Tayf: Tayf renklerin, seslerin, elektromanyetik dalgaların ya da diğer fiziksel gerçeklerin, belli bir değer kümesi ile sınırlanmadan birbiri ardına süreklilik içinde sonsuz değişmesi durumudur.Işık Tayfı :Beyaz ışın demeti prizma adı verilen saydam cisimlerden geçerken gök kuşağının renklerine ayrılır. Gök kuşağının tüm renklerini içeren, farklı renklerden oluşan bu kuşağa “tayf” ya da “spektrum” adı verilir.Renk Tayfı :Başta güneş kaynaklı olan beyaz ışığın özel bir prizmadan geçirilerek renklerine ayrılmasıdır. Bu renkler en kısa dalga boyundan en uzununa kadar giden elektromagnetik tayfın çok küçük bir bölümüdür. Işık tayflarını inceleyen ilk kişi yerçekimi teorisinin de sahibi olan Sir Isaac Newton’dur.Prizmadan geçirilen beyaz ışın temelde 7 renge ayrılır ancak bu renkler birbirine karışmış durumdadır. Bu renkleri daha iyi gözlemleyebilmek için tayfgözler denen bir alet kullanılır. Ortaya çıkan renkler mordan kırmızıya sıralanır.Dalga Tayfı alga tayfı çeşitli dalga boylarındaki sinyallerin ve bunların kuvvetlerinin tanımlanmasıdır. Tayf genelde dikey düzlemde genlik ve yatay düzlemde frekans bulunacak şekilde bir grafik olarak verilir.Ses dalgaları için, ses tayfı terimi kullanılır. Ses tayfı seste oluşan yüksek ve alçak tonları gösterir.Görünür ışık için ( dalga boyu 380nm ile 800nm arası ) tayf ışıkta beliren renkleri verir. Görünür ışık aslında gamma ışımasından radyo dalgalarına kadar uzanan elektromanyetik ışıma tayfının (Elektromanyetik tayf) küçük bir bölümünü oluşturur.Durgun yüzeye sahip bir göle bir taş attığımızı varsayalım. Taşın suya çarpması ile birlikte gölyüzeyinde bir takım su kabarmaları ve bunların da arasında çöküntüler görülecektir. İşte suyüzeyindeki bu düzenli kabarma ve çalkantılara DALGA denir. Dalgalar bütün katı, sıvı ve gazlarda görülebilir, ör. hava, su, toprak, metal vs. Suya attığımız taş su kütlesinin dengesini bozan bir tedirginlik kaynağıdır. Uygun bir tedirginlik kaynağı varlığında yukarıda saydığımız tüm ortamlarda dalgalar oluşabilir.Dalga boyu: Bir dalga hareketinde birbirini izleyen iki tepe veya çukur noktası arasındaki uzaklığa yada elektromanyetik dalgaların bir salınımda aldıkları yola DALGA BOYU denir. Dalga boyu birimi bizim kullandığımız mesafe birimleridir, örneğin santimetre, metre, kilometre.Dalga periyodu: İki dalga tepesinin veya çukurunun belirli bir noktadan art arda geçişi arasındakisüreye DALGA PERYODU denir.Frekans: Elektromanyetik dalgaların saniyede yaptığı salınım sayısına yani kendilerini tekrarlamasıklığına FREKANS denir. Frekansın birimi Hertz (Hz) dir. 1 Hz saniyede bir salınım yani bir tekrar;1kHz yada kilohertz saniyede 1000 Hz; 1 MHz yada megahertz saniyede 1 000 000 Hz;1 GHz yadagigahertz ise saniyede 1 milyar Hz yada 109Hz’ dir.Hız: Bir dalganın hızı dalga boyunun frekansına çarpımına eşittirDalga boyu ile frekans arasındaki ilişki şöyle gösterilebilir:V= hızλ=dalga boyuV=λ ƒ ƒ= frekansElektromanyetik radyasyon için hız, ışığın hızına eşittir.C=λ ƒC= ışık hızıλ=dalga boyuƒ= frekansTayfın dalga boylarına göre dizilen bileşenleri :• Gamma ışınları: 0,01 nanometreden daha küçük dalga boylu ışınlardır. Bir atom çekirdeğininçapından daha küçük dalga boylu dalgalar içerirler. Bu elektromanyetik tayfın en yüksekenerjili ve frekanslı bölgesidir. Pulsarlar, kara delikler ve kuazarlar gibi cisimlerde meydanagelen şiddetli nükleer tepkimeler sonucu oluşurlar. Ayrıca süpernova patlamalarında vekaradeliklerin etrafını çevreleyen madde diskinden karadeliğin olay ufkundan içine düşenmaddenin aşırı ısınması sonucu da oluşurlar.• X ışınları: 0.01 ile 10 nanometre arasında dalga boyuna sahip ışınlardır (bir atomun boyukadar). Alman fizikçi Wilhelm Conrad ROENTGEN tarafından keşfedilmişlerdir. Sınıflandırmadanereye ait olduklarını bilmediği için onlara X-Işınları adını vermiştir. Kaynaklar: lambalar, x ısınıtüpleri ve metal bir hedefe çarpan hızlı elektronlardır. X ısınları yumuşak maddelerin içinenüfuz ederler.• Morötesi (UV) radyasyon: 10 ile 310 nanometre arasında dalga boyuna sahip ışınlardır(yaklaşık olarak bir virüs boyutunda). Genç, sıcak yıldızlar bol miktarda morötesi ışık üretirlerve yıldızlararası uzayı bu yüksek enerjili ışınlarla yıkarlar. Kaynaklar; lambalar, gaz deşarjları vede yıldızlardır. A, B ve C olmak üzere üç kısımda incelenirler. Kısa dalga boylu morötesi ışınlarzararlı olabilirler.2650 0 A dalgaboyu gözlere zararlı, o yüzden UV koruyucu gözlükler özelliklebu dalga boyundaki UV ışınlarını keser.• Görünür ışık: 400 ile 700 nanometre dalga boyları arasındaki ışınları kapsar (bir molekül ile tek hücreli arası boydadırlar). Işık diye hitap edilen elektromanyetik spektrumun bu küçükbölümünü insan görebilir. Güneş yeryüzü ışığının % 99,999’ unu sağlar. Bu bölümde mor ilebaşlayan ve kırmızıyla biten renkler vardır.• Kızılötesi (IR) radyasyon: 710 nanometreden 1 milimetre arası dalga boylarına sahip ışınları kapsar (iğne ucu ile küçük bir tohum kadar boyları vardır). Bütün sıcak ve soğukmaddeler tarafından oluşturulurlar. Atomlar tarafından emildiklerinde maddeyi ısıtırlar, onuniçin de ısı radyasyonu da denir. 370C sıcaklığa sahip olan vücudumuz 900 nanometrelikkızılötesi ışıma yapar.• Mikrodalga radyasyonu: 1 mm ile 1 metre arası dalga boylarına sahip ışınları kapsar.Radarlarda kullanılan çok kısa dalga boyuna sahip radyo dalgalarıdır. Aynı zamandamikrodalga fırınlarda ve kablo gerektirmeyen uzak mesafe iletişimlerde kullanılır.• Radyo dalgaları: 1 milimetreden uzun dalgalardır. En uzun dalga boyuna sahipolduklarından en düşük enerjiye ve sıcaklığa da sahipler. Radyo dalgaları her yerde bulunabilir:Arka alan ışınımında, yıldızlararası gaz ve toz bulutlarında ve süpernova patlamalarının soğukkalıntılarında. Bunların kaynakları elektrik titreşimleridir. Telefon, televizyon ve radyodabağlantı kablosu gerektirmeden kullanılır.