Yaban Domuzu (Sus)

Yaban Domuzu
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Sponsorlu Bağlantılar

• Bilimsel sınıflandırma
  • Alem: Animalia (Hayvanlar)
    • Şube: Chordata (Kordalılar)
      • Sınıf: Mammalia (Memeliler)
        • Takım: Artiodactyla (Çift toynaklılar)
          • Alt takım: Suina (Domuzumsular)
            • Familya: Suidae (Domuzgiller)
              • Cins: Sus L., 1758

Yaban domuzu, Sus cinsinde bulunan hayvanlara verilen genel isimdir. Sus cinsi Suidae familyasına bağlıdır.

Memeli bir hayvan türü olan domuzun kökeni Avrasya'dadır. Hepçil olan domuzlar hem otobur hem de etoburdurlar. İnsanlar tarafından evcilleştirilmiştir, ve çiftlik hayvanı olarak kullanılmaktadır. Ayrıca sert kılları geleneksel olarak fırçalarda kullanılmaktadır.
Domuzlar genellikle eğitilebilir, evcilleştirilebilir hayvanlar bu nedenle bazıları evcil hayvan olarak barındırılmaktadır.

Bir seferde yaklaşık 6-12 arasında yavru doğuran domuzlar, tutsaklık halinde kendi yavrularını yiyebilirler. Domuzların ter bezleri yoktur, bu nedenle sıcak havalarda kendilerine serin tutabilmek için sürekli olarak su veya çamura erişmeleri gerekir. Ayrıca çamuru derilerini güneş yanıklarından korumak için kullanırlar.

Türleri

• Sakallı yaban domuzu (Sus barbatus)
• Vietnam yaban domuzu (Sus bucculentus)
• Visaya yaban domuzu (Sus cebifrons)
• Selebes yaban domuzu (Sus celebensis)
• Evcil domuz (Sus domestica)
• Flores yaban domuzu (Sus heureni)
• Filipin yaban domuzu (Sus philippensis)
• 40 metrelik Orruspu Çicığı yaban domuzu (Sus salvanius )
• Bayağı yaban domuzu (Sus scrofa) Türkiye.
• Timor yaban domuzu (Sus timoriensis)
• Cava yaban domuzu (Sus verrucosus)

YABANDOMUZU a.
1. Eski Dünya' nın seyrek ormanlarında yaşayan, çok iri üçgen kafalı, sert kıllı, hepçil (bitki ağırlıklı) beslenen yabanıl domuz. (Bil. a. Susscro- fa; domuzgiller familyası; 200 kg ağırlık için boyu 1,80 m.)
2. Amerika yabandomuzu, pekari*ye bazen verilen ad.

—ANSİKL. Yabandomuzuna bütün Avrupa ve Asya'da ve Kuzey Afrika'da rastlanır. Kuzey Amerika'ya da sokulmuştur. Sert, kahverengi ya da siyah postlu güçlü bir hayvandır. Sürekli uzayan dört köpekdişi, hem kökleri çıkarmak için toprağı kazmaya yarar, hem de tehlikeli bir silahtır. Beslenme rejiminde bitkiler ağır basar. Sonbaharda, elli kadar dişi ve yavrudan oluşan aileler halinde toplanan ya- bandomuzları tarıma büyük zarar verebilirler. Gebelik dört ay sürer. Dişi, bir batında 12'ye varan sayıda yavru doğurabilir. Yavruların postu açık renk düşey şeritlidir; 18 aylıkken cinsel olgunluğa erişir; 6 yaşına doğru normal boyuna ulaşır. Avrupa’ da yaşayan türe yakın 4 yabandomuzu türü daha vardır: Burneo’da bulunan sakallı yabandomuzu (Sus barbatus), Cava yabandomuzu (S. verrucosus); Assam ormanlarında yaşayan cüce yabandomuzu (S. salvianus), Asya’da bulunan yeleli yabandomuzu (S. cristatus). Domuz, yaban- domuzunun evcil biçimidir ve yabandomuzuyla çiftleşebilir.

—Avc. Yabandomuzu Türkiye’nin KIrklareli, Tekirdağ, İstanbul, Sakarya, Bolu, Zonguldak, Kastamonu, Samsun, Sinop, Giresun, Rize, Artvin, Balıkesir, Bursa, Antalya, Muğla, Aydın, Afyon, Kütahya, Mersin illerinin ormanlarında bulunur. Türkiye' de, avcılar arasında 1 yaşından küçük yavrularına moza ya da potnak, dişilerine beniş, erkeklerine azılı adı verilir.

Türkiye’de, yabandomuzu, bekleme, yaklaşma ve sürek avıyla avlanır. Bekleme avında, yabandomuzunun dolaştığı orman bölgesi yakınındaki tarlada gece pusuya yatılır. Yabandomuzları çok iyi koku aldığından, avcının rüzgâr yönüne çok dikkat etmesi gerekir. Yaklaşma avı daha çok karlı havalarda uygulanır ve gündüz bile yapılabilir.
Sürek avı, çok sayıda avcı ve sarpçılarla gerçekleştirilir. Yabandomuzu avında üçlü dirhem adı verilen 9 taneli mermiler 50-60 m uzaklıktan çok iyi sonuç verir.

—Mutf. Özellikle bir yaşla iki yaş arasındaki körpe yabandomuzunun eti yenir; etin birkaç gün dinlendirilmesi gerekir; domuz eti gibi pişirilir.