Arama

Osmanlı Kurumları - Darphane (Darphâne-i Âmire)

Güncelleme: 8 Haziran 2011 Gösterim: 5.175 Cevap: 2
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
20 Ağustos 2009       Mesaj #1
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
Darphane (Darphâne-i Âmire) Darphânenin tarihi eskilere dayanmaktadır. İlk darphânenin, basit usulde, M.Ö. 640-630’larda Lidyalılar tarafından kullanıldığı sanılmaktadır. Abbasîler devrinde, tâcir ve sarraflar, değerli madenleri halktan râyice göre satın alarak, darphânede para olarak bastırabiliyorlardı.

Sponsorlu Bağlantılar
Osmanlı Devleti'nde ilk para baskısı, Osman Gâzi zamanında yapıldı. Selçuklular döneminde olduğu gibi, Osmanlı Türklerinin de birçok yerlerde, özellikle altın, gümüş ve bakır madenlerinin bulunduğu civarlarda darphâneleri bulunmaktaydı. 1453 yılında, İstanbul’un fethiyle birlikte Fatih Sultan Mehmed Han, para ve pul için ayrı ayrı darphâneler kurdurmuştu. Pul basılan yere “Pul Darphânesi” denirdi.

Osmanlı Devletinde, 1843 yılına kadar birçok şehirlerde para bastırılırken, darbedilen (basılan) paraların ve meskûkâtın (sikkelerin) darp ve imali, bu tarihten sonra İstanbul Darphânesi'nde yapılmaya başlanmıştır. İlk darphânenin yeri, Beyazıt civarında, bugün de mevcut olan Simkeşhâne Han'da bulunmaktaydı. Darphâneyi sevk ve idarede işin başında bulunanlara, “Darphâne Emini” denilmiştir. Daha sonraları darphâne ismi, “Darphâne-i Âmire” olarak değiştirilmiş, müdürlerine de, “Meskûkât-ı Şâhâne Müdürü” denmeye başlanmıştır. Birinci Mahmud zamanında Darphâne Emininin ismi “Darphâne Nâzırı” olarak değiştirilmiş; Tanzimat'a kadar bu adla devam etmiştir. 1922’den sonra, “âmire” unvânı “Darphâne-i Millî” olarak değiştirilmiş, müdürleri de Darphâne-i Millî Müdürü olmuştur.

1789’da, Darphâne tamir edilerek makineleri yenilendi. Tanzimat'tan sonra Darphâne, müdürlük olarak Mâliye Nâzırlığına bağlandı. 1842 tarihine kadar, çekiçle dövme suretiyle yapılan para basım işlemi, çıkartılan bir kararnameyle sarkaç usulüne, 1853’te pres, 1911’den sonra ise makine presi usulüne geçildi. Sultan Abdülaziz Han devrinde yapılan Darphâne binası, Cumhuriyet döneminde de kullanılmaya devam edildi.


kaynak

asla_asla_deme - avatarı
asla_asla_deme
VIP Never Say Never Agaın
7 Nisan 2010       Mesaj #2
asla_asla_deme - avatarı
VIP Never Say Never Agaın
Osmanli Devleti'nde para basan dâire, madenî para basilan yer. Darbhânenin târihi eskilere dayanmaktadir. Osmanli Devleti' nde ilk para Osman Bey zamaninda basildigi biliniyorsa da nerede basildigi bilinmiyor. Bilinen ilk Osmanli darbhânesi, Orhan Bey zamanindaki paralarin basildigi Bursa darbhânesidir. Sonralari, Selçuklular döneminde oldugu gibi Osmanli Türkleri de, bir çok yerlerde özellikle altin, gümüs ve bakir mâdenlerinin bulundugu civarlarda darbhâneler kurdular. 1453 yilinda istanbul'un fethi ile birlikte Fâtih Sultan Mehmed Han, para ve pul için ayri ayri darbhâneler kurdurdu. Pul basilan yere pul darbhânesi denirdi.
Osmanli Devleti'nin; basta istanbul olmak üzere; Bursa, Edirne, Amasya Ayasulug, Üsküp, Belgrad, Serez, Diyâribekr, Haleb, Bagdâd, Trablus, Cezayir, Tunus, Misir, Bosnasarayi ve Tiflis sehirlerinde darbhâneleri vardi. Sultan üçüncü Mustafa Han devrinden itibaren; Misir, Trablus, Tunus ve Cezayir haricindeki darbhâneler kaldirildi. Darbhâne, evvelce saray hâricinde Bâyezîd ile Koska arasinda Simkeshâne Han'da iken, sonradan sarayin birinci avlusuna ve simdiki mahalline nakledildi. 1789'da, darbhâne tamir edilerek makinalari yenilendi. Tanzimat'tan sonra darbhâne, müdürlük olarak Mâliye nazirligina baglandi. 1842 târihine kadar çekiçle dövme suretiyle yapilan para basim islemi, çikartilan bir.kararname ile sarkaç usûlüne, 1853'de pres, 1911'den sonra ise makina presi usûlüne geçildi. Sultan Abdülaziz Han devrinde yapilan darbhâne binasi, Cumhuriyet döneminde de kullanilmaya devam edildi.
Sponsorlu Bağlantılar
Meskukât darbi yâni para basilmasi, defterdara bagli darbhâne emininin idaresinde idi. Buraya hâcegân-i dîvân-i hümâ-yûndan darbhâne emîni bakardi. Darbhâne eminligi senelik me' muriyetlerden olup, her sene yapilan Sevval tevcihâtinda vazifesinde birakilir veya degistirile^ rek yerine baskasi gelirdi.
Darbhâne emininin emrinde bir kethüda (yardimci), sikkezanbasi adli baski âmiri, serçesme unvaniyla agirlik ve ayar kontrol me'muru (sâhib-i ayar), bir çesnici ve hesaplari tutan bir kâtib vardi. Darbhâneye çesitli ocaklardan gelen mâdenlerin te'min ve teslim islerine simsar bakardi. Darbhâne emininin muamelâti mâliyenin ikinci kalemi olan bas muhasebenin kontrolü altinda bulunup, isler hakkinda yevmiye defteri tutulurdu, istanbul disindaki darbhâneler çogunlukla mâden bulunan yerlerde kurulurdu. Osmanli Devleti'nin mâden ve darbhâneleri civarinda, kalp sikke basacak kalpazanlarin bulunmamasina dikkat edilir, hattâ bu hususta civar kadilara sik sik emirler verilirdi. Kalp sikke basildigi haberi alinir alinmaz derhâl bunlarin evleri aranir, imalâthaneleri basilir, basim âlet ve kaliplari müsadere edilerek suçlular hakkinda takibata geçilirdi. Nitekim Bagdâd'da bir kisi bu suç ile yakalanmis, dayaktan baska, bir deve üzerinde sehrin etrafinda dolastirilarak halka teshir edilmisti.
Sonralari, darbhâne eminlerinin tâyinleri defterdarliktan alinarak sadâret makamina verildi. Emînlik adi, sultan birinci Mahmûd zamaninda Darbhâne nazirligi olarak degistirildi ve Tanzimat'a kadar bu adla anildi. 1835'de Mâliye hazinesiyle Darbhâne nazirligi birlestirildi. Yeni teskilâta Darbhâne-i âmire defterdarligi adi verildi. Bu teskilât 1838'de Umûr-i mâliye nezâreti oldu. Osmanli Devleti'nin sonuna kadar böyle devam etti.

MsXLabs.org & OT

Şeytan Yaşamak İçin Her Şeyi Yapar....
Daisy-BT - avatarı
Daisy-BT
Ziyaretçi
8 Haziran 2011       Mesaj #3
Daisy-BT - avatarı
Ziyaretçi

Darphane

Madenî para basılan resmî kuruluş.

İ.Ö. 640-630'larda darphaneler son derece basit, küçük bir odada örs, çekiç, zımba kullanılarak çalışılırdı. Abbasîler döneminde ve sonrasında tüccar ve sarraflar darphanede para bastırmaya başladılar. Osmanlılarda ise, ilk para basımı Orhan Gazi zamanında Bursa Darphanesi'nde yapıldı. Anadolu'nun birçok yerinde darphaneler kuruldu. Osmanlı ordusuyla birlikte taşınan gezici darphanelerin de kurulduğu, kayıtlardan anlaşılmaktadır. Darphaneyi o dönemlerde bir emin yönetirdi. İstanbul'un alınmasından sonra, Beyazıt civarına yeni bir darphane kurduruldu ve yönetimi de defterdara geçti. 18. yüzyılda iyice önem kazanan darphane, banka işleri görmeye başladı ve sadrazamlığa bağlandı. 1835'te maliye hazinesiyle birleştirilerek Darphanei Amire Defterdarlığı adını aldı. Günümüzde Darphane, Darphane ve Damga Matbaası adı altında, Damga Matbaası ile birleştirilmiştir.

MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi

Benzer Konular

26 Mayıs 2011 / virtuecat Osmanlı İmparatorluğu
22 Şubat 2012 / asla_asla_deme Osmanlı İmparatorluğu
11 Eylül 2012 / Misafir Taslak Konular
20 Ağustos 2009 / Misafir Taslak Konular
21 Ağustos 2009 / Misafir Taslak Konular