Mahmud II
(d. 20 Temmuz 1785, İstanbul - ö. 1 Temmuz 1839, İstanbul),
1808-39 arasında Osmanlı padişahı..
Çağdaşlaşma yolunda giriştiği reformlarla, savaşlardan yenilgi ve toprak kayıplarıyla çıkan Osmanlı Devleti’nin güçlenmesine katkıda bulunmuş, Tanzimat döneminin hazırlayıcısı olmuştur.
Gençliği ve yetişmesi.
I. Abdülhamid’in Nakşıdil Sultan’dan dünyaya gelen oğludur. Küçük yaşta babasını yitirdi ve amcasının oğlu Padişah III. Selim tarafından yetiştirildi. Sarayda iyi bir eğitim gördü; edebiyat, müzik, Arapça ve hat öğrendi. III. Selim’in Batı’yı örnek alan reform girişimlerini izleme olanağını buldu. 1807’de bu yenilik hareketlerine karşı Kabakçı Mustafa Ayaklanması çıktı ve III. Selim tahttan indirilerek yerine Mahmud’un ağabeyi IV. Mustafa getirildi. Olayın hemen ardından Rusçuk (bugün Ruse, Bulgaristan) âyanından Alemdar Mustafa Paşa, III. Selim’i yeniden tahta çıkarmak için askerleriyle İstanbul’a girdi. IV. Mustafa bunu önlemek için III. Selim’i öldürttüyse de, Alemdar Mustafa Paşa IV. Mustafa’yı tahttan indirerek yerine reform yanlısı Mahmud’u geçirdi (28 Temmuz 1808).
