Lavanta ve Kullanım Şekli

Karabaş Otu 'Lavanta' (lavandula officinalis)

Parfüm sektöründe yaygın olarak kullanılan lavanta sabunlara, şampuanlara, oda spreylerine, kolonyalara, parfümlere vs katılır ve insana rahat ve huzur verici bir ortam temin eder Değişik renkli (mor, beyaz, açık sarı) lavantalar vardır
Eskiden beri atalarımız bir bez içerisinde sakladıkları lavanta tohumlarını çamaşırların ve çeyiz sandıklarının içine, hoş bir rayiha elde etmek amacıyla koymuşlardır Osmanlı döneminde eczanelerde koleraya karşı lavanta kullanılması için ferman çıkartılmıştır Birinci Dünya Savaşı’nda yaralara karşı bol miktarda lavanta kullanıldığı bilinmektedir Lavantayı hiçbir hastalığa karşı önleyici olarak kullanmayınız Rahatsızlık ortaya çıkmışsa yardımcı tedavi olarak kullanabilirsiniz Lavanta perilil-alkol ve geraniol muhtevasından dolayı hücre bölünmesini önlemekte böylece başta akciğer ve kan kanserleri olmak üzere, beyin, prostat, bağırsak ve meme tümörlerine karşı etkin özellik gösterdiği ileri sürülmektedir
***
Önemli uyarılar
Lavanta kullanılırken kabızlık, mental (zihin) karışıklığı, kontüzyon (hayal görme), baş ağrısı, bulantı, kusma, sinir sistemi depresyonu (aşırı uyku, solunum yavaşlaması, sarhoşluk hali), deri iltihabı, gözbebeğinde küçülme görülebilir Bu gibi durumlarda hekime başvurulması gerekir Alkol alanlar alkol vücutta iken lavanta kullanmamalıdırlar Bu durumda lavantanın toksik etkisi ortaya çıkabilir Yine benzodiazepin türevi bir ilaç alanlar, narkotile ilaç (ağrı kesici amaçla, kanser hastaları) alıyorsa lavanta kullanmaları sakıncalıdır Hamile veya bebek emziren bayanların lavanta kullanmaları da sakıncalıdır Lavanta yağı zehirleme yapabilir Bu yüzden bir defada 2-3 ve bir günde 6-9 damladan fazla tüketilmemesi gerekir


KULLANIM ŞEKİLLERİ
Lavanta yağı, çiçeği, yaprakları yaygın olarak kullanılmakla beraber, uzmanlar şu şekilde kullanılmasını önermektedir
Çay olarak: 1 su bardağı sıcak suya 1-2 çay kaşığı lavanta 5-10 dakika bekledikten sonra içilmelidir
Lavanta yağı olarak: Bir küp şekere 1-4 damla lavanta yağı damlatılır Ağızdan günde 3 kez alınır
Lavanta özet olarak: 5 gr lavanta, 5 litre su içinde kaynatılır, soğutulur Sonra bundan günde 3 kez 1 su bardağı içilir
Kanserli hastalar için: Lavanta otunun kurutulmuş olarak kökleri hariç bitkinin tamamı veya sadece tohumları kullanılabilir 1 gram lavanta, 1 litre sıcak su içinde 2-3 dakika demlenir Soğuması fazla beklemeden süzülür 2 günde bir bardak, akşam yemeklerinden sonra içilir İçildikten sonra yarım saat su hariç hiçbir şey yenilmemelidir Her içim sade olarak hazırlanmalı İlk on günden sonra 1 hafta ara verilir İkinci on günlük süre aynı şekilde yani günaşırı içilerek devam edilir Yine 1 hafta-10 gün ara verilerek lavanta kullanılmaya devam edilir


LAVANTANIN FAYDALI OLDUĞU DURUMLAR
* Uykusuzluk
* Migren (baş ağrısı)
* Kas gevşetici, rahatlatıcı
* İstirahat ettirici, dinlendirici
* İştah açıcı
* Balgam söktürücü
* Üst karın bölgesi rahatsızlığını çözücü
* Beyin damarlarını rahatlatıcı
* Akciğer, prostat kanserlerinde tedavi destekleyici
* Bazı beyin tümörlerini geciktirici

PROF DR MRAMAZAN YİĞİTOĞLU, FATİH ÜNİVERSİTESİ HASTANESİ BAŞHEKİMİ KLİNİK BİYOKİMYA ANABİLİM DALI