Güneşin ne gibi zararlı etkileri vardır?
Ziyaretçi
Güneşin insan vücuduna ne gibi etkileri vardır , zararları nelerdir , güneş yanıklarına karşı neler yapılmalıdır , güneşten nasıl korunabiliriz?
Güneşin ne gibi zararlı etkileri vardır?
Güneşin ne gibi zararlı etkileri vardır?
Güneşin zararları nelerdir ?
Pırıl pırıl bir güneş altında kumsalda vakit geçirmek ve cildimizin bronzlaşması kendimizi iyi hissettirir. Vücudumuzda D vitamini oluşumunu sağladığı için güneş ışınlarına gereksinim vardır. Ancak güneş ışınlarının zararlı etkilerinin de olduğu bilinmelidir. Cilt rengi koyu olanlar güneşe daha az duyarlı olsalar da herkes ve özellikle bebek ve çocuklar güneşin yakan ışınlarından korunmalıdır. Çoğu güneş hasarı çocuklukta olur, yıllar geçtikçe eklenerek artar ve deri hücrelerinin hasarı ile başlayıp, erken yaşta kırışıklıklar, deri lekeleri ve en sonunda cilt kanseri meydana gelebilir.
Güneşin zararları etkileri şunlardır:
1.Güneş yanığı: Cildinizin uzun süre güneş altında kalması nedeniyle güneşin ultraviyole A ve B ışınlarının deri hücrelerini yakması ve hasara uğratması olarak tanımlanabilir. Güneş yanığının ne kadar sürede meydana geleceği cildinizin tipine, güneş ışınlarının şiddetine ve ne kadar süreyle güneş ışığına maruz kalındığına bağlıdır. Açık cilt rengine sahip kişilerin, örneğin sarışınların cildi esmerlere göre daha hassastır ve daha çabuk etkilenir.şiddetine göre derecelere ayrılır: Birinci derecede güneş yanığında, derinin “epidermis” adı verilen en üst tabakasının önce kızarmasına sonra acımaya başlamasına neden olur. Kızarıklık, güneşe maruziyetten kısa bir süre sonra görülür ve bir süre sonra da acıma başlar. Ağrı kesiciler kullanılarak ve nemlendirici losyonlar sürülerek rahatsızlık giderilmeye çalışılabilir. İkinci derece güneş yanığında ise; derinin daha derin tabakaları ve sinir uçları etkilenerek daha ağrılı ve iyileşmesi uzun süren lezyonlar meydana gelir. Deri kızarır ve kabarır, deri üzerinde içi sıvı dolu kabarcıklar meydana gelir. Bu kabarcıklar deriyi korudukları gibi nem de sağladıkları için patlatılmamalıdır. Patlatılan kabarcıklar enfeksiyona da sebep olabilirler.
2.Kırışıklıklar: Güneş ışınları derinizin zamanından önce yaşlanmasına sebep olur. Deri kırışıklıklarının %80’inden fazlası özellikle gençlik döneminde uzun süre güneş ışığına maruz kalan cildin yıpranması sebebiyle olur. Güneş ışığı, deri katmanlarında bulunan “elastin” adı verilen cilde esneklik kazandıran liflerin zarar görmesine ve cildin sarkmasına sebep olur.
3. Cilt lekeleri: Güneş ciltte lekelenmeye, bazı yerlerin daha koyu, bazı yerlerin daha açık görünmesine yol açar. Ayrıca, küçük kan damarları da güneşten etkilenir ve cilt kızarık görünür. Daha küçük, kahverengi veya gri lekeler de güneşe maruz kalan cilt bölgelerinde görülebilir. Bunlara “yaşlılık lekeleri” dense de aslında bunlar da güneş ışığı nedeniyle oluşmuş lekelerdir.
4. Çillenme: Güneş ışığına maruz kalan cilt bölgelerinde, düz, kabarık olmayan, “çil” adı verilen lekeler oluşabilir. Özellikle açık cilt ve saç rengine sahip olanlarda çiller daha fazla görülebilir. Bunların sağlık açısından bir zararı yoktur. Ancak, bazı cilt kanserlerinin başlangıç dönemi çillerin görüntüsüne benzediğinden, kötü huylu bir cilt kanserinin başlangıçta fark edilmesini engelleyebilir.
5.Solar keratoz: Aşırı güneş ışığına maruz kalma sebebiyle, cilt yüzeyinde, genellikle baş, boyun ve ellerde görülen, küçük, kızarık veya kahverengi pullu veya kabuklanmış deri lezyonlarıdır. Açık cilt rengine sahip olan sarışın ve kızıllarda, mavi ve yeşil göz rengine sahip olanlarda risk fazladır. Deri kanserine dönüşme riski olan bu lezyonlara erken dönemde müdahale edilmelidir.
6.Çiftçi dudağı: Aşırı güneş ışığına maruz kalan alt dudakta “solar keratoz” benzeri lezyonlar oluşur. Dudaklarda kuruluk, çatlama ve kabuklanmış lezyonlar en belirgin belirtileri olup deri kanserine dönüşebileceğinden tehlikelidir.
7.Katarakt: Güneş ışığından şapka veya güneş gözlükleri ile korunulmaması durumunda gözün lensinde katarakt gelişebilir. Bu durumda görme problemleri meydana gelir. Hava bulutlu bile olsa, gözleri korumak için güneş gözlüğü veya şapka kullanılmalıdır.
8.Skuamoz hücre kanseri: Kanayan veya kabuk oluşturan kırmızı bir nodül halindedir. En sık olarak; burun, alın, kulaklar, göz çevresi, alt dudak ve eller olmak üzere en çok güneş gören yerlerde meydana gelir. Erken dönemde fark edilirse tedavi edilebilen bir kanserdir.
9.Melanom: Diğer cilt kanserleri kadar sık görülmese de en ciddi ve en öldürücü deri kanseridir. Deri üzerinde koyu renkli bir ben oluşumu veya var olan küçük bir benin sınırlarının genişlemesi durumlarında mutlaka bir cildiye uzmanına danışılmalıdır.
Güneş yanığında neler yapılmalıdır ?
Hafif güneş yanıklarında cildin kızarıklığı ve acısının giderilmesine çalışılır. Bunun için;
Yukarıdaki önlemlerle güneş yanıkları genellikle iyileşir. Ancak; vücudunuzun %20’sinden fazla bir alanda sıvı dolu kabarcıklar oluşursa ve susuz kaldığınızın işaretleri olan kuru ağız, susama hissi, idrar miktarının azalması ve hatta baş dönmesi ve bitkinlik gibi belirtiler de ortaya çıkarsa bir sağlık kuruluşuna başvurmanız gerekir.
Güneşin zararlarından korunmak için neler yapılmalıdır ?
Sponsorlu Baglantilar
Güneşin zararları etkileri şunlardır:
1.Güneş yanığı: Cildinizin uzun süre güneş altında kalması nedeniyle güneşin ultraviyole A ve B ışınlarının deri hücrelerini yakması ve hasara uğratması olarak tanımlanabilir. Güneş yanığının ne kadar sürede meydana geleceği cildinizin tipine, güneş ışınlarının şiddetine ve ne kadar süreyle güneş ışığına maruz kalındığına bağlıdır. Açık cilt rengine sahip kişilerin, örneğin sarışınların cildi esmerlere göre daha hassastır ve daha çabuk etkilenir.şiddetine göre derecelere ayrılır: Birinci derecede güneş yanığında, derinin “epidermis” adı verilen en üst tabakasının önce kızarmasına sonra acımaya başlamasına neden olur. Kızarıklık, güneşe maruziyetten kısa bir süre sonra görülür ve bir süre sonra da acıma başlar. Ağrı kesiciler kullanılarak ve nemlendirici losyonlar sürülerek rahatsızlık giderilmeye çalışılabilir. İkinci derece güneş yanığında ise; derinin daha derin tabakaları ve sinir uçları etkilenerek daha ağrılı ve iyileşmesi uzun süren lezyonlar meydana gelir. Deri kızarır ve kabarır, deri üzerinde içi sıvı dolu kabarcıklar meydana gelir. Bu kabarcıklar deriyi korudukları gibi nem de sağladıkları için patlatılmamalıdır. Patlatılan kabarcıklar enfeksiyona da sebep olabilirler.
2.Kırışıklıklar: Güneş ışınları derinizin zamanından önce yaşlanmasına sebep olur. Deri kırışıklıklarının %80’inden fazlası özellikle gençlik döneminde uzun süre güneş ışığına maruz kalan cildin yıpranması sebebiyle olur. Güneş ışığı, deri katmanlarında bulunan “elastin” adı verilen cilde esneklik kazandıran liflerin zarar görmesine ve cildin sarkmasına sebep olur.
3. Cilt lekeleri: Güneş ciltte lekelenmeye, bazı yerlerin daha koyu, bazı yerlerin daha açık görünmesine yol açar. Ayrıca, küçük kan damarları da güneşten etkilenir ve cilt kızarık görünür. Daha küçük, kahverengi veya gri lekeler de güneşe maruz kalan cilt bölgelerinde görülebilir. Bunlara “yaşlılık lekeleri” dense de aslında bunlar da güneş ışığı nedeniyle oluşmuş lekelerdir.
4. Çillenme: Güneş ışığına maruz kalan cilt bölgelerinde, düz, kabarık olmayan, “çil” adı verilen lekeler oluşabilir. Özellikle açık cilt ve saç rengine sahip olanlarda çiller daha fazla görülebilir. Bunların sağlık açısından bir zararı yoktur. Ancak, bazı cilt kanserlerinin başlangıç dönemi çillerin görüntüsüne benzediğinden, kötü huylu bir cilt kanserinin başlangıçta fark edilmesini engelleyebilir.
5.Solar keratoz: Aşırı güneş ışığına maruz kalma sebebiyle, cilt yüzeyinde, genellikle baş, boyun ve ellerde görülen, küçük, kızarık veya kahverengi pullu veya kabuklanmış deri lezyonlarıdır. Açık cilt rengine sahip olan sarışın ve kızıllarda, mavi ve yeşil göz rengine sahip olanlarda risk fazladır. Deri kanserine dönüşme riski olan bu lezyonlara erken dönemde müdahale edilmelidir.
6.Çiftçi dudağı: Aşırı güneş ışığına maruz kalan alt dudakta “solar keratoz” benzeri lezyonlar oluşur. Dudaklarda kuruluk, çatlama ve kabuklanmış lezyonlar en belirgin belirtileri olup deri kanserine dönüşebileceğinden tehlikelidir.
7.Katarakt: Güneş ışığından şapka veya güneş gözlükleri ile korunulmaması durumunda gözün lensinde katarakt gelişebilir. Bu durumda görme problemleri meydana gelir. Hava bulutlu bile olsa, gözleri korumak için güneş gözlüğü veya şapka kullanılmalıdır.
8.Skuamoz hücre kanseri: Kanayan veya kabuk oluşturan kırmızı bir nodül halindedir. En sık olarak; burun, alın, kulaklar, göz çevresi, alt dudak ve eller olmak üzere en çok güneş gören yerlerde meydana gelir. Erken dönemde fark edilirse tedavi edilebilen bir kanserdir.
9.Melanom: Diğer cilt kanserleri kadar sık görülmese de en ciddi ve en öldürücü deri kanseridir. Deri üzerinde koyu renkli bir ben oluşumu veya var olan küçük bir benin sınırlarının genişlemesi durumlarında mutlaka bir cildiye uzmanına danışılmalıdır.
Güneş yanığında neler yapılmalıdır ?
Hafif güneş yanıklarında cildin kızarıklığı ve acısının giderilmesine çalışılır. Bunun için;
- Güneş yanığı olan yerlere soğuk kompres yapılabileceği gibi serin bir duş da alınabilir. Böylece derinin sıcaklığı azaltılarak rahatlanabilir.
- Cildi besleyici ve nemlendirici kremler sürülebilir. Bu kremlerin sürmeden önce buzdolabında bir süre bekletilmesi daha da rahatlatıcı olabilir.
- Ağrı kesici ve iltihabı önleyici ilaçlar güneş yanığı olan yerlerin şişmesini engeller ve acısını alır.
- Bol miktarda su içilmeli, susuz kalınmamalıdır.
- Güneş yanıkları tam olarak iyileşene kadar güneşten uzak durulmalıdır.
Yukarıdaki önlemlerle güneş yanıkları genellikle iyileşir. Ancak; vücudunuzun %20’sinden fazla bir alanda sıvı dolu kabarcıklar oluşursa ve susuz kaldığınızın işaretleri olan kuru ağız, susama hissi, idrar miktarının azalması ve hatta baş dönmesi ve bitkinlik gibi belirtiler de ortaya çıkarsa bir sağlık kuruluşuna başvurmanız gerekir.
Güneşin zararlarından korunmak için neler yapılmalıdır ?
- Güneşten uzak durulmalıdır. Özellikle güneş ışınlarının en kuvvetli olduğu saatler olan 10-16 arasında mümkünse güneşe çıkılmamalıdır.
- Güneşe çıkılacaksa, en az 30 dakika öncesinde, 30 faktör ve üzeri koruma düzeyine sahip, ultraviyole A ve B ışınlarını geçirmeyen bir güneş kremi kullanılmalıdır. Krem sürülürken dudaklar ve kulaklar unutulmamalıdır.
- Güneş kremi 2 saatte bir yeniden sürülmelidir. Eğer çok fazla terleniyorsa veya denize veya havuza girilip çıkılıyorsa daha sık aralıklarla uygulanmalıdır.
- Ultraviyole ışınları bulutlardan geçebildiği için bulutlu günlerde de güneş yakıcıdır. Bu sebeple, bulutlu günlerde de, güneşli günler gibi koruyucu önlemler alınmalıdır.
- Güneş kremi sürülse de, geniş kenarlı şapka ve güneş gözlüğü takılmalıdır.
Kaynak:
Son düzenleyen _AERYU_; 28 Haziran 2015 00:39
Sebep: İç başlık ve soru düzeni
