NOTERLERİN ALACAĞI ÜCRET, VERGİ, HARÇ VE RESİMLERİN TAHSİL ŞEKLİ
NOTERLERİN ALACAKLARI ÜCRETLER
ÜCRET TARİFESİ : Madde 112 - Noterlerin yaptıkları işlemlere ait harç üzerinden hesaplanacak ücretleri ile vasiyetname ve vakıf senedi düzenlenmesinden alınacak ücretler, yazı, bir dilden diğer dile veya bir yazıdan diğer yazıya çevirme, karşılaştırma, tescil, emanetlerin saklanması ve kanunlarında harç, vergi ve resimlerden bağışık olduğu yazılı işlemler ile defter onaylanmasından ve kanunun ücret almayı öngördüğü sair işlemlerden alacakları ücretler ve noterlerle imzaya yetkili vekillerinin yol ödeneğinin miktarı, Türkiye Noterler Birliğinin mütalaası alındıktan sonra Adalet Bakanlığı tarafından düzenlenecek bir tarife ile tespit olunur. Noterlik işleminin başka bir noter aracılığı ile yapıldığı hallerde, aracı notere ödenecek ücretler de tarifede gösterilir. Tanıklık ve onaylama şerhlerinden yazı ücreti alınmaz. (Değişik son fıkra 16.11.1989 – 3588 / 8. md.)Tarifede gerekli görülecek değişiklikler her yıl Mart ayında yapılır. Yeni tarife yürürlüğe girinceye kadar eski tarife uygulanır. SAYFA HESABI : Madde 113 - Ücretlerin alınmasında sayfa hesabı Harçlar Kanunundaki esaslara göre yapılır. GİDERİN AVANS OLARAK ALINMASI : Madde 114 - Noterlik işleminin gerektirdiği gider ilgilisinden avans olarak alınır, tahakkuk edecek miktara mahsup edilir. İşlemin derhal bitirilmesi mümkün olmayan hallerde, alınan avansa karşılık, ilgilisine pulsuz bir makbuz verilir. KESİN GİDERİN ALINMASI : Madde 115 - (Değişik: 16.11.1989 – 3588 / 9. md.)Kesin giderin dökümü, işleme ait kağıtların dairede kalan aslı ve örnekleri ile ilgilisine verilen asıl nüshasına, asıl nüsha dairede kalmışsa verilen örneklerden birine yazılır ve Maliye ve Gümrük Bakanlığınca bastırılacak seri numaralı özel makbuzdan iki nüsha düzenlenir. Gider dökümü asıl ve örnekler için ayrı ayrı gösterilir. Makbuzun birinci nüshası masrafı ödeyen ilgilisine verilir; ikinci nüshası dairede saklanır. GİDERİN PAYLAŞTIRILMA ŞEKLİ : Madde 116 - Aksine bir kanun hükmü veya aralarında yapılmış bir sözleşme bulunmadığı takdirde, yapılan işlemin gideri ilgililer arasında eşit olarak paylaştırılır. FAZLA ALINAN ÜCRETLER : Madde 117 - (Değişik 1. fıkra: 16.11.1989 – 3588 / 10. md.)Noterler tarafından fazla ücret alındığı veya sarfına gerek kalmayan tebligat ücreti bulunduğu harçlara ait zamanaşımı süresi içinde anlaşılırsa, beher şahıstan fazla alınan kırk gösterge rakamının ücretin alındığı yılın Bütçe Kanunda gösterilen memur maaş katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak meblağı aşan ücretler Adalet Bakanlığı tarafından ilgilisine iade ettirilir ve Bakanlık, ödeme için notere yapılacak tebligattan Birliğe bilgi verir. Masrafı noter tarafından verilmek suretiyle yapılan tebligata rağmen ilgilisine bir ay içinde parasını almaz veya fazla alınmış olan ücretten beher şahsa düşen kısmı yukarıda gösterilen miktar kadar veya daha az olursa, Türkiye Noterler Birliğine gönderilir. Para gönderilmediği takdirde Birlik bu husustaki kararını İcra ve İflas Kanununun ilamların icrası hakkındaki hükümleri uyarınca yerine getirtir. Yukarıdaki fıkralar hükümlerinin uygulanması, ayrıca disiplin cezası verilmesine engel değildir. HARÇ, VERGİ VE RESİMLERİN TAHSİL ŞEKLİ
MAKBUZ KARŞILIĞINDA TAHSİL VE NOTER HİSSESİ : Madde 118 - Noterliklerde yapılan işlemler ve düzenlenen kağıtlar dolayısıyla özel kanunları uyarınca ödenmesi gereken (Değişik ibare: 30.12.2004 – 5281/43-10-a md) “vergi, resim ve harçlar ile değerli kağıt bedelleri” makbuz karşılığında tahsil olunur. Şu kadar ki, noterler tahsil ettikleri vergi, resim ve harç tutarları üzerinden yüzde üç oranında noter hissesi alırlar. Bu hissenin noterlere ödenmesi, beyiye aidatlarının ödenmesine ilişkin hükümler dairesinde yapılır. HARÇ, VERGİ VE RESİM BEDELLERİNİN YATIRILMASI : Madde 119 - (Değişik 1. fıkra: 16.11.1989 – 3588 / 11. md.) Noterler 118 inci madde uyarınca tahsil ettikleri (Değişik ibare: 30.12.2004 – 5281/43-10-b md) “vergi, resim ve harçlar ile değerli kağıt bedellerini” aşağıda yazılı süre içinde ilgili vergi dairesine bir beyanname ile bildirmek ve aynı süre içinde yatırmakla yükümlüdürler. Beyannameler her ayın 1 ile 15 inci ve 16 ile sonuncu günlerine ait iki devre için hazırlanır ve her ayın 15 inci ve son gününü takip eden 7 iş günü içinde ilgili dairelere verilir. (Değişik 3. fıkra: 16.11.1989 – 3588 / 11. md.)Beyannamelerin, ait oldukları döneme ilişkin (Değişik ibare: 30.12.2004 – 5281/43-10-b md) “vergi, resim ve harçlar ile değerli kağıt bedelleri tahsilatının” ayrı ayrı toplamları ile bu dönemde yapılan işlemlerin birinci ve sonuncusunun yevmiye numarası da yazılmak suretiyle toplam sayısını gösterecek şekilde ve üç nüsha olarak düzenlenmesi zorunludur. (Dördüncü fıkra: 16.11.1989-3588/17 md. ile Yürürlükten kaldırılmıştır.) Noter, yatırmakla yükümlü olduğu parayı, ikinci fıkradaki süreler içinde posta veya banka havalesi ile ilgili daireye gönderebilir. Bu halde, havale makbuzu da beyanname nüshaları ile birlikte ilgili daireye ibraz edilir. Noterlerin ilgili dairelere vereceği iki nüsha beyannameden bir nüshası ve eki makbuz nüshaları o dairede kalır. Diğer nüshaya (Kapsadığı para vezneye yatırılmıştır) veya (Kapsadığı paranın posta veya banka havalesi ile gönderildiğine dair makbuz ibraz edilmiştir) şerhleri verilerek, resmi mühür ve imza ile onaylandıktan sonra, notere geri verilir. Noter bu nüshayı 71 inci madde uyarınca vereceği aylık cetvel ile birlikte Türkiye Noterler Birliğine gönderir. Yatırdığı para için ilgili daireden alacağı makbuz noterlikte saklanır. Beyannamenin şekil ve düzenleme tarzı ile bu maddenin uygulanma şekli Adalet ve Maliye Bakanlıklarınca müştereken hazırlanacak bir yönetmelikte belirtilir. ZAMLI YATIRMA : Madde 120 -Noterler 119 uncu maddede gösterilen süre içinde (Değişik ibare: 30.12.2004 – 5281/43-10-c md) “vergi, resim ve harçlar ile değerli kağıt” bedellerini ilgili daireye yatırmadıkları veya bu süre içinde posta veya banka aracılığı ile ilgili daireye havale etmedikleri takdirde, yatırma için tanınan son günü izleyen ilk 30 gün içindeki yatırmalarda % 10, müteakip her 30 gün için ise ayrıca % 2 gecikme zammı öderler. Bu zam Türkiye Noterler Birliğinin göstereceği milli bir bankadaki hesaba ödenerek alınacak 2 nüsha makbuzdan biri ilgili daireye ibraz edilmek suretiyle gecikmiş (Değişik ibare: 30.12.2004 – 5281/43-10-c md) “vergi, resim ve harçlar ile değerli kağıt” bedelleri yatırılır. Noterin, bu makbuzu ibraz edememesi halinde, tahsilatı yapan memur keyfiyeti Türkiye Noterler Birliğine bildirir. (Değişik ibare: 30.12.2004 – 5281/43-10-c md) “Vergi, resim ve harç ile değerli kağıt bedelinin” ilgili daireye geç yatırılması veya hiç yatırılmaması hallerine ilişkin diğer kanunlar hükümleri saklıdır. NOTERLERİN SORUMLULUKLARI
GÖZETİM VE DENETİM YETKİSİ : Madde 121 - Noterlikler, Adalet Bakanlığının ve Türkiye Noterler Birliğinin gözetim ve denetimi altındadır. NOTERLİKLERİN TEFTİŞİ : Madde 122 - Noterlikler, Cumhuriyet savcılarının devamlı denetimi altında olup, yılda en az bir defa teftiş olunurlar. Münferit sulh mahkemesi yanındaki noterlikler, bu mahkemenin bağlı bulunduğu asliye mahkemesinin Cumhuriyet savcılığının teftişine tabidirler. (Değişik 2. fıkra: 16.11.1989 – 3588 / 12. md.) Noterlikler adalet müfettişleri tarafından da teftiş edilirler. Teftiş, Adalet Bakanlığı Teftiş Kurulu Yönetmeliğinde gösterilen usul ve esaslara göre yapılır. Adalet müfettişleri ve Cumhuriyet savcıları lüzum gördükleri takdirde noterlik dairelerindeki evrak, defter ve cilt bentleri daire içinde muhafaza altına alabilirler. (Ek fıkra: 16.11.1989 – 3588 / 11. md.) Türkiye Noterler Birliği, gözetim ve denetim görevini, yetkili kılacağı birlik ve Noter Odalarının yönetim kurulu başkan veya üyeleri veya kuracağı denetleme kurulu marifetiyle yerine getirir. İŞTEN EL ÇEKTİRME : Madde 123 – (Değişik: 13.06.2000 – 4579 / 4. md.) Suç teşkil eden fiillerden dolayı haklarında Adalet müfettişi, Cumhuriyet savcısı, sorgu hakimi veya ceza mahkemesi tarafından soruşturma veya kovuşturma yapılan noterler, soruşturma ve kovuşturmanın selameti bakımından Adalet Bakanlığı tarafından gerekli görüldüğü takdirde, soruşturma veya kovuşturma kesin bir karar veya hükümle sonuçlanıncaya kadar işten el çektirilirler. Soruşturma veya kovuşturma sırasında işten el çektirilmiş olan noterin, kovuşturma sonunda 7 nci maddenin ikinci fıkrasında yazılı suçlardan biriyle mahkum olması halinde işten el çektirme, hükmün kesinleşmesine kadar devam eder. Birinci fıkra gereğince soruşturma veya kovuşturma sırasında işten el çektirilmemiş olup, kovuşturma sonunda ikinci fıkrada gösterilen bir suçtan hüküm giyen notere, hükmün kesinleşmesi beklenilmeksizin işten el çektirilir. İkinci fıkra hükmü bu halde de uygulanır. SORUŞTURMA ŞEKLİ : Madde 124 - Adalet Bakanlığı, bir noter hakkında soruşturma yapılmasını gerektiren hallerde, soruşturmayı adalet müfettişlerine veya Cumhuriyet savcılarına yaptırır. Adalet müfettişliği ve Cumhuriyet savcılıklarına herhangi bir şikayet yapılır veya bu merciler, noterin yolsuz bir işleminden haberdar olurlarsa, derhal gerekli soruşturmayı yaparak düzenleyecekleri evrakı Bakanlığa gönderirler. 122 nci maddenin 3 üncü fıkrası soruşturma halinde de uygulanır. Adalet Bakanlığı, yukarıdaki fıkralar gereğince düzenlenen soruşturma evrakının suç niteliğinde olmayıp disiplin kovuşturmasını gerektiren eylemlerle ilgili kısımlarının bir örneği, Türkiye Noterler Birliği Disiplin Kuruluna intikal ettirir.