Ölçüler ve ayar kanunu nedir?

ölçüler kanunu nedir?

ÖLÇÜLER VE AYAR KANUNU
Kanun Numarası: 3516
Kabul Tarihi: 11/01/1989
Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 21/01/1989
Yayımlandığı Resmi Gazete Sayısı: 20056
BİRİNCİ BÖLÜM: GENEL HÜKÜMLER
AMAÇ
Madde 1 - Bu Kanunun amacı, milli ekonominin ve ticaretin gereklerine ve kamu yararına uygun olarak Türkiye hudutları içinde her türlü ölçü ve ölçü aletlerinin doğru ayarlı ve uluslararası birimler sistemine uygun olarak imalini ve kullanılmasını sağlamaktır.
KAPSAM
Madde 2 - Uzunluk, alan, hacim, ağırlık ölçüleri, areometreler, hububat muayene aletleri, elektrik, su, havagazı, doğalgaz, akaryakıt sayaçları, taksimetreler, naklimetreler, akım ve gerilim ölçü transformatörleri ile demiryolu yük ve sarnıçlı vagonlarının muayenesi, ayarlanması ve damgalanması bu Kanun hükümlerine göre yapılır.
Bakanlar Kurulu, Sanayi ve Ticaret Bakanlığının teklifi üzerine bu maddede yer almayan herhangi bir ölçü ve ölçü aletini bu Kanun kapsamına alabilir.
İSTİSNALAR
Madde 3 - Aşağıdaki konular bu Kanun kapsamı dışında bırakılmıştır.
a) Uluslararası Birimler Sisteminin uygulanmadığı ülkelerle ilgili ve taraflardan biri Türk vatandaşı olmayan ve yurdumuzda oturmayan şahıslarla yapılmış anlaşma, sözleşme ve düzenlenmiş belgeler,
b) (a) bendinde belirlenen ülkelere ticaret eşyası ihracı ile uğraşan müessese ve fabrikalarda özellikle bu işler için kullanılan ölçü ve ölçü aletleri,
c) 1782 sayılı Ölçüler Kanununun yürürlüğe girdiği 01/01/1933 tarihinden önce düzenlenmiş bulunan tapu, kontrat ve senet gibi kayıt ve belgeler,
d) Kullanılmayan antika ölçü ve ölçü aletleri,
e) Öğretim işlerinde, para ve mücevherat yapımında veya taşıdığı özellikler bakımından Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca uygun görülecek özel, kişisel veya teknik işlerde kullanılan veya sanayi kuruluşlarında özellikle imalata yarayıp mamullerin miktarını tespitle ilgisi bulunmayan ölçü ve ölçü aletleri,
f) Münhasıran banyo ve mutfaklarda kullanılmak maksadıyla imal edilmiş bulunan dinamometrik tartı aletleri,
g) Silahlı Kuvvetlerin donatım ve donanımına ait olup alım satımla ilgisi bulunmayan teknik ölçü ve ölçü aletleri.
Ancak, (b), (e) ve (g) bentlerinde yazılı ölçü ve ölçü aletlerinden teknik işler dışında ve ticarette kullanılabilecek nitelikte olanların üzerlerine "ALIM VE SATIM İŞLERİNDE KULLANILAMAZ" deyiminin yazılması ve (b) bendinde belirtilen ölçü ve ölçü aletlerinin özelliklerine göre muayeneleri yapılarak damgalanmış olmaları şarttır.
TARİFLER
Madde 4 - Bu Kanunun uygulanmasında,
Bakanlık : Sanayi ve Ticaret Bakanlığını, Uluslararası birimler sistemi: Uluslararası Tartılar ve Ölçüler Konferansınca kabul edilen uluslararası birimleri,
Ölçü: Ağırlık, uzunluk ve hacim gibi büyüklüklerin ölçülmesinde kullanılan ve üzerinde yazılı birim ve miktarların doğruluğu tasdik edilmiş ağırlık, uzunluk taksimatlı ölçüler ve ölçü kaplarını,
Ölçü aleti: Ölçü işleminde kullanılan araç, sayaç ve gereçleri,
Umumi ayar işareti: Damgada kullanılan T c şekli olan işareti,
Damga: Muayene sonunda uygun olduğu anlaşılan ölçü ve ölçü aletlerinin üzerine konulan umumi ayar işaretini,
Etalon: Çeşitli ölçü ve ölçü aletlerinin doğruluğunu tahkik etmek için sahip olunan imkanlara göre en yüksek hassasiyetli ölçü ve ölçü aletlerini,
Dinamometrik tartı aleti: Yaylı tartı aletini, ifade eder.
ULUSLARARASI TEMEL BİRİMLER
Madde 5 - Bu Kanun kapsamındaki uluslararası temel birimler şunlardır.
Metre: Uzunluk temel birimi,
Kilogram: Kütle (Ağırlık) temel birimi,
Saniye: Zaman temel birimi,
Amper : Elektrik akım şiddeti temel birimi,
Kelvin: Termodinamik sıcaklık temel birimi,
Kandela:Işık şiddeti temel birimi,
Mol: Madde miktar birimi,
Yukarıda yazılı temel birimler ile başka değişik büyüklüklerin ölçüldüğü ve bu büyüklüklerin fiziksel oluşumlarına göre temel terimlerin çeşitli cebrik tertipleri ile ifade edilen türetilmiş birimlerin tarifleri ile özel adlandırmaları Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikte gösterilir.
ULUSLARARASI BİRİMLERİN KULLANILMASI
Madde 6 - Resmi ve özel sözleşmeler, her türlü evrak, belge ve ilanlar ile miktar belirten etiketlerde ve kanunlara göre tutulan defterlerde, uluslararası birimlerin kullanılması zorunludur.
Sayı ile alınıp satılması gelenek haline getirilmiş bulunan alım satımlarda bu madde hükmü uygulanmaz.