MARAT, Jean-Paul
MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Jean-Paul Marat, (d. 1743 Boudry / Neuchâtel - ö. 1793 Paris), Fransız hekim, devrimci ve siyaset adamıdır.
Sardunya asıllı orta hâlli bir ailenin çocuğudur. Tıp öğrenimi yaptı. Bir süre İngiltere'de bilim ve hukuk konularında çalıştı ve yapıtlar verdi. Fransa'ya dönüşünde hekimlik yaptı, Bilimler Akademisi'ne olay yaratan tasarılar sundu. Devrim yıllarında "Ami du Peuple" (Halkın Dostu) adlı siyasî bir gazete çıkardı. Gazetesinde sınırsız basın özgürlüğünü savunuyor, anayasayı eleştiriyor, soyluların ve bakanların yolsuzluklarını ortaya döküyordu. Bu yüzden tutuklandı ve yeniden İngiltere'ye sığınmak zorunda kaldı (1790).
Dönüşte krala karşı silâhlı ayaklanmaya katıldı ve bir diktatörlük kurulmasını istedi. Bunun üzerine gazetesi kapatıldı ve Marat yine İngiltere'ye kaçtı. Gizlice Paris'e dönüp devrim hazırlıklarına katıldı, Paris Komünü'nün denetleme kurulunda yönetim yardımcısı olarak sorumluluk aldı. Konvansiyon Meclisi'ne Paris'ten milletvekili seçildi. Devrimde sertlik ve buyurganlık yanlısıydı, bu yüzden devrimin önderlerinden Danton ve Robespierre ile çatışıyordu. Kral XVI. Louis'nin ölüme mahkûm edilmesinde etkili oldu.
Bundan sonra da Fransa'daki devrim olaylarının hep içinde ve başında bulundu. Bazı devrimci gruplarla çatıştıysa da halkın güven ve desteğini kazandı ve "Sans-Culotte" (Baldırıçıplak) denen aşırı devrimcilerin önderi durumuna geldi. Sonunda Jirondenler'i tutan Charlotte Corday adlı bir kız tarafından öldürüldü (13 Temmuz 1793).
Ölümünden sonra devrimci şiddet yanlılarının simgesi durumuna geldi. Bir yıl sonra da mezarından alınıp Panthéon'a gömüldü. Fakat devrimin ılımlı kanadının oyçokluğu ile kemikleri Panthéon'dan çıkartıldı (1795).
Son düzenleyen Safi; 30 Aralık 2015 01:39
