Yüksek Kolesterol Nedir?

HDL’ler, yağların kandan atılmasına yardımcı olabilir.
Kolesterol, bir lipid, yani bir yağ türüdür. Vücudun, birçok normal fonksiyonunu yerine getirmesini sağlar. Kolesterol karaciğerde üretilir ve kan dolaşımında yağ taşır. Kolesterol, vücutta, lipoproteinler adı verilen yağ-protein bileşikleri oluşturur. Lipoproteinler; çok düşük yoğunluklu lipoproteinler (VLDL’ler), “kötü kolesterol” olarak da bilinen düşük yoğunluklu lipoproteinler (LDL’ler) ve yüksek yoğunluklu lipoproteinler (HDL’ler) olarak gruplandırılır. HDL, yani “iyi kolesterol”, lipidlerin kan dolaşımından atılmasına yardımcı olur. Bu nedenle, yüksek HDL değerleri daha sağlıklıdır.
VLDL’ler ve LDL’ler damarları tıkayabilir. Yüksek kolesterol, LDL’ler ve trigliseridler (yağlı maddeler), damar sertliği (aterosklerosis) ve kalp hastalığı riskini arttırır.

Yüksek Kolesterolün Nedenleri ve Riskleri Nelerdir?

Hiperlipideminin nedenleri, aile geçmişinde bu hastalığın görülmesi, yüksek yağ içeren bir beslenme diyeti, aşırı kilo, aralarında diyabetin de bulunduğu çeşitli hastalıklar ve bazı ilaçlardır. Çoğu insanda, kan damarları neredeyse kapanana ve tıkanana kadar herhangi bir semptom görülmez. Bazı insanlarda ise cildin altında küçük yağ birikintileri oluşabilir.

Yüksek Kolesterol Nasıl Teşhis Edilir?

Kandaki kolesterol, HDL, LDL ve trigliserid değerleri ölçülür. Tercih edilen değerler, kolesterol için desilitrede 200 miligramdan (mg/dl) düşük, trigliserid için 150 mg/dl’den düşük ve HDL için 40 mg/dl’den yüksektir. Çoğu insan için önerilen LDL değerleri 130 mg/dl’den düşüktür, ancak, kalp hastalığı ve diyabeti olanlar için çok daha düşük değerler (70 mg/dl’nin altında) önerilmektedir.

Yüksek Kolesterol Nasıl Tedavi Edilir?

Lipid değerlerini düşürmenin en iyi yolu beslenme diyetidir. Yaşam tarzınızda yaptığınız değişikliklerle, katı yağ tüketiminin, günlük kalori ihtiyacınızın %7’sinden az ve kolesterol tüketiminizin de günde 200 mg’dan düşük olmasını sağlamanız gerekmektedir. Kilo vermek, egzersiz yapmak ve sigara içmemek de önemlidir. Lipid düşürücü ilaçlar, ancak diyet ve egzersiz yeterli olmadığında alınmalıdır. Ana ilaç sınıfları, statinler, fibratlar, nikotinik asitler ve omega-3 yağ asitleridir. Statinler (örn. simvastatin), kolesterol ve LDL üretimini azaltmaktadır. Bunlar, etkili olmanın yanı sıra vücut tarafından iyi tolere edilir ve yüksek kolesterol ve LDL değerleri için tercih edilirler. Kas ağrıları gibi yan etkileri olabilir.
Fibratlar (örn. fenofibrat, gemfibrozil), VLDL’lerin atılmasına yardımcı olur, ancak, kolesterol üzerindeki etkisi düşüktür. Nikot inik asit, VLDL değerlerini düşürmeye ve HDL değerlerini yükseltmeye yardımcı olur. Yan etkileri (kaşıntı, yüz kızarması, karaciğer sorunları) kullanımını sınırlamaktadır.
O mega 3 yağ asitleri (reçetesiz balık yağı takviyeleri), yüksek trigliserid, düşük HDL ve orta kolesterol değerlerine sahip hastalara yardımcı olur.