Janos Hunyadi
VIP VIP Üye
János Hunyadi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
János Hunyadi (1407 civarı - 11 Ağustos 1456), Orta Çağ Macar ordu komutanıdır. Türkçe kaynaklarda "Hunyadi Yanoş" olarak da geçer.
Erdel (Transilvanya) bölgesinden, büyük olasılıkla Macar-Sekel kökenli bir aile olan Hunyadi'ler (Macar-Sekel kökenli olduklarına dair pek çok kanıt olduğu gibi, Janos Hunyadi'nin I. Kosova Savaşı'nda ölen aynı isimli yeğeni Sekel Yanoş-Janos Szekely olarak anılır.) 1409 yılında Kutsal Roma Germen İmparatoru ve Macaristan Kralı Sigismund'dan Hunyad kalesinin derebeylik haklarını aldılar.
János Hunyadi gençliğinde Kral Sigismund'un askeri hizmetine girdi. Bulgarlara, sonra Osmanlılara karşı savaşlarda yararlılıklar gösterdi. 1440'da II. Murad'in yaptığı Belgrad kuşatmasında şehrin komutanı olarak direniş gösterdi ve şehir Osmanlılar eline düşmedi. Macaristan Kralı olarak seçilen I. Ladislas (Lehistan kralı III. Władysław) tarafından 1441'de Erdel (Transilvanya) voyvodalığına atandı. Macar Kralı I. Ladislas iki komutanını, Janòs Hunyadi ve Nicholas Ujlaki'yi Osmanlı tehdidi altındaki sınırları korumakla görevlendirdi. Bunlardan Janòs Hunyadi Belgrad'daki karargahından Osmanlı topraklarına karşı taaruzlar yapmaya başladı.
1441'de Erdel'i işgal eden ve Sibiu'yu kuşatan akıncı ordusunu bozguna uğratıp komutanı Mezid Beyi öldürdü. Kaçış yolları kapatılan Mezid Bey'in Osmanlı akıncı birlikleri tamamen imha edildi.
1442 yilınin Eylül ayında Mezid Bey'in intikamını almak isteyen Şahabeddin Paşa da Vazag Muharebesi'nde aynı akıbete uğrayip yenildive büyük kayıplar vererek geri çekilmek zorunda kaldı.
Janós Hunyadi 1444'de ordusu ile Balkanlardan inip gönderilen Osmanlı eyalet askeri ordularına karşı galip gelip Balkan Dağları üzerindeki İzladi Geçidi'ne kadar geldi. Bu geçitte savunmaya geçen II. Murad komutasındaki Osmanlı ordusuna karşı yaptıığı İzaldi Mharebesi'nde mağlup oldu, ama Erdel'e geri kaçmayı başardı. Bu muharebede mağlup Macar ordusu da galip Osmanlı ordusu da büyük zayiat verdiler.
II. Murad, Macarlarla 1444 yılında yeminli Segedin Barışı'nı imzaladı. İki hükümdar kutsal kitaplarına el basarak yemin ettiler. II. Murad Osmanlı tahtından çekilip yerine genç oğlu II. Mehmed padişahlığa geççti. Hacli Seferi organize etmek isteyen Papa IV. Eugene'nin ve Macar kralına temsilcisi Kardinal Ginoalia Cesarini'nin teşviki ile barış bozuldu. Macar Kralı I. Ladislas ve Janos Hunyadi'nin komutasında bir buyuk Haçlı ordusu Balkanlardan ilerledi Niş'de bir savaş kazandı. Doğu'ya ilerleyerek Sofya'yı işgal etti; Karadeniz kıyısında bulunan, Varna'yı kuşattı. Varna Muharebesinde Haçlılar müthiş bir bozguna uğradılar. Yemin bozan Macar Kralı I. Ladislas ve papalık temsilcisi Kardinal Caserini bu muharebede öldürüldüler. Janos Hunyadi zor olarak küçük bir birlikte kaçtı. Savaşta ölen Kral I. Ladislas'nıın yerine Macar Krali seçilen V. László'nun çocuk yaşta olmasından dolayı, Janos Hunyadi "taht naibi" sıfatı ile Macaristan'a hakim oldu. Bu görevini 1446 ve 1453 yılları arasında sürdürdü.
1447'de II. Murad'da bağlılık sunmak isteyen Eflak Voyvodası Vlad Drakul Erdel Voyvodası olan Janos Hunyadi tarafından öldürtüldü. Ayni yıl Janos Hunyadi kendi seççtirdiği yeni Eflak Voyvodası'nın ordusu ile Bohemyalı ve Almanyali birliklerle takviyeli yeni bir Macar ordusu ile birlikte yeni bir Balkan seferine girişti. Önce Sirbistan'a hücum edip Sırp Despotu Brankoviç'in desteğini sağlamaya çalıştı. Sırbistan başkenti olan Semendire kalesi önünde Kovin'de bir ay kaldı ama Sırp despotunun desteğini almakta başarısız kaldı. Sonra ordusu ile Sırbistan'ı yağma ederek Kosova'ya yöneldi. II. Murad komutasındaki Osmanlı ordusu ile yaptığı II. Kosova Mugharabesi'ni tekrar büyük bir zayiatla kaybetti.
János Hunyadi'nin II. Mehmed'in 1456 Belgrad Kuşatması sırasında Osmanlı kuvvetlerinin yenilmesinde oynadığı rol, daha sonraki yüzyıllarda Macar ulusal kahramanı olarak benimsenmesini sağladı. Hunyadi, 1454 kuşatması sırasında ordusunda yayılan veba salgını yüzünden öldü. Oğullarından Mátyás, I. Mátyás adıyla Macaristan kralı olarak hüküm sürdü. (Matthias Corvinus, Hunların bakiyesi olan Sekellerden geldiğini belirtmek için kendisini 2. Attila olarak adlandırmıştır.) (1458-1490).
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Sponsorlu Bağlantılar
János Hunyadi (1407 civarı - 11 Ağustos 1456), Orta Çağ Macar ordu komutanıdır. Türkçe kaynaklarda "Hunyadi Yanoş" olarak da geçer.
Erdel (Transilvanya) bölgesinden, büyük olasılıkla Macar-Sekel kökenli bir aile olan Hunyadi'ler (Macar-Sekel kökenli olduklarına dair pek çok kanıt olduğu gibi, Janos Hunyadi'nin I. Kosova Savaşı'nda ölen aynı isimli yeğeni Sekel Yanoş-Janos Szekely olarak anılır.) 1409 yılında Kutsal Roma Germen İmparatoru ve Macaristan Kralı Sigismund'dan Hunyad kalesinin derebeylik haklarını aldılar.
János Hunyadi gençliğinde Kral Sigismund'un askeri hizmetine girdi. Bulgarlara, sonra Osmanlılara karşı savaşlarda yararlılıklar gösterdi. 1440'da II. Murad'in yaptığı Belgrad kuşatmasında şehrin komutanı olarak direniş gösterdi ve şehir Osmanlılar eline düşmedi. Macaristan Kralı olarak seçilen I. Ladislas (Lehistan kralı III. Władysław) tarafından 1441'de Erdel (Transilvanya) voyvodalığına atandı. Macar Kralı I. Ladislas iki komutanını, Janòs Hunyadi ve Nicholas Ujlaki'yi Osmanlı tehdidi altındaki sınırları korumakla görevlendirdi. Bunlardan Janòs Hunyadi Belgrad'daki karargahından Osmanlı topraklarına karşı taaruzlar yapmaya başladı.
1441'de Erdel'i işgal eden ve Sibiu'yu kuşatan akıncı ordusunu bozguna uğratıp komutanı Mezid Beyi öldürdü. Kaçış yolları kapatılan Mezid Bey'in Osmanlı akıncı birlikleri tamamen imha edildi.
1442 yilınin Eylül ayında Mezid Bey'in intikamını almak isteyen Şahabeddin Paşa da Vazag Muharebesi'nde aynı akıbete uğrayip yenildive büyük kayıplar vererek geri çekilmek zorunda kaldı.
Janós Hunyadi 1444'de ordusu ile Balkanlardan inip gönderilen Osmanlı eyalet askeri ordularına karşı galip gelip Balkan Dağları üzerindeki İzladi Geçidi'ne kadar geldi. Bu geçitte savunmaya geçen II. Murad komutasındaki Osmanlı ordusuna karşı yaptıığı İzaldi Mharebesi'nde mağlup oldu, ama Erdel'e geri kaçmayı başardı. Bu muharebede mağlup Macar ordusu da galip Osmanlı ordusu da büyük zayiat verdiler.
II. Murad, Macarlarla 1444 yılında yeminli Segedin Barışı'nı imzaladı. İki hükümdar kutsal kitaplarına el basarak yemin ettiler. II. Murad Osmanlı tahtından çekilip yerine genç oğlu II. Mehmed padişahlığa geççti. Hacli Seferi organize etmek isteyen Papa IV. Eugene'nin ve Macar kralına temsilcisi Kardinal Ginoalia Cesarini'nin teşviki ile barış bozuldu. Macar Kralı I. Ladislas ve Janos Hunyadi'nin komutasında bir buyuk Haçlı ordusu Balkanlardan ilerledi Niş'de bir savaş kazandı. Doğu'ya ilerleyerek Sofya'yı işgal etti; Karadeniz kıyısında bulunan, Varna'yı kuşattı. Varna Muharebesinde Haçlılar müthiş bir bozguna uğradılar. Yemin bozan Macar Kralı I. Ladislas ve papalık temsilcisi Kardinal Caserini bu muharebede öldürüldüler. Janos Hunyadi zor olarak küçük bir birlikte kaçtı. Savaşta ölen Kral I. Ladislas'nıın yerine Macar Krali seçilen V. László'nun çocuk yaşta olmasından dolayı, Janos Hunyadi "taht naibi" sıfatı ile Macaristan'a hakim oldu. Bu görevini 1446 ve 1453 yılları arasında sürdürdü.
1447'de II. Murad'da bağlılık sunmak isteyen Eflak Voyvodası Vlad Drakul Erdel Voyvodası olan Janos Hunyadi tarafından öldürtüldü. Ayni yıl Janos Hunyadi kendi seççtirdiği yeni Eflak Voyvodası'nın ordusu ile Bohemyalı ve Almanyali birliklerle takviyeli yeni bir Macar ordusu ile birlikte yeni bir Balkan seferine girişti. Önce Sirbistan'a hücum edip Sırp Despotu Brankoviç'in desteğini sağlamaya çalıştı. Sırbistan başkenti olan Semendire kalesi önünde Kovin'de bir ay kaldı ama Sırp despotunun desteğini almakta başarısız kaldı. Sonra ordusu ile Sırbistan'ı yağma ederek Kosova'ya yöneldi. II. Murad komutasındaki Osmanlı ordusu ile yaptığı II. Kosova Mugharabesi'ni tekrar büyük bir zayiatla kaybetti.
János Hunyadi'nin II. Mehmed'in 1456 Belgrad Kuşatması sırasında Osmanlı kuvvetlerinin yenilmesinde oynadığı rol, daha sonraki yüzyıllarda Macar ulusal kahramanı olarak benimsenmesini sağladı. Hunyadi, 1454 kuşatması sırasında ordusunda yayılan veba salgını yüzünden öldü. Oğullarından Mátyás, I. Mátyás adıyla Macaristan kralı olarak hüküm sürdü. (Matthias Corvinus, Hunların bakiyesi olan Sekellerden geldiğini belirtmek için kendisini 2. Attila olarak adlandırmıştır.) (1458-1490).
Biyografi Konusu: Janos Hunyadi nereli hayatı kimdir.
🌘 🚀
