Ayak Bileği Kırıkları

Ayak Bileği Kırıkları
MsXLabs.org

Sponsorlu Bağlantılar

Bu maddedeki yazılar yalnızca bilgi verme amaçlıdır.

Ayak bileği, ayakta durduğumuzda yer ile temasımızı sağlayan ayak uzvumuz ile bacağımız arasındaki eklemdir. Baldırın ana kemiği tibianın alt kısmı eklemin yük taşıyan üst kısmını (plafond), iç kısmını (iç malleol), arka kısmını (arka malleol) oluştururken, baldırın ince kemiği fibulanın da alt ucu dış malleol dediğimiz ayak bileğinin dış kısmını oluşturur.

Ayak Bileği Kırıkları nasıl olur?
Ayak bileği kırıkları, ayak bileğinin şiddetli burkulmaları, yüksekten düşme, trafik kazası ve direk darbe gelmesi gibi nedenlerle olabilir. Ayak bileğinin dönmesi ile sadece bağlar yaralanırsa buna ayak bileği spraini denir, sadece kemik kırıkları durumunda ayak bileği kırıklarından bahsedilir. Ancak çoğunlukla, özellikle burkulma ve ayak bileğinin dönmesi ile olan yaralanmalarda hem ayak bileği bağ yaralanması hem de ayak bileği kırıkları beraber gözlenir ki bu durumda ortopedi uzmanı hem bağ hem de kemik yapılarının tedavilerini uygun olarak planlamalıdır.

Ayak Bileği Kırıklarının bulguları nelerdir?
Ayak bileği kırığının en önemli bulguları, travmayı takiben başlayan ağrı, ayağın üstüne basamama,şişlik ve kırık parçalarının kaymış olduğu durumlarda ayak bileği şekil bozuklukları görülür. Bazen kırık açıksa kanama ve kırık parçalarının dış ortamla temas halinde olduğu görülür.

Ayak Bileği Kırıklarında Tanı nasıl koyulur?
Sıklıkla ayak bileğinin 2 yada 3 yönlü radyografileri tanı da yeterli olmaktadır. Ancak, doktorunuz gerek duyduğu takdirde Bilgisayarlı Tomografi yada MRI gibi ileri tetkikleri isteyebilir.

Ayak Bileği Kırığının Tedavisi nasıl yapılır?
Ayak bileği kırığında; kırık uçlarında kayma ve dizilim bozukluğu yok ise çoğunlukla ameliyata ihtiyaç olmadan alçı yada atellerle tedavi yapılır. Ancak kırıkta kayma varsa, çıkıkla beraberse, açık kırıksa yada kayma riski yüksek bir kırıksa cerrahi tedavi uygulanır. Cerrahide amaç, mümkün olduğunca normal anatomik yapıyı sağlamaktır.

AŞİL TENDON RÜPTÜRÜ (KOPMASI)

Aşil tendon rüptürü yada Aşil kopması, Aşil tendonunun devamlılığının bozulmasıdır. Aşil rüptürü, yüzeyel olup ciltten hissedilen Aşil tendonu üzerine kesici, delici yaralanma ile her yaş grubunda görülebilir. Klasik olarak Aşil rüptürü ise üçüncü dekat ve sonrası yaşlarda ani sıçrama hareketi hamlesi sırasında tendonun kopması ile görülür.

Hasta ve yakınındakiler ayak bileğinden gelen sesi duyarlar. Hastalar sıklıkla baldırlarına arkadan bir darbe geldiği hissi ile geriye dönerler. Aşil tendonu kopmaları ençok tendonunun kalkaneus kemiğine yapışma yerinin 2-5 cm üstü bölgesinde görülür. Steroid kullanımı, bazı grup antibiyotiklerin kullanımı ile Aşil tendonu rüptür görülme oranının arttığı bildirilmektedir.
Aşil rüptürü hastalar yürüyebildikleri halde bir aksama fark edilir. Yine bu hastaların Aşil kopması olan tarafta parmak uçlarına yükselemedikleri görülür. Fizik muayene sıklıkla tanı koydurucudur. Fizik muayenede Homans testi ile baldır sıkıldığında ayak bileğinde sağlam tarafta olan hareketi olmadığı görülür. Ayrıca muayenede kopma yerinde çukurluk elle tendon takip edilerek hissedilir.

Aşil tendon rüptürlerinde tanı fizik muayene ile koyulabilirken kısmi yırtıklar yada eşlik eden yaralanmalar açısında MR ve diğer tetkikler istenebilir.

Alçı ile tedavi ve PRP enjeksiyonları özellikle kısmi tendon yırtıklarında tercih edilebilir. Total rüptürlerde ise cerrahi tedavi uygulanır. Cerrahi tedavide açık cerrahi uç uca onarım, Aşil üstü adaleden aşağıya dil çevrilmesi ile onarım, Aşil tendonunun yanındaki tendon kullanılarak rekonstrüksiyon yapılabilir. Son zamanlarda rüptür üzerinde 2-3 cm lik kesi ile yapılan mini invaziv Aşil tendon onarımı populer olarak kullanılmaktadır. Cerrahi kesinin çok küçük olması, hızlı iyileşmeyi ve daha kısa sürede günlük aktivitelerine dönebilmeyi sağlamaktadır. Ameliyat sonrası hastalar en fazla 1 gece hastanede yatmakta olup ameliyat sonrası uygulanan alçılar diz altı kısa alçı olmaktadır. Alçı 4. haftada çıkarılmaktadır.

Kaynak