ARS NOVA
, Batı çoksesli okulunun ikinci döneminin,özellikle Fransa’daki uzantısına verilen ad. 14. Yüzyıl müziğinde kullanılan ve Philippe de Vitry adlı bir Fransızın ortaya koyduğu "Yeni Sanat" anlamına gelen uygulama ve sanatsal eğilim.Sponsorlu Bağlantılar
Şu altı gelişmeyle belirdi
1. ikili ölçüler kullanılmaya başladı; 2. mo- dus kavramı (uzun notanın bölünüşü ikili ya da üçlü olabilir), anlam değiştirdi; 3. motetlerdeki, çoksesliliğin temeli olan melodi (hatta öbür partiler), eşrıtimli* olarak düzenlenmeye başladı; 4, kontra-tenor denilen ve genellikle tenor un altına yazılan yeni bir parti eklendi. Bu yeni parti, sözsüz olduğundan bir çalgıyla seslendiriliyordu; 5. müzik yazısına yeni kısa değerler ve kırmızı (ya da mavi) notalar eklendi; 6. ölçü işaretleri kullanılmaya başladı; bu nesnel işaretler, 1300 dolaylarında, sonra 1314’te tamamlanmış Fauvel adlı romanda görüldü.
Phılippe de Vitry, Johannes de Muris ve Jacçues de Liöge (XIV. yy.), transız Ars nova'sının kuramcılarıydı. İlkin, çoğunlukla 2, 3 ya da 4 sesli, iki üst sesi fransızca ya da latince, dinsel ya da dindışı iki ayrı metni zamandaş olarak okunan motet türü gelişti. Daha sonra, nakarat bölümleri, belli bir programla yinelenen üç tür dindışı şarkı ortaya çıktı. 2 ya da 3 sesli olan bu şarkılarda yalnız superius (üst parti) sözlüydü. Bunlara virelai (ya da baladlı şarkı), rondo, balad adlan verildi.
Bu dindışı türlere koşut olarak, mıssala- rın (Tournai, Toulouse, Barcelona, Besan- çon missaları) hep aynı sözlerle okunan bölümlerinden dualar içeren dizilerin oluşturulmasına başlandı. Fransa’da Ars nova'yı temsil eden besteciler Philippe de Vitry ve Guillaume de Machaut’dur. İtalya’nın kimi zaman İtalyan Ars nova’sı da denilen, bu dönemdeki müzik etkinliği, daha çok trecento diye anılır.
Batı müziğinde 13. yüzyıldan başlayarak çok sesliliğe geçiş sürecinin ikinci evresine ilişkin Latince bir terimdir. Ortaçağ müziği tek sesli bir yapıya sahipti. Erken Rönesans döneminde çok sesliliğe geçiş denemeleri başladı. Fransa’da Jacques de Liege, Philippe de Vitry gibi bazı müzik kuramcıların ön ayak olduğu akım iki ya da üç sesli eserlerin yazılmasına olanak sağladı. Ars Nova: Yeni Sanat, yeni akım anlamına gelmektedir.
Adam de HALLE(1220-1278)’ den Pierluigi de PALESTRİNA (1524-1594) ‘ya uzanan müziğin gelişim kaideleri bu etkilerle o çağın en yaygın çalgısı olan org için yazılmış eserlerle XVII yy ikinci yarısına ARS NOVA (YENİ SANAT ) denilen sağlam esaslarla girilmesini sağlamıştır.
Kaynak: MsXLabs.org & Büyük Larousse & Derleme.
🌘 🚀