Erasmus nedir?

erasmus nedir

Erasmus Nedir? Erasmus Kimdir?
Desiderius Erasmus 1465 - 1536 yılları arasında yaşamış Hollandalı bir felsefe adamıdır. Rönesansla birlikte ortaya çıkan hümanizm akımının öncülerinden ve en büyük temsilcilerinden biri olan Erasmus, Avrupa'nın ortak bir sanat ve bilim çatısı altında birleşmesine yaptığı katkılardan dolayı ve çağının eğitim felsefesine olan etkisi ile programa uygun bir isim olarak düşünülmüştür.
Hayatı boyunca Avrupa'nın değişik ülkelerinde bir gezgin gibi yaşayan Erasmusun en önemli eseri "Deliliğe Övgü" (Moriæ Encomium), günümüzde de geçerliliğini korumakta ve bağnazlığa karşı kaleme alınmış en önemli yapıtlardan biri sayılmaktadır.
Programın Amacı Nedir?
Programın amacı Avrupa'da yüksek öğretimin kalitesini artırmak ve Avrupa boyutunu güçlendirmektir. Bu hedef, Avrupa'nın değişik ülkelerindeki iyi uygulamaları Avrupa'nın bütününün istifadesine sunmak olarak özetlenebilir. Erasmus programı, belirtilen amaçları; üniversiteler arasında ülkelerarası işbirliğini teşvik ederek, öğrencilerin ve eğitimcilerin Avrupa'da karşılıklı değişimini sağlayarak ve programa katılan ülkelerdeki çalışmaların ve alınan derecelerin akademik olarak tanınması ve şeffaflığın gelişmesine katkıda bulunarak gerçekleştirmeye çalışmaktadır.
Programdan Kimler, Nasıl Faydalanabilir?
Erasmus programı LLP/ Yaşamboyu Öğrenim Programına dahil ülkeler olan Avrupa Birliği üyesi 27 ülke, Avrupa Birliğine üye olmayıp Avrupa Ekonomik Alanı üyesi İzlanda, Lihtenştayn, Norveç ve Avrupa Birliğine üye olmaya aday Hırvatistan ve Türkiye yüksek öğretim kurumlarının istifadesine açıktır.
Ülkelerin ilgili resmi kurumlarınca yüksek öğretim kurumu olarak kabul edilen üniversite, enstitü, akademi ve benzeri kurumlar, Avrupa Komisyonu Eğitim ve Kültür Genel Müdürlüğüne başvurarak Erasmus Üniversite Beyannamesi - EÜB (Erasmus University Charter - EUC) almaya hak kazandıkları takdirde, bu kurumların öğrenci ve akademik personeli Erasmus programından faydalanabilir. Bir kez alınan EÜB içinde bulunulan LLP dönemi sonuna kadar geçerlidir. Kurumlar, her yılın 1 Kasım günü son başvuru tarihi olmak üzere, Komisyonun başvuruları açtığı tarihten itibaren başvuruda bulunabilirler.

EUC sahibi bütün yüksek öğretim kurumlarını gösteren liste: http://eacea.cec.eu.int/static/en/overview/erasmus_overview.htm

Erasmus Öğrenci ve Öğretim Elemanı Değişimi:
Erasmus öğrenci değişimi programı ile öğrenciler 1 akademik yıl içinde 1 veya 2 dönemliğine başka bir Avrupa ülkesi EÜB sahibi yüksek öğretim kurumunda öğrenci olabilirken, öğretim elemanları aynı koşullar altında 1 hafta - 6 hafta aralığında ders vermek üzere yurt dışına gidebilmektedirler. Avrupa Komisyonu değişimden faydalanan bireylerin yurt dışında olmalarından kaynaklanacak ek masraflara katkı sağlamak amacıyla karşılıksız hibe vererek değişime mali olarak da destek vermektedir. Birliğe aday ülke olarak Türkiye'nin öğrenci ve öğretim elemanı değişimi yalnızca üye ülkelerle mümkün olabilmektedir.
Öğrenci ve öğretim elemanlarının ortak üniversitelerle değişimi yüksek öğretim kurumu bünyesinde organize edilmekte, kurumların Erasmus Koordinatörlükleri (Uluslararası İlişkiler Ofisleri / AB Ofisleri / Dış İlişkiler Ofisleri) eliyle yürütülmektedir. Kurumların bu değişimi organize edebilmeleri için Avrupa Komisyonu Erasmus ofislerine kırtasiye, donanım vb masraflarını karşılamaya yönelik de maddi destek vermektedir.
Erasmus Projeleri:
Erasmus projeleri kapsamında, tüm Avrupada EÜB sahibi olan bütün üniversiteler ortak "Müfredat Geliştirme", "Yoğun Program" ve "Konulu Ağ" projeleri geliştirip bu projeleri hayata geçirmek üzere Avrupa Komisyonundan mali destek sağlayabilirler. Sağlanan destek toplam proje maliyetinin en çok %75'i kadardır ve kurumların da kendi bütçelerinden katkı sağlamaları beklenir.
Projeler Avrupa Komisyonu merkezli olup geliştirilen projeler, ortaklar tarafından belirlenen "Koordinatör Yüksek Öğretim Kurumu" tarafından Komisyonun ilgili organına sunulur. Kabul edilen projelere verilen mali destek Koordinatör kurum kanalıyla ortak kurumlara dağıtılır.
Program ve Bologna Süreci:
20. yüzyılın sonlarında Avrupa, 21. yüzyılın bilgi çağı olacağı tespitinden hareketle Bilgi Avrupası'nı oluşturmak amacıyla eğitim alanında uygulanacak bir dizi kararlar aldı. Gücünü bilgiden ve bilimden alacak olan Bilgi Avrupa'sında, Avrupa coğrafyasındaki ülkeleri hem birbirleri ile uyumlu - birbirlerini tamamlayıcı, hem de rakiplerinden üstün kılacak bir yüksek öğretim sistemi oluşturulması hedeflendi.
9 Haziran 1999'da Bologna Bildirisi'nin 29 ülke tarafından imzalanması ile Bologna Süreci resmi olarak başlamış ve süreci takip etmek üzere bir Bologna İzleme Grubu (Bologna Follow-up Group - BFUG) oluşturularak iki yılda bir eğitim bakanlarının toplanması kararlaştırılmıştır. 1999'dan beri sürece dahil ülkelerin eğitim bakanları her iki yılda bir toplanmakta ve Avrupa yüksek öğretiminin geleceği planlanmaktadır. Türkiye bu sürece 2001 yılında Prag toplantısında dahil olmuştur.
1999 Bologna Bildirisi ile deklare edilen yüksek öğretimde ulaşılması istenilen 6 hedefe 2001 yılı Prag Bildirisi ile 3 hedef alanı daha eklenmiştir ve sürecin temel öncelikleri olarak şöyle sıralanmaktadır:

• Derecelerin kolay anlaşılabildiği ve karşılaştırılabildiği bir sistem oluşturulması,
• Lisans ve Lisansüstü olarak kademelendirilmiş bir sistem oluşturulması,
• AKTS'de olduğu gibi kredili bir sistem kurulması,
• Öğrenci, öğretim elemanları, araştırmacı ve idari personelin serbest dolaşımını kısıtlayan unsurları ortadan kaldırarak hareketliliğin arttırılması,
• Kalite güvencesi (Quality Assurance) alanında Avrupa'da işbirliğinin artırılması,
• Yüksek öğretimde bulunması gereken Avrupalılık bilincinin artırılması,
• Yaşamboyu öğrenim,
• Avrupa Yüksek Öğretim Alanının oluşturulması.

Kimler Bologna Sürecinde yer almaktadır?
2005 yılı itibariyle 45 ülke süreçte yer alarak bu ortak eğitim hedefini desteklemektedir. Bu ülkeler sürece katılım yıllarıyla birlikte şöyledir;
1999: Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İzlanda, İrlanda, İtalya, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Hollanda, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovak Cumhuriyeti, Slovenya, İspanya, İsveç, İsviçre, İngiltere;
2001: Hırvatistan, Güney Kıbrıs, Lihtenştayn, Türkiye;
2003: Arnavutluk, Andora, Bosna Hersek, Vatikan, Rusya, Sırbistan ve Karadağ, Makedonya;
2005: Ermenistan, Azerbaycan, Gürcistan, Moldova ve Ukrayna.
Bologna İzleme Grubu üyesi 45 ülkenin yanısıra bazı uluslararası kurumlar da sürece katılmaktadır. Bunlar;

• Avrupa Komisyonu
• Avrupa Konseyi - danışman üye
• Avrupa Üniversiteler Birliği - danışman üye
• EURASHE - danışman üye
• ESIB - Avrupa Öğrencileri Ulusal Birlikleri - danışman üye
• UNESCO-CEPES - danışman üye
• ENQA - danışman üye
• Education International Pan-European Structure - danışman üye
• UNICE - danışman üye

Avrupa Komisyonu 2004 yılında aldığı kararla, ülke merkezli faaliyet gösteren Erasmus programları vasıtasıyla, ülkelerin yüksek öğretim kurumlarının Bologna süreci çerçevesinde Socrates programı ile doğrudan işbirliği içinde çalışmasını öngörerek ulusal ajanslara bu süreçte sorumluluk yüklemiştir. Bologna sürecine imza atmış olan Socrates programı ülkelerinde Ulusal Bologna Rehberleri Takımı oluşturulması ve ulusal ajanslar tarafından faaliyet planı niteliğinde projelerin hazırlanması istenmiştir. Komisyon, projelerin gerçekleştirilebilmesi için ülkelerin Erasmus bütçelerine kaynak aktarmaktadır. Ülkelerin yüksek öğretimde yer alan öğrenci nüfusları dikkate alınarak yapılan kaynak aktarımı, hazırlanan projenin toplam maliyetinin %90'ını geçememektedir. Ülke takımları Avrupa genelinde var olan takımın bir parçasıdır ve bu ulusal takımlar vasıtasıyla Bologna Süreci'nin uygulamadaki etkinliği artırılmak istenmektedir.
Ulusal Öncelikler ve Seçim Kriterleri:
AB Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı Yönlendirme ve İzleme Komitesi, her yıl Erasmus programının ulusal önceliklerini, yararlanıcılarının seçim kriterlerini ve hibe dağıtım ölçütlerini belirler. Yıllık olarak belirlenen bu değerler bir Ulusal Faaliyet Planı şeklinde Avrupa Komisyonu'na sunulur. Komisyonca da onaylandıktan sonra yürürlüğe girerek içinde bulunulan akademik yıl için uygulanır.
Erasmus Programı Ulusal Öncelikleri Komitece Şöyle Belirlenmiştir:
Değişim sayısının ülke genelinde artırılması, değişimi artırıcı çalışmalar yapılması
Değişim sayısı az olan yüksek öğretim kurumlarına öncelik verilerek, bu kurumların değişim taleplerinin öncelikli olarak ve mümkün olduğunca karşılanması
Erasmus Merkezi projelerinin tanıtımına öncelik verilerek yürütülen ve dahil olunan Merkezi proje sayısının artırılması