Kürek Sporu Nedir? Kürek Sporu
VIP VIP Üye
Kürek Sporu Hakkında Genel Bilgiler
Kürek sporu, bir tekneyi kürekle hareket ettirmeye dayanan su sporu. Daha çok ırmak ya da göllerde, tek ve çifte olarak bilinen iki ana kategoride düzenlenir.
Sponsorlu Bağlantılar
Önceleri tahtadan yapılan ve ağır olan yarış tekneleri sonraları hafif gereçlerden yapılmaya başlamıştır. Ayrıca soğuk kalıplama işlemi sayesinde 3,1 mm kalınlığındaki metallerle daha da hafif tekneler üretilmiştir. Gençler kategorisi yarışmaları dışında tekne büyüklüğünde hiçbir kısıtlama yoktur. Teklerde kullanılan tekneler, tek çiftede 8 m, iki çifte ve iki tek dümencisizde 10 m, dört tek dümencisiz ve dört çiftede 12,5 m ve sekiz tekte 17 m kadardır. Her iki tekne türü de su içinde kayarak, kolayca hareket eder.
İÖ 25-İS 4. yüzyıllar arasında Nil Irmağı ile Akdeniz’de Mısırlılarla Romalıların savaş ve başka amaçlarla kullandığı kadırgaları çok sayıda kürekçi kullanıyordu. Romalılar, Anglosaksonlar, Danlar ve Norveçliler, çeşitli dönemlerde Britanya Adasına düzenledikleri seferlerde ve öteki askeri seferlerinde kürekli teknelerden büyük ölçüde yararlandılar. İngiltere’de Thames Irmağında kürekli kayık ve mavnaların kullanılması 13. yüzyılda başladı. Bunun sonucunda Londra’da ve çevresinde, ırmak boyunca yolcu taşıyan bir kayıkçılar topluluğu oluştu. 16. yüzyılda farklı kayıklardaki yolcuların bahse tutuşmaları önce kendiliğinden, daha sonra örgütlü biçimde kürek yarışmalarına yol açtı. 18. yüzyıl başlarında İngiltere’de 40 bini aşkın özel giysili kayıkçı vardı. 1715’ten sonra her yıl kayıkçılar arasında Doggett’s Coat and Badge adlı bir yarış düzenlenmeye başladı. Bu kayıkçılar ve 18. yüzyıl boyunca düzenlenen regattcClar (İtalyancada “kürek” ya da “yelkenli yarışı”) profesyonel nitelikteydi. ABD’de feribot kürekçileri de 19. yüzyıl başlarında benzer bir yarışma düzenliyorlardı.
Gene 19. yüzyıl başlarında İngiltere’de ve daha sonra ABD’de, bir kulüp ve okul etkinliği olarak altı ve sekiz kürekli teknelerle düzenlenen amatör kürek yarışları ortaya çıktı. Düzenli kürek yarışlarıysa 1820’lerde Oxford ve Cambridge üniversitelerinde başladı. Sonunda 1839’da Henley Kürek Yarışı (1851’den bu yana Henley Kraliyet Kürek Yarışı) kurumlaştı. Kürek sporu 1830-60 arasında Büyük Okyanusun ortasındaki ve güneyindeki adalarla Kanada’da gelişti. Aynı dönemde bütün Avrupa’da ve ABD’de yaygınlaştı. ABD’de Harvard ve Yale üniversiteleri ilk kez 1851’de yarıştılar. İlk amatör kürek yarışları 1872’de düzenlendi. 19. yüzyıl boyunca çifte kategoride profesyonel kürek yarışları popüler bir spordu. Zamanla, çoğunlukla kendiliğinden, her türlü kürekli tekneyi kapsayan yarışlar ortaya çıktı.
Amatör ve profesyonel nitelikteki bölgesel ve ulusal kürek kuruluşları bu dönemde oluştu. 1892’de Uluslararası Kürek Dernekleri Federasyonu (FISA) kuruldu. Sekiz, dört ve iki kişilik takımlar için tekli (her kürekçinin iki eliyle kavradığı tek bir küreği kullandığı) kürek yarışları ve çifte (her kürekçinin aynı anda iki küreği kullandığı) yarışmaları düzenlendi. Sekiz tek, dört tek ve iki tekte aynca bir dümenci vardır. Dümenci teknenin kıçında oturur, dümeni kullanır, kürek darbelerinin temposunu ayarlar ve genellikle takımın yanş stratejisini yönlendirir. Erkeklerde 1900’den, bayanlarda 1976’dan bu yana kürek sporu Olimpiyat Oyunları’nda yer almaktadır.
FISA kurallarına göre bütün yarışlar durgun suda 2.000 m’lik düz bir parkurda yapılır. Her yarışmacı ekip ya da (tek çiftede olduğu gibi) tek kürekçi şamandıralarla işaretlenmiş ayrı bir kulvarda yarışır. Teknelerin ağırlığıyla ilgili kısıtlama yoktur. Kullanılan malzemeye göre ağırlık değişir. Tek çifte teknesi 9 kg kadar hafif olabilirken, sekiz tekte tekne ağırlığı 109 kg ya da daha fazladır. Küreklerin büyüklüğü, biçimi ve ağırlıkları da kısıtlanmamıştır, ama genellikle uzunlukları 3,6-3,9 m, ağırlıkları da 3,6 kg dolayındadır.
Yarışta kürek darbesi küreğin palasının suya girişiyle başlar. Ardından, suyun içindeyken kürek çekilir ve bunu palanın sudan çıkışı izler. Küreğin başlangıçtaki duruma getirilmesi sırasında bilek hareketiyle palanın yana yatırılarak sudan çıkarılması hava direncini azaltır ve küreğin dalgalara değmesini önler. Küreğin çekilmesinden sonra palanın sudan çıkarılmasına “kürek sonu” adı verilir. Küreği yeniden suya daldırmadan önce bilek hareketiyle palanın dikey duruma getirilmesine “dikleştirme” denir.
İlk dönemlerde sabit oturaklı düzende kullanılan İngiliz kürek darbesinde kollar temelde gövdenin ağırlığını küreğe aktarıyor, gücün büyük bölümü gövdenin ileri- geri gidip gelmesiyle sağlanıyordu. Kızaklı oturakların kullanılmaya başlaması (1857’de ABD’de, 1871’de İngiltere’de) bacakların itişinin sağladığı güçten de yararlanmayı olanaklı kıldı. 1881’de Steve Fairbairn’in getirdiği stil değişiklikleri bacakların itişine ve kolların çekişine daha fazla ağırlık veriyordu. 1950’lerde Alman çalıştırıcı Kari Adam, aslında koşucuları çalıştırmak için kullanılan “hız oyunu” (Fahrtspiel) ile bir uzun koşunun ardından bir kısa hız koşusuna, sonra yeniden uzun koşuya vb dayanan yeni çalışma yöntemleri geliştirdi ve başarılı sonuçlar elde etti.
Türkiye’de ilk resmî kürek yarışı 7 Eylül 1913’te Donanma-î .Osman-î Muaveneti Milliye Cemiyeti’nce İstanbul’da düzenlendi. Cumhuriyet’ten önce Fenerbahçe, Galatasaray, Anadolu, Altmordu ve Haliç İdman kulüpleri kürek dalında etkinlik gösteren başlıca kulüplerdi. Kürek sporu 1923’te Deniz Sporları Federasyonu’na bağlandıktan sonra daha da gelişti. Cumhuriyet döneminde, İstanbul Kürek Şampiyonluğu adı altında düzenli yarışmalar yapılmaya başladı. Galatasaray kürek sporundaki üstünlüğünü 1926’dan 1953’e değin sürdürdü.
Günümüzde İstanbul, Kocaeli, Ankara ve Sakarya’da olmak üzere dört bölgede kürek birincilikleri düzenlenmektedir. İstanbul bölgesinde Galatasaray, Fenerbahçe, Anadolu Hisarı, Beşiktaş, Tekel, Deniz Kuvvetleri Gücü, Yeniköy, Kocaeli bölgesinde Çayırova Yelken İhtisas ve Sümerbank Herekespor, Ankara bölgesindeyse ODTÜ, Mogan Su Sporları ve Hacettepe Üniversitesi, Sakarya bölgesinde Sakarya Kürek İhtisas takımları yer almaktadır. Bölgesel yarışmaların yanı sıra bölgelerarası ve uluslararası yarışmalar düzenlenmektedir. Türk kürekçileri Balkanlar’da başarılı dereceler elde etmişlerdir.
MsXLabs.org & Ana Britannica
Bknz.>> Olimpiyatlar - Yaz Oyunları
Son düzenleyen _Yağmur_; 20 Haziran 2017 14:51
"İnşallah"derse Yakaran..."İnşa" eder YARADAN.
