ilk yolculuğunu yapmadan çok önce bilirler. Bu bilgiyi ise uçağın maketlerini “rüz­gâr tüneli”nde deneyerek edinirler.
Rüzgâr tüneli özel olarak yapılmış bir tüneldir. Uçak maketlerinin asılı olduğu kesiminde yumuşak, dü­zenli bir hava akımı vardır. Tünelin bu bölümüne “çalış­ma bölümü” denir. Çalışma bölümünün bir yanı, gözlem için saydam yapılmıştır. Hareket eden havanın model uçaklar üzerindeki etkisi ayrıntılarıyla ölçülür.
Elektrikli vantilatörler ya da türbinler aracılığıyla çalışma bölümünün içindeki hava emilir. Böylece dur­gun havada yol alan uçağın üzerindeki hava etkisi sap­tanır. Havanın çeşitli hızlarında maket üzerine etki yapan kuvvetler bulunur. Rüzgâr tüneline duman verile­rek, ya da “Schlieren” fotoğrafı denen özel bir fotoğraf sayesinde maketin çevresindeki hava akımı görülebilir.
Rüzgâr tünelleri yalnız uçak maketlerinin denen­mesinde değil, aynı zamanda yüksek binaların üzerin­deki rüzgâr etkisini ölçmekte de kullanılır. Günümüzde o denli yüksek gökdelenler, köprüler yapılıyor ki, bun­ların üzerinde rüzgârın yol açtığı fazladan yükü küçüm-semeraek gerekir.