Organ bağışının önemi nedir?

Organ Bağışının Manası ve Önemi Nedir

Organ bağışından ne kastediyoruz ? Organ bağışı, yaşarken yaptığımız bir bağış ama ölümümüzden sonraki bir uygulamayı yansıtıyor. Canlı vericilerden yapılan nakillerde organlarından birini ya da bir parçasını bağışlamak organ bağışı kapsamında mıdır ? Organ bağışının ailemizi ilgilendiren yönleri nelerdir ?

Teknik Yönüyle Organ Nakli ve Bağışı Organ Bağışının Manası ve Önemi
Organ bağışından ne kastediyoruz ? Organ bağışı, yaşarken yaptığımız bir bağış ama ölümümüzden sonraki bir uygulamayı yansıtıyor. Canlı vericilerden yapılan nakillerde organlarından birini ya da bir parçasını bağışlamak organ bağışı kapsamında mıdır ? Organ bağışının ailemizi ilgilendiren yönleri nelerdir ?

Organ bağışı dediğimizde her şeyden önce ikinci tip organ nakillerini kastettiğimizi vurgulamamız gerek. Yani kadavradan ya da tıbben ölmüş kimselerden olan nakiller için ortaya atılmış bir kavramdır organ bağışı.

Canlıdan nakillerin genellikle akrabalar arasında olması münasebetiyle tam bir bağış sayılmaması doğaldır. Akraba olmayan bağışlarda da özellikle dünyada uygulandığı şekliyle yakınlığın yanında diğer menfaatlerin de bulunabileceği göz ardı edilemez. Zaten canlıdan nakiller tıp etiği yönüyle de Sağlıklı bir insanın hayatının riske edilmesi açısından bazı soru işaretleri taşımaktadırlar. Yine de bulunan organların yetmediği bu koşullarda insanları kurtarmanın yegane yolu olmaları münasebetiyle kaçınılmaz olarak uygulanmaktadırlar.

Asıl organ bağışı kavramı ise kadavra nakilleri için kullanılmaktadır. Yaşam boyu kullandığımız bizi yaşatan organlarımızın, öldüğümüzde bambaşka hem de tanımadığımız insanları yaşatmak amacıyla kullanılması ve bu organlardan, bağışlayanların herhangi bir menfaatinin olmaması, kavram olarak gerçek bir bağış olduğu gibi aynı zamanda büyük bir insanlık örneğidir de.

Bu aynı zamanda insanın yaşama duyduğu saygının da bir ifadesidir. Dünyanın malının dünyada kalacağı bilinciyle, sadece insana has olan ardında bir şeyler bırakabilme, insanlık adına da bir şeyler yapabilme duygusunun da doruk noktasıdır. Belki o anda organları bağışlanan kişi bunun bilincinde olamamaktadır ama zaten tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de bu bağış daha ziyade yaşayanları ilgilendiren bir olgudur. Ölen kişinin bağış kartı olsa da olmasa da bağışı yapacak olanlar ölenin yakınlarıdır. Yakınlarının istememe halinde kişinin kendi organ bağışı hiçbir şey ifade etmez.

O nedenle organ bağışı denildiğinde kendimize sormamız gereken asıl soru; kendi organlarımızı bağışladığımız kadar en sevdiklerimizin organlarını bağışlayıp bağışlayamayacağımız olmalıdır ? Görüldüğü gibi bu çok zor bir sorudur. Ama bir Gün organ bekleyen bir yakınımızın olabileceği gibi organını bağışlamak veya bağışlamamak durumunda kalacağımız bir yakınımız da olabilir.

Diyanet İşleri Başkanlığı'nın Organ Bağışı Konusuyla İlgili Görüşü:
Başkanlığım Din İşleri Yüksek Kurulu'nun 06.03.1980 tarih ve 196 sayılı uzun kararı ile organ naklinin caiz olduğunu bildirmiştir. Bu karara göre organ nakli için şu şartlara uyulması gerekmektedir :

* Zaruret halinin bulunması, yani hastanın hayatını veya hayati bir uzvunu kurtarmak için bundan başka çarenin olmadığının mesleki ehliyet edilmesi
* Hastalığın bu yolla tedavi edilebileceğine tabibin zann-ı galibinin bulunması
* Organ veya dokusu alınan kişinin, bu işlemin yapıldığı esnada ölmüş olması
* Tedavisi yapılacak olan hastanın da kendisine yapılacak olan bu nakle razı olması gerekir.

Sizin organınızı verdiğiniz kişinin yaptığı iyilik ve fenalıktan tamamen kendisi sorumludur. Bağış kartınızı yırtıp atmanız yeterlidir.Bu konuda ÖZGÜRSÜNÜZ!!!ULUSAL KOORDİNASYON MERKEZİOrgan ve Doku Nakli Hizmetlerinin başarıyla ulaşılabilmesi için Sağlık Bakanlığı'na,Milli Eğitim Bakanlığı'na, Üniversitelere,Diyanet İşleri Başkanlığı'na,Gönüllü Kuruşlara,yazılı ve görsel basına ve tüm halkımıza görev düşmektedir.Bu amaçla Sağlık Bakanlığı,Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Sistemini (UKS) kurmuştur.Ulusal Koordinasyon Sistemini yürütmek amacıyla Ulusal Koordinasyon merkezi ve buraya bağlı Bölge Koordinasyon Merkezleri oluşturulmuştur.UKS'nin amacı bağışlanan organ ve dokuların tıbbi etik anlayışına uygun, adaletli bir şekilde,en uygun alıcıya naklinin sağlanmasıdır.Ülkemizde, Organ ve Doku Nakli bekleyen tüm hastaların kayıtları UKS içerisinde Ulusal Koordinasyon Merkezi'nde bulunmaktadır.Ulusal Koordinasyon Sisteminin yürütülmesi amacıyla Bakanlığımız Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü'ne bağlı olmak üzere;Ankara'da Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Merkezi (UKM) ile, Ankara,İstanbul,İzmir,Antalya,Adana ve Kayseri illerinde Bölge Koordinasyon Merkezleri kurulmuştr.Organ Nakli Nedir?Tedavisi mümkün olmayan hastalıklar nedeniyle görev yapamayacak derecede hasar gören organların yerine,canlı veya ölüden alınan yeni,sağlam organın konularak hastanın tedavi edilmesine organ nakli denir. Organ ve Doku Nakli HizmetleriTedavisi sadece organ ve doku nakli ile mümkün olan hastalıklar,tüm dünyanın olduğu gibi,ülkemizin de önemli sağlık sorunlarından biridir.Organ ve doku nakli bekleyen hastaların sayısı her geçen gün artmaktadır. Kalp ve karaciğer nakli bekleyen hastalar, uygun organ bulunamadığı takdirde yaşamlarını kısa bir süre içinde kaybetmektedir.

Bugün 30.562 kronik böbrek yetmezliği hastası diyaliz cihazlarına bağlı olarak 'bir gün böbrek nakli bulabilmek umuduyla' yaşamını sürdürmeye çalışmaktadır.Nakli bekleyen hastaların bazıları ise tedavi olabilmek umuduyla yurt dışında çareler aramaktalar. Hangi Organ Dokularının Nakli Yapılmaktadır?Böbrekler sağ ve solda olmak üzere iki tanedir. Dakikada 1 litre kanı süzerek vücudu zararlı maddelerden temizlerler.Ancak bir çok sebepten böbrek dokusu zarar görerek işlevini yapamaz hale gelebilir.Böbrek yetmezliğine bağlı ölümlerin %60'nı oluşturan kronik iltihabı durumda böbrekler fonksiyonlarını kaybederler. Bu durumda böbrek nakli gerekir.Kalp karın tutarak harap eden hastalıklarda kalp görevini yapamamaktadır. Bu hastalar nakil olmaz ise çok kısa sürede hayatlarını kaybetmektedir ve ancak kalp nakli ile yaşamaları mümkündür.Karaciğer karın boşluğunun sağ tarafında yer alır.Karaciğer hücrelerinin tahrip olduğu,siroz,kronik sarılık,karaciğer kanseri gibi tıbbi tedavinin başarısız kaldığı hastalıklarda karaciğer nakli tek çözüm olarak ortaya çıkmaktadır. Bağışlanan Organlar Kimlere Nakledilir?Organ alacak hastalar öncelikle kan grubu ve doku grubu uyumuna yaş,boy,kilo gibi kriterlere ayrıca tıbbi aciliyet durumuna göre belirlenir.Cins,ırk,din,zengin-fakir ayırımı yapılmaz. Organ Bağışının Dini Yönden Sakıncası Var mı?Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu,3.3.1980 tarih ve 396/13 sayılı kararı ile organ naklinin caiz olduğunu açıklamıştır.

Bu kararda;
Zaruret halinin bulunması,yani hastanın hayatını veya hayati bir organını kurtarmak için bundan başka çarenin olmadığının mesleki ehliyet edilmesi,
Hastalığın bu yolla tedavi edileceğine ilişkin doktor kararının olması,
Doku ve organı alınacak kişinin bu işlemin yapılmış olduğu sırada ölmüş olması,
Organ veya dokusu alınacak kişinin sağlığında buna izin vermiş olması veya hayatta iken aksine bir beyanı olmamak şartıyla yakınlarının rızasının sağlanması, · Alınacak organ veya doku karşılığında hiçbir şekilde ücret alınmaması,
Tedavisi yapılacak hastanın da kendisine yapılacak olan nakle razı olması gerektiği belirtilmektedir. Yine aynı kararda "organınızı vereceğiniz kişi yaptığı iyilik ve fenalıklardan kendisi sorumludur" denilmektedir.Kur'an-ı Kerim'de de "Kim bir insana hayat verirse onun tüm insanlara hayat vermişçesine sevap kazanacağı" beyan olunmaktadır.(Maide suresi,Ayet 32)

Organ Bağışı Nereye ve Nasıl Yapılır?·

• Sağlık Müdürlerinde,
• Hastanelerde,
• Emniyet Müdürlüklerinde (Ehliyet Alımı Sırasında),
• Organ Nakli Yapan Merkezlerde,
• Organ nakli ile ilgilenen Vakıf,Dernek vs.

kuruluşlarda organ bağışı işlemi yapılabilir. Organ bağışında bulunabilmek için;organ bağışı kartını iki tanık huzurunda doldurup imzalamak yeterlidir.Organ bağışı yapanların,bu durumdan ailelerini de haberdar etmeleri daha sonra çıkabilecek problemleri önlemek açısından yararlı olacaktır.Organ bağışında bulunan kişilerin organ bağış kartını daima yanında taşıması organ bağışı işleminin karışıklık ve gecikme olmaksızın yerine getirilmesini sağlayacaktır.Kişi organ bağışından vazgeçtiği anda organ bağış kartını taşımaktan vazgeçmeli ve bu kararını ailesine bildirmelidir.

Toplumda Yardımlaşma

Doku ve Organ Bağışının Önemi
Mutlu toplumlar, bireyleri sağlıklı olan toplumlardır. Değişik hastalıklardan dolayı vücudundaki bazı organlar çalışmayan insanlar normal hayat süremeyebilirler. Bazen başkalarının yardımına ihtiyaç duyarlar.


Bu insanlara yapacağımız en büyük yardım; ölümümüzden sonra ihtiyacı olanlara verilmek üzere organlarımızı bağışlamaktır. Ölümün kaçınılmaz olduğu hallerde; onları ölümümüzden sonra kullanılmak üzere bağışlamak insanlık, dayanışma ve yardımlaşmaya en güzel örnektir.

Organ naklinin yapılabilmesi için önceden organ bağışının yapılması gerekir. Sağlıklı bir toplum için organlarımızı bağışlamalı ve çevremizdeki insanları teşvik etmeliyiz.