Güneş Sistemindeki Boyutları Yansıtmak

Güneş Sistemi'ndeki boyutları yansıtamayız

Öyle bir uzay haritası veya şekil çizelim ki,Güneş’in ve gezegenlerin hem gerçek boyutlarını hem de birbirlerine olan gerçek uzaklıklarını yansıtmış olalım.
Bill Bryson’un ‘Hemen Herşeyin Kısa Tarihi’ kitabında bahsettiğine göre böyle bir görsel obje olanaksızdır.
Kitabı okuduktan sonra,bu güne dek görmüş olduğum astronomi ile ilgili tüm betimsel objeleri daha tedbirli incelemeye çalışıyorum.
Yazara göre,bırakalım evreni,yakın çevremizi bile tam olarak algılamak oldukça çetin bir iştir.
Nitekim,kitaplarda,dergilerde,internette ve daha pekçok yerde görsel olarak sunulan Güneş Sistemi bize en ufak bilgi bile veremez.
Güneş Sistemi bir yana,gezegenlerin gerçek boyut ve uzaklıklarını yansıtan orantıları hiç kimse izleyemez.
*
Büyük kentlerde veya şehirler arası yollarda kuracağımız reklam panolarına Güneş Sistemi’nin gerçek boyutlarını yansıtacak bir resim sığabilir mi?
Kesinlikle hayır.
Bu panoyu ne kadar büyük tutarsak tutalım,çabamız boşa gidecektir.
Üzerinde yaşadığımız dünyanın ve gezegenlerin hem gerçek boyutlarını hem de aralarındaki uzaklıkları yansıtmak hiçbir görselin içinde yer alamaz.
Buna rağmen bir pano tasarlamaya çalışalım.
Örneğin Yerküre’yi bir nohut tanesi kadar küçültsek bile,Jupiter gezegeni 300 metre uzakta kalır.
Artık gezegen olarak kabul edilmeyen Plüton ise 2,5 kilometre ötede yer alır.
Ancak onu,tasarladığımız pano içinde görmek zaten olanakszdır.
Zira bir bakteri kadar küçülmüş olacaktır.
*
Şu halde, Güneş Sistemi’ni bir görselde göstermek,bu görselin olağanüstü büyük olmasını gerektirir.
Öylesine büyük olmalıdır ki,çerçeve kenarlarının her biri onlarca kilometreyi bulmalıdır.
Böyle bir ölçüyü içeren görselin olamayacağı açıktır.
Çerçeve kenarlarının azalması,herhangi bir gezegen boyutunun küçülmesi demektir ki,bu da amacımızı gerçekleştirmez.
Örneğin çerçeve kenarlarının alabildiğinde kısaldığı bir panoda Jupiter’i nokta şeklinde gösterirsek,Plüton molekül kadar olmalıdır.
Bu halinde bile bizden 10 metre uzaktadır.
Gezegenlerin birbirlerine olan uzaklıkları da ayrı bir sorundur.
Örneğin,Jupiter ile Neptün arasındaki uzaklık,Yerküre ile Jupiter arasındaki uzaklığın 5 mislidir.
*
Önemli bir yanılgı,Güneş Sistemi’nin Plüton ile sınırlı sayılmasıdır.
Oysa orası tüm sistemin sadece 50 binde biri kadar yer kaplar.