PARAFİN
a. (fr. paraffine\ lat. az tepkin anlamında parum affinis’ten). Org. kim.
1. ALKAN’ın eşanlamlısı.
2. Doğada ya da petrolün damıtma artıklarında bulunan alkanların oluşturduğu karışım.

—Petrokim. Parafin giderme, bir yağın içindeki parafini ayırma.

—ANSİKL. Parafin doğada ozokerit adı altında bulunur, ama gerçekte ham petrolün işlenmesi sırasında üretilir; çünkü parafin giderme, petrol arıtımının temel bir işlemidir; işlem sırasında parafin, çözücü ve soğuğun etkisiyle katılaşarak bir filtre Üzerinde toplanır. Böylece yağlı vaks denen yağlı bir parafin elde edilir; ancak yeniden terletme ya da kristalleştirme yoluyla yağı giderilir; oleum (dumanlı sülfürik asit) ve renk giderici toprakla işlenerek ya da katalitik hidrojenleme yoluyla arılaştırılır.

Acılaştırılmış parafin sıvı durumda renksiz, katılaştığında tatsız, kokusuz, sert ve kırılgan, beyaz bir maddedir. Temel olarak molekül kütlesi yüksek, parafinsel doymuş hidrokarbonlardan oluşur. Molekül kütlesi 300-400 arasında değişir. Erime noktası 32-73°C, ama genellikle 48-62°C arasında bulunur. Bileşimindeki yağ oranı genel olarak % 0,5'ten azdır. Daha az saf olan ticari nitelikteki pulsu parafinin yağ oranı % 1,5-3 arasında değişir.

Mum yapımı, parafinin en eski kullanım alanıdır; bununla birlikte yansız olması, suda çözünmemesi, kimyasal etkenlere karşı iyi bir direnç göstermesi nedeniyle değişik alanlarda kullanılır. Parafin emdirilmiş ya da parafinle kaplanmış kâğıt ve karton çeşitli besin maddeleri ile ev eşyalarının paketlenmesinde ve taşınmasında işe yarar. Parafin ayrıca tekstil, eczacılık, kozmetik ürünleri, elektrik, vb. sanayilerde yaygın olarak kullanılır.

—Eczc. Tedavide kullanılan parafin beyaz, kokusuz ve tatsızdır Katı olup 38 ve 62°C arasında erir Kargabüken özütü hazırlanmasında kullanılır. Yalnız başına ya da başka sıvı yağlarla ya da yağlı maddelerle birlikte, yanık ve yaraların pansumanında yararlanılır. Volkanik çamurlarla karışımı, sıcak uygulama şeklinde antiromatizmal etkilidir. Burun ve kulaklardaki biçim bozukluklarını düzeltmek için yerel olarak şırınga edilmesi parafinom tehlikesi yaratabilir.

—Petrokim. Yüksek kaliteli yağlama yağları, parafinli ham petrollerden, yani akma noktaları genellikle çok yüksek olan distilatlardan üretilir. Bu yağlayıcılar kışın - 10°C ya da -15°C sıcaklıklarda akışkan halde kalmak zorunda olduğundan kullanılan distilatlardan parafinin özütlenmesi gerekir En yaygın yöntem, çözücüyle parafin gidermedir: çözücü olarak kullanılan propan ya da metiletilketon, parafin kristallerinin yapısını, oluşma sıcaklığını, biçimini ve hızını değiştirir.

Böylece süzme işlemi, yavaş dönen bez kaplı tamburlar üzerinde kolaylıkla uygulanır. Çözücü, parafini giderilmiş yağdan buharlaştırılır ve geri kazanılıp yeniden kullanılabilir; bu arada yağlı parafin ya da yağlı vaks, yeniden kristalleştirme işlemiyle arılaştırılabilir.