Halk Baytarlığı
Geleneksel kesimde ekonomik yaşam büyük ölçüde tarım ve hayvancılağa dayanmaktadır. Geçimini ahırdaki hayvanından sağlayan, karnını hayvan ürünleriyle doyuran kırsal kesimdeki Anadolu halkı; hayvanına evindeki insan kadar değer vermektedir.
Anadolu halkının veteriner olmadığı zamanlarda yada veterinere ulaşamadığı durumlarda yada gitmek istemediklerinde hayvanlarını hastalıklardan korumak veya hayvanlarını tedavi etmek için başvurdukları uygulama ve pratiklerin tümüne halk baytarlığı denmektedir.
Bu uygulama ve pratiklere aşağıdaki şu örnekleri verebiliriz:
Kan Tutulması
Kan tutulunca hayvanın kulağı kesilir. Hayvanın gözünün altındaki kılcal damar bıçakla kesilir.
Kırık ve Çıkığa Karşı
Hayvanın bileği kırıldığı zaman, kırığın olduğu yer makasla kırkılır. Un ve yumurta ile hamur haline getirilen karışım bir bezin üzerine yayılır. Bileğin kırılan kısmı denk getirilerek, hamurlu bez hayvanın bileğine sıkıca bağlanır. Daha sonra hayvanın bileği yere değmesin diye, bacağından 1 - 2 cm uzunluğundaki çıta bacağın iki yanına bağlanır.
İç Parazit Dış Parazit (Şerit)
Bu hastalığa sarıca katran iyi gelir. Bu katran ardıç ağacının kurusundan çıkarılır. Bir büyük çömleğin içine kuru ardıç konur, çömleğin altı delinir ve bir tabak konur. Çömlek ısıtılır, ısıtılırken çömlekten damlayan katran tabağın içine birikir. Buna - sarıca katran - denir. İç ve dış parazit için kullanılır.
Kelem Uyuzu
Bu hastalığa gidişken yarası denir. Bu hastalığı da sarıca katran iyi gelir. Katran yağ ile karıştırılıp kaynatılır. Biraz ılıklaşınca bez veya keçe ile yaranın üzerine bastırılır.
Kelebek Hastalığı
Hayvanın boğazının altı, çenesinin altı yumurta gibi şişerse ona kelebek hastalığı denir. Öksürdüğü zaman da "kıl kurdu" var denir. Tedavi için sarıca katran içilir.
Hayvanların Karnı Şişince
Böyle durumlarda hayvana süt ve şeker içirilir. Ayrıca hayvana toprak da yedirilmektedir. Dağda hayvanın karnı şiştiği zaman çoban ayakkabısına hayvanın sütünü sağar onun içine toprak katar ve hayvana içirir.
