Yeşil Ordu Cemiyeti
VIP VIP Üye
Yeşil Ordu Cemiyeti
MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi & Vikipedi
Yeşil ordu cemiyeti, 1920 yılında Anadolu'da kurulmuş siyasi askeri örgüt.
Gizli bir dernek olmakla birlikte halk arasında yayılan söylentiler dolayısıyla oldukça ünlüdür. İttihat ve Terakki Örgütü'nün pan-İslamizm (yayılmacı-islamcılık) kisvesi altında ya da onun yanı sıra I. Dünya Savaşı'nın başından beri gütmeye çalıştığı Pan-Turanist (yayılmacı-türkçülük) politikası için kurulduğu söylentileri dışında İslamiyetin kutsal rengi olan yeşili kullanması ve Sovyet devriminden sonra, eski Çarlık Rusya'sının çeşitli Müslüman uluslarındaki Bolşeviklerce simge olarak kullanılması İslamcılığına yorulmuştur.
Yeşil Ordu Cemiyeti gerçekte 1920 Mayıs ayında ortaya çıkmıştır. O sıralar, İstanbul'un tutucu çevreleri Ulusal Kurtuluş Hareketi'ni bolşeviklikle suçlayarak "kafir" saydırmaya çalışıyorlardı. Bu yüzden, Anadolu'da halk kitleleri ve özellikle askerler önünde temize çıkmak ve bolşevikliğin İslamlığın uygulamasından başka bir şey olmadığını söyleyerek, Sovyetlerle yapılması zorunlu işbirliğine elverişli bir ortam hazırlanması amacıyla, kurulmuştur.
Örgüt, hükümete resmî bir kuruluş bildiriminde bulunmadığından ötürü "gizli" örgüt olarak tanımlanır. Oysa örgütün kurucuları ve genel merkez üyeleri çoğunlukla yönetime yakın kişilerdir. Kuruluş amacının, İstanbul hükümetinin Kurtuluş Savaşı'na yönelttiği "Bolşeviklik" iddiasına karşılık Bolşevikliği İslâmlığa yaklaştırmak ve Sovyetler ile işbirliğine ortam hazırlamak olduğu sanılmaktadır.
Örgütün genel sekreteri kimi kaynaklarda Hakkı Behiç Bey, kimi kaynaklarda da, ilk TBMM hükümetinin içişleri bakanlığı müsteşarlığına atanan Tokat Mebusu Nâzım Bey olarak gösterilir. Çerkez Ethem'in de katılmasıyla önemli bir güce erişen örgüt, 1920 yazında merkezini Eskişehir yöresine aktardı. Burada "Seyyarei Yeni Dünya" adlı bir de günlük gazete çıkarmaya başladı (Ağustos 1920) ve TBMM'de "Halk Zümresi" adıyla bir grup oluşturuldu.
Bu grubun oylarıyla Nâzım Bey içişleri bakanı oldu (Eylül 1920). 18 Ekim 1920'de valiliklere gönderilen bir genelgeyle resmî bir "Türkiye Komünist Fırkası"nın kurulduğu ve Yeşilordu'nun bu fırkaya dönüştüğü bildirildi. Tokat Mebusu Nâzım Bey de Halk İştirakiyyun Fırkası'na katıldı. Çerkez Ethem'i resmî Türkiye Komünist Fırkası'na katılmaya çağıran Mustafa Kemal (Atatürk) "Yeni Dünya" gazetesinin de fırkanın yayın organı olarak Ankara'ya taşınmasını önerdi. Daha sonra, 1921 başlarında Yeşilordu'nun kimi yöneticileri yargılanarak çeşitli cezalara çarptırıldılar.
Bu cemiyetin genel merkez üyeleri: Şeyh Servet (Akdağ), Dr. Adnan (Adıvar), Hakkı Behiç, Yunus Nadi gibi kemalistlerdir. Yeşil Ordu Nizamnamesi İslami-Komünist renkteydi. Yeşil Ordu'nun asıl gücü Çerkes Ethem'in eline geçince Mustafa Kemal bu örgütü dağıtmaya çalışmış ama başarılı olamamıştır. Çerkes Ethem çevresindekilere kimi zaman komunizmin tek kurtuluş olduğunu söylüyor ve 1920 Ağustosu sonlarına doğru Eskişehir'de Arif Oruç tarafından kurulan Seyyare Yeni Dünya adlı günlük bir İslam-Bolşevik Gazetesi çıkarıyor. Bu gazetenin logosunda "Dünyanın Fukara-i Kesibesi Birleşiniz" sözü Sovyet Müslümanlarından esinleniyor.
MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi & Vikipedi
Sponsorlu Bağlantılar
Yeşil ordu cemiyeti, 1920 yılında Anadolu'da kurulmuş siyasi askeri örgüt.
Gizli bir dernek olmakla birlikte halk arasında yayılan söylentiler dolayısıyla oldukça ünlüdür. İttihat ve Terakki Örgütü'nün pan-İslamizm (yayılmacı-islamcılık) kisvesi altında ya da onun yanı sıra I. Dünya Savaşı'nın başından beri gütmeye çalıştığı Pan-Turanist (yayılmacı-türkçülük) politikası için kurulduğu söylentileri dışında İslamiyetin kutsal rengi olan yeşili kullanması ve Sovyet devriminden sonra, eski Çarlık Rusya'sının çeşitli Müslüman uluslarındaki Bolşeviklerce simge olarak kullanılması İslamcılığına yorulmuştur.
Yeşil Ordu Cemiyeti gerçekte 1920 Mayıs ayında ortaya çıkmıştır. O sıralar, İstanbul'un tutucu çevreleri Ulusal Kurtuluş Hareketi'ni bolşeviklikle suçlayarak "kafir" saydırmaya çalışıyorlardı. Bu yüzden, Anadolu'da halk kitleleri ve özellikle askerler önünde temize çıkmak ve bolşevikliğin İslamlığın uygulamasından başka bir şey olmadığını söyleyerek, Sovyetlerle yapılması zorunlu işbirliğine elverişli bir ortam hazırlanması amacıyla, kurulmuştur.
Örgüt, hükümete resmî bir kuruluş bildiriminde bulunmadığından ötürü "gizli" örgüt olarak tanımlanır. Oysa örgütün kurucuları ve genel merkez üyeleri çoğunlukla yönetime yakın kişilerdir. Kuruluş amacının, İstanbul hükümetinin Kurtuluş Savaşı'na yönelttiği "Bolşeviklik" iddiasına karşılık Bolşevikliği İslâmlığa yaklaştırmak ve Sovyetler ile işbirliğine ortam hazırlamak olduğu sanılmaktadır.
Örgütün genel sekreteri kimi kaynaklarda Hakkı Behiç Bey, kimi kaynaklarda da, ilk TBMM hükümetinin içişleri bakanlığı müsteşarlığına atanan Tokat Mebusu Nâzım Bey olarak gösterilir. Çerkez Ethem'in de katılmasıyla önemli bir güce erişen örgüt, 1920 yazında merkezini Eskişehir yöresine aktardı. Burada "Seyyarei Yeni Dünya" adlı bir de günlük gazete çıkarmaya başladı (Ağustos 1920) ve TBMM'de "Halk Zümresi" adıyla bir grup oluşturuldu.
Bu grubun oylarıyla Nâzım Bey içişleri bakanı oldu (Eylül 1920). 18 Ekim 1920'de valiliklere gönderilen bir genelgeyle resmî bir "Türkiye Komünist Fırkası"nın kurulduğu ve Yeşilordu'nun bu fırkaya dönüştüğü bildirildi. Tokat Mebusu Nâzım Bey de Halk İştirakiyyun Fırkası'na katıldı. Çerkez Ethem'i resmî Türkiye Komünist Fırkası'na katılmaya çağıran Mustafa Kemal (Atatürk) "Yeni Dünya" gazetesinin de fırkanın yayın organı olarak Ankara'ya taşınmasını önerdi. Daha sonra, 1921 başlarında Yeşilordu'nun kimi yöneticileri yargılanarak çeşitli cezalara çarptırıldılar.
Bu cemiyetin genel merkez üyeleri: Şeyh Servet (Akdağ), Dr. Adnan (Adıvar), Hakkı Behiç, Yunus Nadi gibi kemalistlerdir. Yeşil Ordu Nizamnamesi İslami-Komünist renkteydi. Yeşil Ordu'nun asıl gücü Çerkes Ethem'in eline geçince Mustafa Kemal bu örgütü dağıtmaya çalışmış ama başarılı olamamıştır. Çerkes Ethem çevresindekilere kimi zaman komunizmin tek kurtuluş olduğunu söylüyor ve 1920 Ağustosu sonlarına doğru Eskişehir'de Arif Oruç tarafından kurulan Seyyare Yeni Dünya adlı günlük bir İslam-Bolşevik Gazetesi çıkarıyor. Bu gazetenin logosunda "Dünyanın Fukara-i Kesibesi Birleşiniz" sözü Sovyet Müslümanlarından esinleniyor.
"İnşallah"derse Yakaran..."İnşa" eder YARADAN.
