Hastane Enfeksiyonları ve Korunma Yöntemleri

1. TANIMI
Hastaların hastaneye başvurma anında inkübasyon döneminde olmayan ve hastaneye yatıştan 72 saatten uzun sürenin sonunda veya bazen taburcu olduktan sonra ortaya çıkan ya da sık poliklinik muayenelerine bağlı olarak gelişen infeksiyon olarak tanımlanır.
2.HASTANE İNFEKSİYONLARININ ÖNEMİ
Hastane infeksiyonları 3 nedenden dolayı önemlidir:
- Bazı hastane infeksiyonlarının mortalite ve morbilitesi çok yüksektir.
- Bazı hastane infeksiyonları %30 oranında önlenebilir
- Hastane infeksiyonlarının neden olduğu ekonomik kayıplar çok büyüktür.

-İK politikaları ve standartlar geliştirmek
-Hizmet içi eğitim
-Personel sağlığının korunması
-Rasyonel antibiyotik kullanımı
-Dezenfektan kullanımının denetlenmesi
-Etkin İK uygulaması, danışmanlık hizmeti
-Eğitici el kitapçığı ve broşürler hazırlanması
-İzolasyon uygulamaları ve denetimi
-Sürveyans ve geri-besleme
-Salgın araştırması ve koruyucu önlemlerin alınması
-Epidemik Hİ gelişiminin önlenmesine yönelik önlemlerin alınması
-İK ile ilgili mahallerin yapılanmasında danışmanlık
-Sorunların çözümü için yönetimle koordinasyon

Hastane infeksiyonlarının hiç olmaması olanaklı değildir. Önemli olan, hastane infeksiyonlarını kontrol altında tutmak, salgınları önlemek ve olabildiğince azaltmaktır. Bu konudaki en önemli ve can alıcı faaliyet ise “sürveyans”tır.
-İzlemek
-hastalıkların oluşum ve yayılım sürecinin sistematik olarak gözlenmesi
Başarı için sürveyans beş temel bileşeni içermelidir:
-Hedeflenmiş hastalıklar veya olgular,
-Standart tanımların geliştirilmesi,
-Bu tanımlar için müşterek kabullerin sağlanması,
-Destekleyici eğitimlerin verilmesi,
-Uygulamada etkin bir program yapılması.
CDC, efektif bir sürveyans programı için aşağıdakileri önermektedir:
-İnfeksiyon kontrol personeli tarafından düzenli olarak prospektif (ileriye dönük) sürveyans yapılması,
-Temel epidemiyolojik tekniklerle infeksiyon hızlarının analizinin yapılması,
-Karar vermede verilerin periyodik olarak kullanılması,
-Verilerin hastane epidemiyologu tarafından değerlendirilmesi.

3.HASTANE İNFEKSİYONLARININ NEDENLERİ

-Hastane infeksiyonu konusunda takip proğramı ve bu konuda eğitimli personel bulunmaması.
-Merkezi sterilizasyon ve dezenfeksiyon sisteminin olmaması.
-Steril malzemenin uygunsuz taşınması ve depolanması.
-İnfekte atıkların uygunsuz taşınması ve depolanması.
-Servisler bölümler klinikler arası personel hareketliliği
-İzolasyon tekniklerinin yetersizliği
-Temiz kirli çarşaf ayrımında yetersizlik ve yatakların yugun temizlenmemesi
-Hehangi bir atığa elle dokunmak
-Gıda işleyicilerinin hijyenik çalışmaması
-Yatak altlıklarının ördeklerin uygunsuz taşıma boşaltma ve temizlenmesi
-İnhalasyon terapisinin hijyenik olmayan koşullarda yapılması
-Hastanede bazı bölgelerde trafiğin yoğun olması
-Bilinçsiz antibiyotik kullanımı.
-Burun taşıyıcılığı personelde %1-6; yoğun bakım ünitelerinde %24.
-Burun taşıyıcığı persistan veya intermittan olabilir.
-Burun taşıyıcılarının 1/2’sinde ellerde de saptanır ve bulaştırıcılıkta eller başlıca rolü oynar.
-Ayrıca; diğer vücut bölgelerinde de taşıyıcılık olabilir.
-Dosyalarda, steteskop, turnike gibi aletlerin üzerlerinde izole edilebilir.
-Fakat buraların infeksiyon kaynağı olma ihtimali; yanık üniteleri dışındaki birimlerde düşüktür.

Personel elleri= MRSA bulaşımı

VRE’nin en önemli kaynağı insan gastrointestinal sistemidir
Sağlık personelinde GIS taşıyıcılğı ve buna bağlı VRE bulaştırıcılığı nadiren bildirilmektedir.
VRE infeksiyonlarının genellikle hastalarda GIS kolonizasyonunu takiben gelişen endojen infeksiyonlar oldukları düşünülmektedir.

Temas İzolasyonu Gerektiren Durumlar:
-EHEC, Shigella, C.dificile
-HSV
-Sellülit, dekübit, abse, impetigo
-Pediküloz, uyuz
-VRE, MRSA, GSBL salgılayan bakteriler gibi dirençli ve patojen mikroorganizmaların neden olduğu infeksiyonlar.

4.H.İ. GENEL RİSK FAKTÖRLERİ:
H.İ. için mikroorganizmalara ,konakçıya veya hastane prosedürlerine bağlı başlıca risk faktörlerini oluşturmaktadır.bunların arasında en önemlisi altta yatan hastalıklar özellikle immünsüpresyona yol açan bozukluklardır.
Dört ana başlık altında incelenebilir:
4.1.Mikrobiyal faktörler:
-Antibiyotik kullanımında artış; flora değişikliğine bağlı olarak çoklu dirençli
patojenlerin oranı artar.
-Yeni prosedürler aletler ;içinde veya etrafında mikroorganizmaların yaşayabileceği ortam oluşturabilirler.

4.2.Konakçı faktörleri:
-Yaş; her iki uçta yüksek
-Metabolik veya imminsüpresyona yol açan bozukluklar, diyabet
-İmminsüpresif ilaçlar
-Travma ,yanık

4.3.Çevresel faktörler:
-Cerrahi müdahele
-Kateterizasyon (damar-idrar)
-İnvaziv ve diagnostik girişimler(endeskop,basınç monitörleri)

4.4.Hijyenik alışkanlıklar;el yıkama ve diğer alışkanlıklar

4-5.H.İ. KONTROLÜ

5.1.EL YIKAMA VE EL ANTİSEPTİKLERİ:
Sağlık çalışanlarının iş ortamında maruz kaldığı riskler karşısında alınacak önlenlerden en önemli birisi el yıkamadır.Ayrıca el yıkama hastane infeksiyonlarının önlenmesinde en önemli adımdır.
Geçici floranın uzaklaştırılması hijyenik el yıkamadır.Cerrahi el yıkama ise kaılcı flora bakterilerinin sayısını azaltmaya yöneliktir.
Hijyenik el yıkama H.İ. önlenmesinde cerrahi el yıkamadan daha önemli yer tutar.Hastane salgınlarından ;kullanılan antiseptik ve dezenfektankarın yetersizliğinden çok el yıkamadaki ihmaller sorumludur.Brishbane doğumevinde yenidoğan ünitesinde el yıkama prosedürlerinin yeniden düzenlenmesiyle metisilin dirençli s.aureus infeksiyonu ve kolonizasyonunda 7 ay içinde önemli azalma saptandığı daha sonraki 9 ayda yeni olgu tespit edilmediği ve sadece el yıkama ile vankomisin kullanımında sağlanan karın 17000 dolar olduğu gösterilmiştir.
Jesenius ve arkadaşlarının yayınladıkları bir örnekte pnomoni nedeniyle hastaneye yatırılan ve bu sırada hepatit A inkubasyonu olan bir hastadan 14 kişinin enfekte olduğu salğında el yıkamaya özen gösterilmemesinin ömemli rolü olduğu belirtilmektedir.
‘infectiaus Diseases seciety of Amerika – 37 th.Annual meeting’ de sunulan bir bildiride 36 yataklı yenidoğan yb.ünitesinde çıkan pseudomanos salgınında kaynağın bir hemşirenin takma tırnaklarındaki kolonizasyon olduğu gösterilmiştir.
Hijyenik el temizliği için seşilecek ajanlar kalıp sabun olabileceği gibi antiseptik içeren tıbbi sabunlar,deterjanlar ve cilt antiseptikleri olabilir.
Alkol:alkol gram pozitif ve negatif bakterilere ,mantarlara ve birçok virüse karşı germisidol etki gösterir.
Klorheksidin: Gram pozitif bakterilere karşı iyi etki göstermekle birlikte gram negatif bakterilere ve mantarlara etkisi daha azdır.(hibiclens)
İyodin:Cildi boyaması ve irritasyonu kullanımı kısıtlamış olmakla birlikte günümüzde iyodoforlar iyodinin yerini almıştır.Gram pozitif ve negatif bakterilere sporlu bakterilere ,mikobakterilere ,mantarlara ve virüslere etkilidir.(betadin)
Triklosan:%02-2 konsantrasyonda antimikrobiyal etkilidir. Geniş spektrumlu olmakla birlikte bakteriyostatiktir.
Hekzaklorofen:S.aureus ‘a karşı etkinliği iyi olmakla birlikte diğer mikroorganizmalara etkisi zayıf bir bakteriostatiktir.nörotoksite etkisi nedeniyle sadece sabunlarda kullanulmaktadır.
Kloraksilenol:gram pozitif bakterilere karşı in-vitro etkisi iyi olmasına karşın gram negatif bakterilere mikobakterilere ve virüslere etkisi zayıftır.(dettol)
Cilt temizliğinde kullanılan antiseptiklerin hemen hepsi ciltte kuruluğa hassas kişilerde dermatite yol açabilmektedir.
Eller yıkandıktan sonra kağıt havlu ile çok iyi kurulanmalıdır, bu el yıkamanın etkinliğini artırır.

5.2.EDİVEN KULLANIMI:

Eldivenler ,kanda diğer vücut sıvılarında ve tıbbi atıklarda bulunması olası infeksiyoz mikroorganizmalara karşı bir bariyer görevi görerek sağlık personelini infeksiyondan korur.
-Personel:eldivenler elleri infeksiyöz mikroorganizmalarla kontaminasyondan korur.Hasta muayenesi ya da invaziv girişimler sırasında sağlık personelinin potansiyel olarak infeksiyöz kan veya vucut sıvıları ile temasları kaçınılmazdır.
-Hastalar:Eldivenler sağlık personelinin cildinde bulunan mikroorganizmaların neden olabileceği infeksiyonlardan hastaları korur.Normalde sağlık personelinin cildinde genellikle zararsız olarak bulunabilen bir mikroorganizma ameliyat veya diğer invaziv girişim sırasında normalde bulunmadığı bir ortama ;örneğin hastanın iç organlarına girerse infeksiyona yol açar.
-Toplum:Çalışma ortamında elleri kontamine olan ya da kan yoluyla bulaşan hastalık etkenleri ile temes eden bir sağlık personelinin ,hastanede edindiği infeksiyonları ,eşine,arkadaşlarınave aile üyelerine bulaştırması mümkündür.
Eldiven çeşitleri :
-Steril cerrahi eldivenler
-Tek kullanımlık muayene eldivenleri
-Bulaşık ya da iş eldivenleri

5.3.ASEPTİK TEKNİKLER

Klinik girişimler sırasında hastaların vücuduna girmesi olası mikroorganizmaların sayısının azaltılması ve girişim sırasında infeksiyon gelişme riskinin en aza indirilmesine yardımcı olan uygulamalardır.
Aseptik teknikler aşağıda belirtilen uygulamaların bir bölümünü veya tamamını kapsar:
-Eller veya eşyalardaki mikroorganizmaların uzaklaştırılması veya öldürülmesi
-Steril alet veya diğer gereçlerin doğru olarak kullanılması
-Ortamdan uzaklaştırılamayan mikroorganizmaların hastaya temas riskinin azaltılması

Aseptik tekniğin unsurları
-El yıkama
-Cerrahi temizlik
-Bariyerlerin kullanılması
-Hasta hazırlığı(hastanın poerasyon için hazırlanması)
-Steril bir alan oluşturulması
-Güvenli cerrahi tekniklerin (insizyonun küçük yapılması dokuların ve çevresindeki yapıların travmatize edilmesinden kaçınılması)kullanılması
-Cerrahi girişim yeri ortamının daha güvenli hale getirilmesi olarak özetlenebilir.

Aseptik teknikler aşağıda açıklanmıştır:
1.El yıkama:
-Hijyenik elyıkama:
-Cerrahi el yıkama:Operasyon ve invaziv girişimler öncesi yapılan el yıkamadır.
2.Cerrahi temizlik:
3.Bariyerlerin kullanılması:
.
-Giysilerin kontaminasyonunu önlemek, kan ve infekte vücut sıvılarından korunmak için kullanılırlar.
-Sıvıları geçirmeyecek yapıda, bacakları ve ayakkabıları örtecek uzunlukta olmalıdır.
-Riskli mikroorganizmalarla infekte hastaların bakımı sırasında giyilir.
-Bu giysiler hastanın bulunduğu ortamdan ayrılmadan, orada çıkarılmalı, dış yüzü kontamine kabul edilmelidir.
-Eller odada yıkanmalıdır.
Maske ve yüz koruyucularının kullanılması:
-Maske, ağız ve burunu tamamen kapatmalıdır. Gözde ise yüz kalkanı adı verilen koruyucular kullanılmalıdır.
-Solunumla bulaşan patojenlerle infekte hastalarla karşılaşıldığında cerrahi maske kullanılmalıdır.
-Maskeler takıldıktan bir saat sonra değiştirilmelidir.
-Cerahi maskeler tüberküloz bulaşını önlemede etkili değildir.
-Kan damlacıkları, sekresyonlardan burun, ağız ve gözü korur ve partiküllerin solunum yoluyla geçişini, vücut sıvıları ve vücut çıkartılarının çevreye sıçrama riskinin söz konusu olduğu, tıbbi müdahale veya hasta bakımı durumunda giyilir.
4.Hasta hazırlığı:
-Operasyon ve girişimler için deri hazırlığı;ilk olarak operasyon girişimi uygulanacak bölgenin sabun ve suyla temizlenmesi sağlanmalı,temizliğinden emin olunmalıdır.
-Deriye uygun antiseptik uygulanır,yavaş ve dairesel hareketlerle girişim bölgesi temizlenir.Temizlik işlemi girişim yapılacak bölgenin merkezden başlamak suretiyle dışa doğru yapılır.
-Deride bakterilerin kolayca üremesine ortam hazırlayan küçük çatlak ve kesiklerin oluşmasına neden olduğu gerekçesiyle operasyon/girişim bölgesindeki kılların traş elmesi önerilmemektedir.traşın mutlaka gerekli olduğu durumlarda girişim bölgesindeki kılların kısa şekilde kesilmesinin yeterli olduğu bildirilmektedir.
- Vajina serviks ve diğer mukoz membranların hazırlanmasında bir pens yardımı ile tutulan gaz tamponlar veya pamuk topçukları yardımıyla antiseptik bir madde serbestçe vajina ve servikse uygulanır.Tahrişe sebep olabileceğinden alkol veya alkolden türetilmiş antiseptikler kullanılmamalıdır.

Enjeksiyon yapılmadan önce ;
1. Enjeksiyon yapılacak bölge antiseptik bir solüsyonla silinir
2. Enjeksiyon yapılacak yerde gözle görünür bir kir varsa sabun ve su ile yıkanır.
3. Daha sonra temiz bir silgeç yardımıyla enjeksiyon yapılacak yerden başlamak üzere merkezden dışa doğru dairesel hareketlerle antiseptik madde uygulanır.
4. Bu işlem için alkol kullanılıyorsa mikroorganizma sayısının düşmesinde azami etkinlik sağlamak için alkol kuruyuncaya kadar beklenir.
Antiseptik solüsyonların kontamine olmasının önlenmesi için;
-Pamuk topları ,hidrofil pamuklar veya gaz tamponlar kesinlikle antiseptik solüsyonun içinde bırakılmamalı.
- Pamuk veya spançlar kesinlikle antiseptiğin bulunduğu kaba daldırılmamalı.
5.Steril bir alan oluşturulması:
Sterilizasyon aletler örtüler ve diğer tibbi gereçlerin bakteriyel endosporlar da dahil olmak üzere tüm mikroorganizmalardan arındırılması şlemidir.
Steril alan ;girişim yeri ve çevresine steril havlular veya cerrahi örtüler yerleştirilmesi ve girişim süresince ihtiyaç duyulan aletlerin ve diğer gereçlerin konduğu yerlerin steril şartlarda korunması amacıyla oluşturulan bölgedir.
Steril alanın idamesi:
-Steril aletler açık bir pencere yada kapının yanına konmamalıdır.
-Steril alanda sadece steril olan tıbbi alet ve gereçler bulunmalıdır.
-Steril aletler açılırken ,başkasına verilirken veya taşınırken kontamine edilmemelidir.
-Hasta örtülerinin seviyesinin altında kalan alanın steril olmadığı bilinmelidir.
-Steril personelin steril olmayan bölgelere geçmesine ve steril olmayan aletlere dokunmasına müsade edilmemelidir.
-Steril alan iyi tanınmalı ve bu bölgelerin steriliği idame ettirilmelidir.
-Steril paketlerin ıslanma kesilme yada yırtılma gibi durumlarda kontamine olabileceği unutlmamalıdır.
Eldivenler ,kepler,maskeler önlükler ve galoşlar cerrahi girişim sırasında hastaların mikroorganizmalarla karşılaşma olasılığını azaltarak infeksiyon gelişme riskinin düşürülmesine yardımcı olur.
Ele giyilmiş cerrahi eldivenler içindeki ılık ve nemli ortam mikroorganizmaların çoğalması için ideal bir ortam oluşturur.bu nedenle cerrahi girişime başlamadan önce ellerin fırçalanması ;operasyon sırasında eldivende oluşabilecek delik ve yırtıklardan hastalara bulaşabilecek mikroorganizmaların belirli bir süre için hızlı bir şekilde üremesini önleyerek ;hastada girişim sonrası infeksiyon gelişmesi riskinin azalmasına yardımcı olmaktadır.

Sağlık çalışanlarının mesleki uğraşları sırasında kontamine kesici delici aletlerle yaralanma ve infekte vücut sıvılarıile temas etme riski yüksektir.
İnfeksiyon etkenleri sıklıkla perkütan yaralanmalar ,infekte kan veya vücut sıvılarının mukozalara sıçraması ,bütünlüğü bozulmuş deri ile temas sonucu bulaşmaktadır.A:B:D’de sağlık çalışanlarında yılda 600 bin-800 bin arasında yaralanma olduğu tahmin edilmektedir.sağlık çalışanlarının kesici-delici alet yaralanmalarına ilişkin değerlendirme ve tedavi masraflarının yıllık 500 milyon dolar olduğu tahmin edilmektedir.Yaralanma sonucu infeksiyon etkenlerinin bulaşabileceğinin bilinmesinin getirdiği psikolojik travmanın yükü çok ağırdır.
Kesici delici alet yaralanmaları nasıl önlenir:
-Kullandıktan sonra enjektör iğneleri ve bistüri v.b. kesicilere temas en aza indirilmeli
-Klinik uygulamalar sırasında elle dokunmayı gerektirmeyen teknikler kullanılmalı
-Enjektör iğnelerni atmadan önce eğip bükmek ya da kırmak gibi gerksiz ve sakıncalı uygulamalardan kesinlikle kaçınılmalı
-Kullanımdan sonra enjektör iğnelerinin kapağı kesinlikle kapatılmamalı
-Enjektör iğneleri ve diğer kesicileri usulüne uygun olarak ortamdan uzaklaştırmalı ve imha edilmeli.
Yaralanma ve temas durumunda yapılacak işlemler
Araştırmalar kesici-delici alet yaralanmasından sonra yaranın bir antiseptikle temizlenmesinin ya da sıklarak kanatılmasının,maruz kalan kişide infeksiyon riskini azaltmadığını göstermiştir.Ayrıca bu tip yaralanmalarda çamaşır suyu gibi kostik ajanların kesinlikle kullanılmamasını önermektedir.
-İğne batan ya da kesilen yer derhal sabun ve su ile yıkanmalıdır
-Hastanın vücut sıvılarının sıçradığı burun ağız ya da cilt bölgeleri bol suyla temizlemnelidir.
-Gözlere bulaşma durumunda ,gözler su veya serum fizyolojikle yıkanmalıdır.
-Temas sonrası profilaksi olanakları araştırılmalıdır.

6.TIBBİ EKİPMANIN TEMİZLİĞİ

1. DEKONTAMİNASYON
Tıbbi alet ve ekipmanın yeniden kullanıma hazırlanmasında ilk basamaktır.bu işlem alet ve ekipmanın üzerinde bulunan virüsleri ve diğer birçok mikroorganizmaları öldürmek suretiyle söz konusu gereçlerin temizlik işlerini yapan kimseler ve herhangi bir girişimi gerçekleştiren personel için daha güvenli kullanılmasını sağlar.Dekontaminasyonda %05 ‘lik klor solüsyonu kullanılır.
Klor bilinen en eski ve en yaygı dezenfektan maddedir çünkü;
-Mikroorganizmalar için güçlü bir öldürücü madde olduğu kanıtlanmıştır.
-Koku gidericidir
-Uygun konsantrasyonda kullanuldığında insanlar için toksik etkisi yoktur.
-Zehirli tortu çökelti bırakmaz
-Renksizdir,uygulaması kolaydır ve ucuzdur.
2.TEMİZLEME.
Temizleme işlemi ,gereçler üzerindeki kan ve diğer vücut sıvıları organik mataryel doku ve kirlerin deterjan ve su ile fırçalanarak uzaklaştırılmasıdır.
3.STERİLİZASYON
Bakteri sporları dahil olmak üzere tüm mikroorganizmaları öldüren yegane yöntemdir.
Buhar sterilizasyonu
Otoklavlama
Kuru ısı ile sterilizasyon
Belirli bir zaman dilimi içinyüksek ısı gerektiren bir uygulamadır.kuru hava ile sterilizasyonun yapılabilmesi için sürekli ve sabit elektrik akımına ihtiyaç vardır.bu yöntemde yüksek ısı kullanıldığındankuru ısı fırınlarında sadece cam veya metal aletler sterilize edilebilir.
Kimyasal sterilzasyon
Isıya duyarlı malzemelerinbuhar,ısı veya etilen oksit sterilizasyon yöntemlerinin bulunmadığı durumlarda kullanılan bir yöntemdir.soğuk sterilizasyon adı verilen bu yöntemde aletler özel bir solüsyond belirli bir süre tutulduktan sonra steril su ile durulanır.günümüzde kimyasal sterilizasyon amacıyla cidex,sporicidin v.b. glutaraldehit içeren solüsyonlar yaygın olarak kullanılmaktadır.piyasada bulunan gluteraldehit solüsyonlarının kullanılma süreleri14-30 gün arasında değişir.

Kaynatma:
Kimyasal Y:D:D.
DEPOLAMA:Uygun saklama işlemi için takip edilmesi gereken talimatlar uygulanan metoda ve gereçlerin sarılı olup olmamasına göre değişir.

Teşhis ve tedavi esnasında ortaya çıkan atıklar ,ayrıca tıbbi ve förmasetik arştırma atıkları,ilaç üretiminde ortaya çıkan atıklar tıbbi atık olarak kabul edilmektedir.
Tıbbi atıklara uygulanacak işlemler;
-Atıkların çıktığı yerde ayrılması
- Ayrı tobalanması
-Ayrı geçici depolama
-Geri kazanma işlemleri
-Son işlemin yapılacağı yere özel taşıma
-Düzenli depolama ve yok etme
Atık torbalarının kullanımı:
-Mavi torba:evsel nitelikli atıklar mavi plastik torbalara konur
-Siyah torba:geri kazanılabilen serum,ilaç şişeleri gibi cam malzemeler dezenfekte edilerek siyah torbalara konur.
-Kırmızı torba patojen atıklar sterilze edildikten sonra diğer infekte atıklarla birlikte sıkıştırılmadan kırmızı torbalara toplanır.
Tıbbi atık torbasının özellikleri:
-Kırmızı renkli
-Kırılma ve delinmeye dayanıklı
-Sızdırmaz ve taşımaya dayanıklı
-50-60 kg taşıma kapasiteli
-Üzerinde tıbbi atık veya uluslararası amblem bulunmalı.
Hastane personelinin riski;kesici olmayan tıbbi atıkların potansiyel infeksiyon riski yoktur.tıbbi atık taşıyıcılarının riski;iyi paketlenmemiş kontamine aletler enbüyük riski oluşturur
Tıbbi atık işleme metotları avantajları ve dezavantajları
-Sıhhi kanalizasyon;ekseri kan, vücut sıvıları ve diğer büyük hacimde sıvılar için uygundur,sıhhi kanalizasyon sistemi biyolojik atıkları işlemek için önerilmiştir
Katı maddeler ve bakterilerden ayrışmayan atıklar için uygun değildir.çalışanların üstüne çamur veya su sıçramasını önlemek için önceden tedbir almak gerekir.lokal su atık işlemleri resmi izin gerektirir
Kimyasal işlem ve dezenfeksiyon;özellikle yüzeysel kontaminasyon atıkları veya kolayc apenetre olabilen atıklar için uygundur.dezenfeksiyon küçük miktarlar için kolay bir yöntemdir.atık üretim ünitesine yakın küçük üniteler hızlı işlem görür.büyük parçalayıcı üniteler kurumsal atıkları işleyebilir.dezenfektanların penatrasyonuna izin vermediği için patolojik atıklar için uygun değildir.
-Buhar ile sterilizasyon:gözenekli buharın kolayca penatre olduğu atıklar için uygundur.sterilizasyon için kalite kontrol metotları nettir.büyük sistemler ticari miktarları şleyebilir.atık kapları buharın penatrasyonunu engelleyebilir.kişlenmiş atığa yine de tıbbi atık gözüyle bakılır.
-Yakma;kağıt atıklar patolojik atıklar ve kesiciler için uygundur.çok değişik tıbbi atığı işleyebilir.devamlı beslemeli ve yüksek sirkülasyonlu üniteler büyük miktarları işleyebilir.bazı ünitaler enerji elde edebilirsulu atıklar klorlanmış atıklar büyük miktada metal içere atıklar için uygun değildir.karbondioksit ve havayı kirleten diğer maddeler ortaya çıkar.yasal düzenlemelere tabidir.kurmak ve işletmek diğerlerie göre daha pahalıdır.
-Mikrodalga ışınlama;belli oranda su içeren nemli atıklar için uygundur.

-Temizlik proğramları vetemizlik sonrası konntrol listeleri hazırlanmalı.
-Proğramın sürdürülmesi düzenli olarak takip edilmeli.
-Temizlik sırasında mutlaka eldiven giyilmeli.
-Duvarların zeminin ve yüzeylerin temizliğinde tozların ve mikroorganizmaların yayılmasın önlemek için nemli bez kullanılmalı.
-Ovalama işlemi kirleri ve mikroorganizmaları ortamdan uzaklaştırmak için en etkin yöntemdir.
- Yüzeyler tavandan tabana doğru temizlenmelidir.
-Gözle görünür şekilde kirlendiğinde tmizlik solüsyonları değiştirilmelidir.