Arama

Mercimek (Lens culinaris)

Bu Konuya Puan Verin:
Güncelleme: 28 Nisan 2009 Gösterim: 5.244 Cevap: 0
ThinkerBeLL - avatarı
ThinkerBeLL
VIP VIP Üye
28 Nisan 2009       Mesaj #1
ThinkerBeLL - avatarı
VIP VIP Üye
Mercimek (Lens culinaris)
MsXLabs.org & Temel Britannica
Sponsorlu Bağlantılar

Mercimek (Lens culinaris), baklagiller (Fabaceae) familyasında yer alan Lens cinsine dahil dört türden biridir. Aslında Lens cinsi içinde bulunan tüm türlerin az çok mercek şekilli ve yenilebilir tohumları topluca "mercimekler" olarak anılsa da Lens culinaris, "mercimek" denildiğinde en çok akla gelen ve en sık tüketilendir.
Mercimek bitkisi şema diyagramı, 1885
384pxillustrationlenscu

Bilimsel Sınıflandırma

  • Üst âlem: Eukaryota
    • Âlem: Plantae
      • Bölüm: Magnoliophyta
        • Sınıf: Magnoliopsida
          • Takım: Fabales
            • Familya: Fabaceae
              • Alt familya: Faboideae
                • Cins: Lens
                  • Tür: Lens culinaris
Mercimek kurutulmuş tohumlarından be­sin olarak yararlanılan çok eski bir tarım bitkisidir. Mercimek (Lens esculenta) bugün dünyanın pek çok yerinde yaygın olarak yetiştirilmektedir. Mercimek, vücudun kas ve öbür dokularının oluşumu ve yenilenmesi için gerekli olan bitkisel proteinler açısından pi­rince ve öteki tahıllara göre çok daha zengin bir üründür. Ayrıca, B vitamini ile demir ve fosfor gibi bazı mineralleri de içerir. İşte bu nedenle çok değerli bir besin maddesi olan mercimek en çok çorba ve sıcak yemek yapılarak tüketilir. İnsan beslenmesindeki öneminin yanı sıra mercimek bitkisinin aynı öbür baklagiller gibi toprağı besleyici özelliği de vardır. Bu bitki köklerindeki azot bağlayıcı bakterilerin yardımıyla yetiştiği toprağı azot­ça zenginleştirir.
Bezelye ve fasulye gibi baklagillerin bir üyesi olan mercimek tohumdan yetiştirilen biryıllık bir bitkidir. Ortalama 15-20 cm ara­sında boylanabilen sık dallı gövdesinde yeşil, bileşik yapraklar bulunur. Yaprakların koltu­ğundan çıkan açık mavi çiçekleri genellikle ikili ya da dörtlü salkımlar halindedir.
Mercimeğin, çiçeklerin döllenmesinden sonra oluşan hafifçe şişkin, geniş badıçlarının (tohum kılıfı) içinde iki tane tohum (merci­mek tanesi) bulunur. Taneler yetiştirilen bit­kinin çeşidine göre kırmızı, boz, yeşil, siyah ya da kahverengi olabilir. Her tane düz kenarlarından birbirine kapanmış iki yarım taneden oluşur. Yeşil mercimek denen çeşi­din taneleri genellikle tohum kabuğu ayrıl-maksızın bütün olarak, kırmızı mercimeğin daha küçük ve şişkince olan taneleri ise kabukları çıkarılmış iki yarı tane halinde satışa sunulur.
Mercimek ılıman iklimi ve kumlu toprakla­rı sever. Değişik yörelerin iklim koşullarına göre güzün ekilip baharda ya da baharda ekilip yaz sonunda ürün alınır. En çok Hindis­tan ve Pakistan ile Batı Asya, Kuzey Afrika ve Güney Avrupa ülkelerinde yetiştirilir. Yıllık yeşil mercimek üretimi 400 bin ton, kırmızı mercimek üretimi ise 600 bin ton dolayında olan Türkiye dünya mercimek üre­timinde önemli bir yer tutar. Bu üretimin yaklaşık yarısı Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nden sağlanır.


Ayrıca bakınız:

Besin değeri için;
Yetiştirme teknikleri için;

Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!

Benzer Konular

4 Eylül 2008 / kompetankedi Ziraat
9 Şubat 2012 / Misafir Edebiyat tr
8 Haziran 2012 / Ziyaretçi Taslak Konular
30 Nisan 2010 / chateaobriande X-Sözlük
10 Ocak 2016 / Safi X-Sözlük