Sarı Nokta (Leke) Göz Hastalığı

Sarı nokta göz hastalığı

Sponsorlu Bağlantılar

Bu maddedeki yazılar yalnızca bilgi verme amaçlıdır. Yazılanlar, doktor uyarısı ya da uzman önerisi değildir.

Görme merkezinin yaşa bağlı hasarına sarı nokta hastalığı denir. İleri yaş, ultraviyole ışınlar, genetik faktörler, vitamin eksikliği, hipertansiyon, sigara ve şişmanlık hastalığın görülme sıklığını arttırır.
Hastalığın iki tipi vardır. Kuru tip retina tabakası altında dokudan temizlenemeyen bazı maddelerin birikmesi ile oluşur. Daha sık görülmekle birlikte daha yavaş seyreder. Yaş tipi ise, hasta dokuda oluşan anormal damarlara sahip zarlı dokunun retinaya doğru ilerlemesi ile meydana gelir. Bu tip daha nadir görülmekle birlikte sıklıkla görme kaybına yol açar. Bu tipte yeni oluşan damar ve zarlardan sızıntı ve kanama olur, bunun sonucunda sinir lifi hücrelerinin fonksiyonu kaybolur. İki tip birbirinden klinik ve anjiografik muayene (FFA ve ICG) ile ayrılır.

Hastalığın belirtileri;
görme keskinliğinde azalma, cisimleri eğri ya da küçük görme, görme alanında siyah bir alan görülmesidir.
Uzun yıllardır devam eden çalışmalar sonucunda bu hastalık fotodinamik tedavi (PDT) adı verilen yöntemle tedavi edilmeye başlanmıştır. 2000 yılında Amerika'da FDA (Food and Drug Administration) tarafından onaylanan fotodinamik tedavi ile yaş tip sarı nokta hastalığında başarılı sonuçlar alınmaktadır. PDT tedavisinde kol damarlarından verteporfirin adlı bir madde verilir. Hastalıklı dokuda toplanma özelliği gösteren bu madde göze yollanan lazer ışını yardımıyla aktiflenir ve dokuda oksijen radikallerini ortaya çıkarır. Açığa çıkan oksijen radikalleri yalnızca hastalıklı dokudaki anormal damarları tahrip eder, ancak komşu sağlıklı retina dokusuna zarar vermez. İlacın yan etkileri; geçici görme azlığı, ışık hassasiyeti, kolda ödem, bulantı ve sırt ağrısıdır. Tedavinin hasta açısından olumsuz tarafları ise, tedavi maliyetinin yüksek olması ve sık nüks görülmesidir.
Son yıllarda retinadaki anormal damarlanmayı tedavi etmek üzere Anti-VEGF genel başlığı altında yeni bir grup ilacın göz içine enjeksiyonu ile başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Oluşan damarlı zarların cerrahi olarak çıkarılması ve sağlam retina bölgelerinin merkeze kaydırılması (maküla translokasyonu) sarı nokta hastalığında halen geliştirilmeye çalışılan tedavi yöntemleridir.

BAKINIZ
Göz Nedir? Gözün Yapısı ve Görevleri
Göz Sağlığı
Oftalmoloji (Göz Hastalıkları Bilimi)

Sarı Nokta hastalığının nedenleri nedir?

Nedenini tam olarak bilemiyoruz. En sık neden yaşla beraber sarı nokta bölgesinin bozulmasıdır. Bunun yanında yüksek miyoplar ve doğumsal bazı retina hastalarında da sarı nokta hastalığı görülebiliyor. Ayrıca güneşin, ultraviyole ışınlarının bu hastalığı tetiklediğini biliyoruz. Yüksek kolesterol, yüksek tansiyonu olan ve sigara içen kişilerde bu hastalığa daha fazla rastlıyoruz. Ancak antioksidan ve çinko içeren vitaminlerin hastalığın seyrini yavaşlattığı bilimsel olarak kanıtlandı.Bu hastalık bir gözde başlar ve diğer göze geçme olasılığı iki sene içinde yüzde 90 oranındadır.

Sarı Nokta Hastalığında risk faktörleri nelerdir?

Sarı nokta hastalığı için en önemli risk faktörü yaştır.Yani ne kadar yaşlı olunursa bu hastalıkla karşılaşma riski o kadar yüksektir. Bu hastalık 50 yaşından sonra ilerliyor. Türkiye`de 1 milyonun üzerinde kişi yaşa bağlı sarı nokta hastalığına yakalanmış durumda.Bu insanlar yavaş yavaş görme kaybına uğruyor.ve günlük yaşantıları kısıtlanıyor. Kadınlarda daha sık görüyoruz bu hastalığı. Sigara, yüksek kolesterol, hipertansiyon, güneş ışığına uzun süre maruziyet ve vitaminden eksik beslenme diğer risk faktörleridir.Kalıtım da önemlidir.

Sarı Nokta hastalığının kaç tipi var?

2 tipi vardır:
Kuru tip yani kanama, sıvı birikimi veya yeni oluşmuş damar bulundurmayan tip. Kanama ve yeni oluşmuş fakat zararlı damar ağı mevcut olan
Yaş Tip olmak üzere 2 tipi vardır. Kuru tip nispeten daha zararsız olup zaman içinde yaş tipe dönüşebilir. Yaş tip; görmeyi ileri derece bozar. Tedavi edilmezse kalıcı hasar bırakma oranı yüksek olan ve tehlikeli tip yaş tiptir.

Yaşa bağlı sarı nokta hastalığı dışında sarı nokta hastalığına sebep olan diğer hastalıklar hangileridir?
Sarı nokta hastalığının toplumdaki en sık nedeni yaşa bağlı sarı noktadır. Daha seyrek olarak şeker hastalığına bağlı makula ödemi, Sarı nokta hastalığı yapan yüksek Miyopi, doğumsal ve yapısal retina hastalıkları, retinada damarsı çatlaklar, bazı parazit enfeksiyonları sarı nokta hastalığına yol açarak kalitesiz görme ve körlüğe neden olabilir.

Sarı Nokta Hastalığı nasıl tedavi edilir?

Kuru tip için tedavi gerekmez ancak koruyucu amaçlı özel vitaminler vardır.Yaş tip için ise yaklaşık 1 yıl önce gözün içerisine göz içi ilaç enjeksiyon maddeleri ile enjeksiyon yapmaya başladık. Toplam 24 ülkede bu yöntem uygulanıyor. Enjeksiyon yapılırken göz uyuşturuluyor. Gözün beyaz alanından gözdeki camsı sıvısının içine ilaç enjekte ediliyor. Bu ilaç hem görmeyi azaltan yenidamar oluşumuna engelleniyor,hemde mevcut olan damarlar ortadan kalkıyor. Hastanın merkezi görmesi açılıyor.

Göz içi enjeksiyonu görme kalitesini nasıl artırıyor?

Göz içi enjeksiyon tedavisi görme kalitesini ve gücünü artıran bir özellik içermektedir. Bunu yaş tipte oluşan ve gözde oluşan zararlı damarları küçültüp veya yok edip buralardan oluşan sıvı sızmalarını engelleyerek yapmaktadırlar. Göz içi enjeksiyon maddeleri bağırsak kanserinde kullanılan ilaçlardan türetilmiştir.

Enjeksiyon bir kere mi yapılıyor yoksa birkaç seans gerekiyor mu?

Duruma göre birden çok yapılabilmektedir 12 defaya kadar bile uygulama mümkündür.Seans sayısı hastanın durumuna göre değişiyor. Hastaları sürekli takip ediyoruz. Ne zaman gerekirse o zaman enjeksiyon yapıyoruz.

Tedavide başarı oranı nedir?

Uygun seçilmiş hastalarda yüzde 80`lere varan başarıdan söz etmek mümkündür. Önünü göremeyen hastalarımız enjeksiyon tedavisinden sonra kitap okur,otomobil kullanır hale geldiler. Örneğin; 15 yıl önce hastalığı başlamış, yavaş yavaş görme kaybına uğramış ve sadece bir metreyi gören hastalarımız şimdi görüyorlar. Genç hastalarımız var. Genç yaşta bir kaza sonucunda da bu hastalığa yakalanabilir. Bu hastalarda da başarılı oluyor enjeksiyon tedavisi. Mevcut görmeyi korumak için.

Ne zaman doktora başvurmak lazım?

Öncelikli olarak 40 yaşından sonra her yıl düzenli göz kontrolü gerekir. Ancak görme azalması, cisimlerin ortasını karanlık, eğik, çarpık görme şikâyetleri olursa vakit kaybetmeden bir göz doktoruna başvurulmalıdır. Erken tanı çok önemlidir. Yüzde yüz görme kaybı olduğunda maalesef işe yaramıyor.10 hanenin 8`inde mutlaka bir sarı nokta hastası vardır.

Tedavi edilmezse ne olur?

Sarı nokta hastalığı başka bir hastalık üzerine eklenmezse körlükle neticelenmez. Ancak kişiyi başkalarına bağımlı olarak yaşayan, yarım metre önünü göremeyen bir insan haline dönüştürebilir. Bu da yaşam kalitesini oldukça düşürüp kişiyi tüm sosyal yaşantısından uzaklaştırır.

Görülme sıklığı nedir?

60 yaşından sonra yüzde 30, 70 yaşından sonra yüzde 40, 80 yaşından sonra yüzde 50 ve 90 yaşından sonra yüzde 70 civarında görülme sıklığı vardır.

Hastane bünyesinde kurduğunuz Sarı Nokta Merkezinde neler yapılıyor?

Bu merkezde sarı nokta hastalığının erken tanı tedavisi yapılmaktadır. Son teknoloji OCT, HRT ve digital göz anjiosu cihazlarıyla bu hastalığın erken tanısını yapıp bilinen en başarılı tedaviler olan PDT ve göz içi enjeksiyonlarıyla bu hastalığın ilerlemesi durdurulup iyileşmeler sağlanmaktadır. Ayrıca bu hastaların tedavi sonra görsel rehabilitasyonları içinde çalışılmaktadır. Bu sayede gelen hastaların sarı nokta hastalığına yakalanma riskleri değerlendirilip olanlar tedavi edilmekte riskli olanlar ise yakın takibe alınıp gelişmiş cihazlar yardımıyla hastalık kalıcı zararlar vermeden gerekli tedaviler yapılmaktadır.