Bill Hicks

Bill Hicks
Vikipedi



William Melvin Bill Hicks (d. 16 Aralık 1961 - ö. 26 Şubat 1994) ABD'li stand-up komedyeni. Hicks'in mizah anlayışı, toplumda genel kabul görmüş inançlardan devlet otoritesine kadar geniş yelpazeyi kapsayan konularda, mevcut sistemin mizahi bir dille eleştirisidir (Bakınız: Kara mizah, Hiciv). Goat Boy (Azgın Teke), Satan (Şeytan), insanlığın evrimini anlatırken büründüğü maymun ve gözlerini gözbebekleri kayboluncaya kadar yukarı dikerek büründüğü "şuursuz sistem adamı" tiplemeleri ünlüdür. Gösterilerinde din, felsefe, siyaset, politika, savaş, silahlanma, John F. Kennedy Suikastı, medya, sinema, reklamcılık, pazarlamacılık, UFO'lar, sigara, uyuşturucu, pornografi, cinsellik, seks, nüfus artışı, kişisel konular gibi konuları işlemiştir. Kullandığı üslüp genellikle kışkırtıcıdır ve ağzı bozuk bir dil kullanır. Kullandığı dilden ötürü kendisini, dil bilimci Noam Chomsky ile mizahi bir yaklaşımla kıyaslayarak, "belden aşağı espriler yapan Chomsky" olarak tanımlamıştır. Gerek gösterilerinde gerekse röportajları sırasında medyayı ve popüler kültürü, "insanların aptal ve duyarsız kalmaları için" egemen sınıfların kullandığı baskıcı araçlar olarak tanımlayarak, medya ve popüler kültürdeki sıradanlığı, vasatlığı, ve banallığı her fırsatta eleştirmiştir. Hick, 1994 yılında 32 yaşındayken pankreas kanserinden hayata gözlerini yummuştur.

Hayatının ilk yılları
Bill Hicks, Jim ve Mary (Reese) Hicks'in üçüncü ve son çocuğu olarak, Amerika'nın Georgia eyaletinde Valdosta'da dünyaya geldi. Aile, Florida, Alabama ve New Jersey'de bir süre yaşadıktan sonra Bill yedi yaşındayken Teksas'ın Houston şehrine yerleştiler.
Muhafazakar bir Hıristiyan mezhebi olan Güneyli Baptist inanışı ile yetişti. Komedyen olarak ilk gösterisini de burada, adından da anlaşılacağı gibi dini eğitim veren Pazar Okulu'nda (Sunday School) sergiledi.
Komediye erken yaşlarında merak saldı. Pazar Okulu'nda kendisi gibi mizahla ilgilenen Dwight Slade ile tanışık kısa süre içinde sıkı arkadaş oldular. Birlikte komedi gösterileri yazıp oynamaya başladılar. İlk zamanlar Woody Allen ve Richard Pryor'u taklit ediyorlar ve pek de ümit vad etmeyen bir izleyici kitlesine hitap ediyorlardı. Yakınlarda komedi klüpleri olmamasına rağmen, sergiledikleri gösterileri kaydetip kendilerine yardımcı olacağını düşündükleri kişilere gönderiyorlardı.
Bu girişimleri sonucunda Jerry Lewis'in programına davet edildiler ancak kanuni yaşın altındaydılar ve gösteri yapamadılar. Sonunda, Houston'da Comedy Workshop'un (Komedi Atölyesi) açılması üzerine 1978'de Bill, arkadaşları Slade, John S. ve Kevin Booth ile birlikte Houston'a giderek Komedi Atölyesi'nde gösteri düzenlemeye başladı.
İlk zamanlar, sahneleri yönetmekte başarısız oldu ve yaşı çok genç olduğu için özel çalışma izni gerekiyordu. 1978 sonbaharında, her salı akşamı bir kez gösteri düzenlemesine izin verildi ve hala Stratfor Lisesi'nde (Stratford High School) öğrenciyken gösterilerine başladı. Kısa bir süre sonra arkadaşı Dwight Slide'ın ailesinin başka bir yere taşınması üzerine sahnede tek başına gösteri düzenlemeye başladı. Kendisine ayrılan süre kısıtlı da olsa doğaçlama yeteneğini geliştirerek insanlardan olumlu tepkiler aldı.
17 yaşında geldiğinde, davranışları hakkında endişhelenen ailesi Bill'i bir psikiyatriste götürdü ama Bill'in söylediğine göre, ilk seans sonunda psikiyatrist kendisine "Sorun onlarda, sende değil." diyerek seansı sonlandırdı.

Kaliforniya ve New York
1986 yılında maddi durumu oldukça kötü bir durumdayken Hicks'in, Rodney Dangerfield'ın 1987'de hazırladığı Genç Komedyenler Özel programında görünmesiyle kariyeri yeniden yükselişe geçti. Aynı yıl New York şehrine taşınarak izleyen beş yıl içinde yılda yaklaşık 300 gösteri düzenledi.
1988'de, ilk profesyonel manajeri Jack Mondrus ile anlaşma imzaladı. 1989 yılı boyunca menajeri, Bill'in aşırıya kaçan davranışlarını gösterileri sırasında sergilemeyeceğine garanti vererek birçok klübü gösteriler için ikna etmeye çalıştı. Yeni ayık Bill ile çalışmayı kabul eden klüp yöneticileri arasında, sonraki yıllarda sevgilisi ve nişanlısı olacak olan Colleen McGarr da vardı.
İlk videosu Sane Man (Makul Adam) 1989'da (ve 2006'da tekrar) yayınlanmıştır.
1989'da Chicago'daki bir gösterisi sırasında sarfettiği sözler en kötü şöhretli sözleridir. İzleyicilerden birinin (Güney Amerikalı bir rock grubu olan Lynyrd Skynyrd'un Free Bird (Özgür Kuş) şarkısına ithafen) Hicks'in sözünü keserek "Free Bird" diye bağırması üzerine Hicks neredeyse sinir krizi geçirerek "Hitler haklıymış, az bile yapmış!" diye bağırmış ve konuşmasını tüm insanlığın soykırımını isteyen insan sevgisinden uzak uzun ve sıkıcı bir konuşmayla sürdürmüştür. Söz konusu gösteri daha sonra I'm Sorry, Folks (Üzgünüm Arkadaşlar) adıyla el altından yayınlanmıştır.

Şöhretinin ilk yılları
1990'da Hicks'in ilk gösterisi Dangerous yayınlandı. HBO'nun özel One Night Stand (Bir Gecelik Macera) ve Montreal'in Just For Laughs (Sadece Gülmek İçin) festivalinde çekilmiş görüntülerden oluşan bu gösterinin içeriği hemen hemen Sane Man ile aynıdır.
Hicks, Birleşik Krallık ve İrlanda'da oldukça iyi bir çıkış yakalamıştı. Kasım ayında Londra'da Batı Yakası Tiyatrosu'da gösteri yapan bir Amerikan stand-up grubundaydı ve 1991 yılı boyunca turlarına devam etti. Aynı yıl, Just For Laugts festivaline geri dönerek ikinci gösterisi Relentless (Amansız)ı yayınladı.
1992'de Hicks, Marble Head Johnson adında bir müzik albümü yayınladı.
Kasım ayında Birleşik Krallığı dolaşarak, Kanal 4 için Revelations (Esinlenmeler) gösterisini çekti. Gösterinin bitişinde söylediği "It's Just a Ride" (sadece bir lünapark gezintisi) en meşhur ve hayatı onaylayan felsefesidir. İngiltere'de çıktığı bu turda, ayrıca 2 CD halinde yayımladığı Salvation (Kurtuluş) gösterisini de çekmiştir. Hicks, Rolling Stone dergisi tarafından "Yeni Standup Komedyeni" olarak bahsedilmiş ve 1993 başında Los Angeles'a taşınmıştır.
Progresif metal grubu Tool, 1993 yılında Lollapalooza müzik festivalinde birkaç konserinin açılışını yapmak üzere Hicks'i davet etmiştir. Açılışların birinde Hicks, seyircilerden kaybettiği kontakt lensleri bulmak için yardım istemiş ve binlerce insan bu çağrıya uyarak lensleri aramaya başlamıştır. Tool grubunun solisti Maynard James Keenan, bu espriden çok hoşlanarak her fırsatta tekrarlamıştır. Tool grubunu kurmadan önce Los Angeles'ta komedyenlik yapan Keenan, ortak bir arkadaşları sayesinde Hicks ile tanışıp arkadaş oldular ve aynı sahnede komedi gösterdisi düzenlediler. 1996 yılında, Hicks'in ölümünden iki yıl sonra, Tool kapağında Bill Hicks için bir anma bulunan Aenima albümünü çıkardı. Aenima şarkısı Hicks'in Arizona Bay (Arizona Körfezi) adlı gösterisindeki felsefesine gönderme yapar. Albümün son şarkısı olan Third Eye (Üçüncü Göz) ise Hicks'in Dangereus (Tehlikeli) ve Relentless (Amansız) adlı gösterilerinden örnekler içerir. Deneysel Rock grubu Faith No More, King for a Day... Fool for a Lifetime adlı albümünün Ricochet şarkısında da Hicks'ten bahsedilmektedir.

Sansür
1 Ocak 1993'te, ölümünden yaklaşık beş ay kadar önce, Hicks Late Show with David Letterman (David Latterman İle Gece Gösterisi) programına (on ikinci kez) katılmayı planlamıştı. Ancak iddiaya göre David Latterman'ın ve yapımcısının, Hicks'in din ile ilgili yaptığı şakalardan öfkelendiği gerekçesiyle Hicks'in bulunduğu tüm sahneler kesilerek yayından kaldırıldı. Her iki yapımcı ve CBS kanalı sorumluluğu reddettiler. Hicks, konuyla ilgili hissettiği duyguları, el yazısıyla yazdığı 39 sayfalık bir mektupla Amerikan tiyatro eleştirmeni ve The New Yorker (New York'lu) dergisinin yazarlarından John Lahr'a bildirdi. Sonradan Letterman, Hicks'in görüntülerinin programdan kaldırılmasıyla ilgili üzüntüsünü bildirdiyse de Hicks bir daha bu programa katılmadı. Bu olayın tüm ayrıntıları, Lahr tarafından The New Yorker dergisinde hazırlanan kısa bir biyografide açıklanmıştır. Bu biyografi sonradan John Lahr'ın yazdığı Light Fantastic adlı kitapta bir bölüm olarak yer alacaktır.

Kanser
1993 nisan ayında Avustralya'da turnedeyken boşluğunda bir ağrıdan yakındı ve 16 Haziran'da karaciğerine yayılmış bir pankreas kanseri teşhisi kondu. Bir yandan haftalık kemoterapi tedavisi görüyorken bir yandan Kevin Both ile birlikte turnede Arizona Bay (Arizona Körfezi) adlı yeni gösterisini hazırlıyordu. Ölümüne yakın, komedyen Fallon Woodland ile birlikte Kanal 4'te yayınlanacak Counts of the Netherworld adlı talk showun hazırlıklarını yapıyordu. Talk Show'un bütçesi ve içeriği onaylandı ve deneme çalışması çekildi. Counts of the Netherworldun deneme çalışması, 26 Şubat 2004'te Onuncu Yıllık Anma Gecesi gösterilerinde çeşitli etkinliklerde gösterildi.

Ölümü
1993'te, kanser teşhisinin ardından Hicks, gösterileri sırasında açık açık belki de son gösterisi olduğu ile ilgili espriler yapmaya başladı. Gerçekten son olan gösterisini ise 6 Ocak 1994'te New York'ta Times Meydanı'nda stand-up gösterileri için özel bir sahne olan Carolines on Broadway sahnesinde sergiledi. Bu gösteriden kısa bir süre sonra Arkansas, Little Rock'taki ailesinin yanına döndü ve arkadaşlarını çağırarak vedalaştı. 26 Şubat 1994'te saat öğleden önce 11:20'de ailesinin huzurunda hayata gözlerini yumdu ve Mississippi, Leakesville'deki aile mezarlığına gömüldü.

Hicks ve Leary
1993'e gelinceye kadar kendisi gibi komedyen olan Denis Leary ile arkadaş olan Hicks, önceleri Leary'in gösterilerinde yaptığı espriler ile kendi esprileri arasındaki paralelliğe gülüp geçiyordu ancak Leary'nin 1993'te çıkardığı No Cure For Cancer (Kansere Çare Yok) adlı son komedi albümünde Hicks'in sigara şakalarından, Jim Fixx ve Judas Priest esprilerine kadar birçok esprisinin paralellik göstermesi üzerine araları açıldı ve sonuç olarak ikilinin arkadaşlığı sona erdi. Hicks'in bir biyografisinde belirtildiği üzere: "Komedyenler esprilerini birbirlerinden ödünç aldılar, esinlendiler, satın aldılar. Milton Berle ve Robin Williams bu sayede meşhur oldu. Ancak bu durum farklıydı. Leary, Hicks'in gösterilerinin büyük kısmını neredeyse satır satır alarak kaydetti."