Kars
MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Doğu Anadolu Bölgesi'nin kuzeydoğu kesiminde il. Doğuda Ermenistan, güneydoğuda Iğdır, güneyde Ağrı, batıda Erzum, kuzeyde Ardahan illeriyle çevrilidir. Kars İli'nin akarsu vadileriyle parçalanmış toprakları çok engebelidir. İlin kuzeybatı kesiminde Allahüekber Dağları (Allahüekber Dağı, 3.120 m.), kuzey kesiminde Kısır ve Akbaba dağları yer alır. Güneybatı kesiminde Aladağ (3.138 m.) ilin en yüksek noktasını oluşturur. Erzurum İli sınırındaki Soğanlıdağ (2.808 m.), batı kesiminin en yüksek noktasıdır. Ortalama yüksekliği 2.000 metreyi aşan platolar, il topraklarının büyük bölümünü kaplar. Erzurum-Kars Platosu'nun doğu kesimi ildeki en geniş platodur. Platolar doğu yönünde, Aras Irmağı vadisi boyunca dar düzlükler yer alır. Yüksek vadisi boyunca oranla daha yumuşak iklimi olan bu çukur alanlarda sebze ve meyve yetiştirmeye uygundur. Kars İli akarsular açısından zeygindir. Hazar Denizi'ne dökülen Aras Irmağı ve onun kolu Arpaçay en önemli akarsulardır. İlde çok sert karasal iklim hüküm sürer. Kışlar çok soğuk ve kar yağışlı geçer; karın yerde kaldığı ortalama süre 100 günü bulur. Ocak ayı ortalama sıcaklığı -12°C'dir. Kışın sıcaklık -35°C'nin altına düşer. Yıllık ortalama sıcaklık ise 5°C'nin altında gerçekleşir. Kısa yaz mevsimlik sıcaklığın 30°C'nin üstüne çıktığı görülür. En çok yağış ilkbahar ve yazın düşer. Platolarda 500 mm'yi bulan ortalama yağış, alçak yerlerde 200-300 mm düzeyinde gerçekleşir. Yükseklik ve iklimin sertliği nedeniyle bitki örtüsü bozkır görünümündedir. Ormanlık alanlara, ancak bazı dağların yüksek kesimlerinde, 2.000-2.800 m. arasında rastlanır. Bu ormanlarda soğuğa dayanıklı sarıçam en çok görülen ağaçtır. Bozkırlarda, dağ yağaçlarında karların erimesiyle ilin en büyük zenginlik kaynağı hayvancılık için çok elverişli çayırlar yeşeri ve yaz boyunca tazeliğini korur. Kars'ın ekonomisi tarıma dayanır ve il halkının beşte dördü bu alanda çalışır. Tarımn en önemli kolu hayvancılıktır ve at besiciliği önemli yer tutar. Ayrıca arıcılık da gelişmiştir. Yükseklik ve iklim koşullarının sertliği nedeniyle tarımsal ürün çeşidi sınırlıdır. 1968'de kalkınmada öncelikle iller kapsamına alınmasına karşın Kars'ta sanayi yeterince gelişmemiştir. Et ve Balık Kurumu kombinası, yem ve çimento fabrikaları başlıca kamu yatırımlarıdır. Özel kesimin süttozu, gravyer, deri ve ayakkabı fabrikaları vardır. Küçük atölyelerde tarım araç ve gereçleri, kaşarpeyniri üretimi yapılır.
