Dünya üzerindeki iklimler insan yaşamını nasıl etkiler?

Doğal bitki yaşamını düzenleyen iklim koşulları insanın yetiştirdiği kültür bitkilerini de etkiler. Dolayısıyla insanın tarımsal, ekonomik etkinliklerinin biçimini de iklim belirler.

İnsanların yeryüzündeki dağılışı da doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak iklime bağlıdır. Örneğin insanların pek bulunmadığı çöllerle, sürekli donmuş haldeki kutuplar iklimleri nedeniyle boş kalmışlardır. Modern yapılar ve diğer medeni araçlar insanları ancak bir dereceye kadar iklim etkisinden korumaktadır. Fakat insanın günlük yaşamını, yaşam biçimlerini, yiyecek ve giyecek şekillerini; hatta sağlık, karakter ve ruhsal etkinliklerini kontrol eden en belli başlı etmenin iklim olduğu inkar edilemez. Örneğin gezici alçak basınçların ( siklonların ) etkisi ile hava durumlarının hızlı değişiklikler gösterdiği orta enlemlerde bu değişiklikler sağlığa zararlı olmakta, diğer yandan insanları uyararak onları hareketli olmaya zorlamaktadır. Hızlı hava değişikliklerinin az olduğu sıcak iklimlerde ise insanlar yavaş, sakin görünüşlü fakat öfkelidirler.

İklim insanın yalnız yaşayışı değil, ekonomik etkinlikleri üzerinde de büyük etkiye sahiptir. Tarım ve endüstri alanlarının dağılışı, onlara bağlı olarak ticaret şekilleri iklimin kontrolü altındadır. Onun için orta enlemler endüstriye, tropik ve subtropik bölgeler tarıma daha uygundur. Avrupa ve Kuzey Amerika'nın orta enlemlerinde gelişen endüstri için Asya, Afrika ve Güney Amerika'nın tropikal ve subtropikal bölgelerinden ham madde, aksi yönde de işlenmiş maddeler asırlardan beri taşınmaktadır. Bu ticaret yolları, yelkenli gemiler çağında doğrudan doğruya rüzgar sistemlerine bağlı olarak gelişmiş bulunuyordu. Örneğin Avrupa'dan Amerika'ya alize rüzgarları ile gidilmekte ve batı rüzgarları ile dönülmekte idi. Onun için alizelere Ticaret Rüzgarları ( Trade Winds ) adı verilmiştir.

İKLİM:
Geniş bir sahada, uzun yıllar boyunca (40 – 50 yıl) devam eden, atmosfer olaylarının ortalamasına iklim denir.

* İnsanların;
– Yeryüzüne dağılışlarını,
– Ekonomik faaliyetlerini,
– Yiyecek ve giyeceklerini,
– Fizyolojik gelişimlerini,
– Karakterlerini,
– Kültür faaliyetlerini etkiler.

* Endüstrinin dağılışını etkiler.
* Konut tipini ve malzemesini etkiler.
* Ulaşım faaliyetlerini etkiler.
* Turizm faaliyetlerini etkiler.
* Tarım faaliyetlerini etkiler.
* Tarım ürünleri çeşitliliğini etkiler.
* Toprak oluşumunu ve verimlilik derecesini etkiler.
* Yeryüzü şekillerinin oluşumunu etkiler.
* Bitki örtüsü çeşitliliğini etkiler.
* Göllerin oluşumunu ve göl sularının kimyasal özelliğini etkiler.
* Akarsu debilerini ve rejimlerini etkiler.
* Hayvan türleri ve dağılışını etkiler.
* Dış kuvvetlerin etki alanlarını ve dağılışını etkiler.
* Kayaların çözülme türünü belirler.
* Erozyonu etkiler.
* Kalıcı kar sınırı yükseltisini etkiler.
* Denizlerin tuzluluk oranlarını etkiler.

Kaynak

MsXLabs Üye Girişi